Identyfikacja wizualna (ang. corporate identity lub visual indentity) jest podstawowym sposobem kreowania wizerunku firmy na rynku. Pojęcie to określa całość działań i znaków używanych po to, by stworzyć spójną identyfikację rynkową i wyróżnić się spośród innych marek. Jednym z najbardziej istotnych elementów w procesie kształtowania całościowej identyfikacji jest odpowiedni system wizualny.
Identyfikacja wizualna firmy zazwyczaj składa się zazwyczaj z kilku stałych elementów. Są to między innymi: logo/logotyp, kolorystyka, krój pisma, typografie dekoracyjne, druki firmowe (papier, koperty, dokumenty), identyfikatory pracowników oraz ich stroje służbowe, środki transportu, wygląd budynków i znajdujące się na nich tabliczki informacyjne czy charakterystyczny wystrój wnętrz. Innymi częściami składowymi mogą być szyldy reklamowe, wygląd produktów oraz ich opakowań, a także szata graficzna materiałów informacyjnych i wygląd stoisk targowych.
W wyniku działań mających na celu stworzenie identyfikacji wizualnej danej marki, zazwyczaj tworzy się tak zwaną Podstawową Księgę Znaku (Brand Book). Jest ona oficjalnym zapisem wzorców prezentacji firmy, który w dokładny sposób opisuje elementy systemu identyfikacji oraz sposoby i zasady ich wykorzystania. W Księdze Znaku znajdują się informacje związane z logo firmy, kolorystyką, architekturą, tablicami informacyjnymi na zewnątrz i wewnątrz budynku, tabliczkami informacyjnymi przy lub na drzwiach, jak również innymi elementami identyfikacji, np. flagami, transparentami, maskotkami i upominki. Dodatkowo Brand Book może zawierać księgę komunikacji werbalnej, zawierającą dane dotyczące wykorzystania nazwy, sloganu, haseł reklamowych oraz słów kluczowych nazewnictwa produktów albo wzorcowych teksów, a także uwzględniać nośniki będące elementami identyfikacji muzycznej.
Identyfikacja wizualna - funkcje
Identyfikacja wizualna ma na celu zapewnienie rozpoznawalności danej marce. Jej poszczególne elementy powinny być prezentowane jak największej publiczności w taki sposób, aby zaistniała ona w szerokiej świadomości. Z tego powodu używa się znaków identyfikacji wizualnej nie tylko w reklamach czy miejscach publicznych, lecz także w projektach papieru firmowego, wizytówek itp. Zakłada się, że system powinien być ciekawy i przykuwający uwagę, dlatego też projektanci poszukują oryginalnych zestawień kolorystycznych, intrygujących form znaku firmowego lub interesujących i czytelnych z daleka krojów pisma.
Oprócz skojarzeń z odpowiednimi kombinacjami kolorów, czcionki czy ikonografiki, ważny jest komunikat. Trzeba zwrócić uwagę na to, aby użyte elementy tworzyły ze sobą jednoznaczny przekaz o tożsamości marki. Przez dobranie odpowiednich barw, projektant może wzbudzić pożądane odczucia u odbiorców, np. zaufanie lub poczucie bezpieczeństwa albo luksusu. Z tego powodu kluczowym elementem tworzenia systemu identyfikacji wizualnej jest dobranie jego elementów w taki sposób, by tworzyły spójną całość, a przekazywany komunikat kojarzył się pozytywnie jak największej grupie odbiorców.
Identyfikacja wizualna - etapy tworzenia
Wyróżnia się cztery etapy tworzenia identyfikacji wizualnej. Pierwszy z nich to opracowanie systemu identyfikacji wizualnej, czyli stworzenie projektu. Ten krok to przede wszystkim działanie specjalnych studiów graficznych.
Następnie przystępuje się do wdrożenia systemu. Jest to działanie, które przebiega zgodnie z ustalonym wcześniej harmonogramem. Taki proces trwa zazwyczaj od kilku miesięcy do kilku lat.
Ostatnie dwa etapy to wydruk zaprojektowanych materiałów oraz nadzór nad wdrażaniem systemu. Drugi z wymienionych polega głównie na sprawdzaniu, czy prace przebiegają zgodnie z zapisami Księgi Identyfikacji Wizualnej.
Identyfikacja wizualna - niezbędne narzędzia
Mówi się, że potrzeba kilku czynników, by stworzyć efektywny system rozpoznawania marki. Pierwszym z nich jest wiedza o przedmiocie projektu. Dodatkowo przydatne mogą okazać się również informacje z dziedziny marketingu, struktur wizualnych oraz kompozycji lub teorii koloru.
Następnym elementem są umiejętności. Warto nauczyć się analizowania i syntezy faktów oraz ich kontekstów. Przyda się również wiedza z zakresu posługiwania się narzędziami do projektowania oraz dyscyplina. W przypadku narzędzi projektanta, dobrym pomysłem jest posłużenie się komputerem i kilkoma programami do projektowania. Najpopularniejszymi są Creative Suite – Illustrator oraz Photoshop.
Identyfikacja wizualna sklepu - projektowanie
Mając podstawową wiedzę na temat opracowywania tak ważnego elementu tworzenia marki jak identyfikacja wizualna, można pokusić się o stworzenie go dla sklepu. Wbrew obiegowej opinii, która mówi o tym, że wystarczy wybrać nazwę i projekt grafiki strony, aby odnieść sukces, nie jest to łatwy proces.
Początkowo warto zastanowić się, jakie skojarzenia z produktem ma potencjalny nabywca. Zazwyczaj nie jest to ani nazwa firmy, ani sam produkt. Liczy się raczej możliwość wyboru i fachowe doradztwo. W przypadku sklepu stacjonarnego można pokusić się o walkę o klienta także za pomocą lokalizacji, ale nie jest to możliwe w przypadku sklepu internetowego. Przed stworzeniem własnego systemu warto zastanowić się zatem, dlaczego klient ma skorzystać akurat z tej wyszczególnionej działalności. Kiedy posiadamy odpowiedzi na to pytanie, możemy skonfrontować je z opinią klientów, ponieważ nie zawsze przejawiają oni zainteresowanie dokładnie tymi samymi aspektami, co producent czy sprzedawca.
Następnie trzeba zastanowić się nad przekazem, a dokładnie nad informacjami o firmie, które chcemy przekazać potencjalnym nabywcom za pomocą takich działań, jak identyfikacja wizualna. Należy przygotować hasło. Na tym etapie warto przemyśleć, co jest najlepszą charakterystyką firmy i stworzyć krótki, ale treściwy komunikat najlepiej oddający charakter przedsiębiorstwa. Dobrze jest zweryfikować slogan. Powinno się zastanowić się, czy to hasło opisuje tylko tę jedną organizację, czy jest zbyt ogólne i może kojarzyć się jeszcze z kilkoma innymi sklepami z branży. Na tym etapie trzeba ciągle doprecyzowywać slogan do momentu aż uzyska się unikalny tekst.
W tym miejscu należy zastanowić się, czy sklep będzie odpowiadać potrzebom różnych grup klientów: zdecydowanym, którzy wiedzą, czego potrzebują oraz tym, którzy mają zbyt małą wiedzę, aby samemu dokonać zakupu.
Posiadając unikalne hasło, można zająć się wymyślaniem nazwy sklepu. Tutaj oczywiście trzeba pamiętać, że zarówno slogan, jak i nazwa firmy powinny ze sobą współgrać. Jest to system, a więc wszystkie elementy muszą do siebie pasować. Warto również wiedzieć, że nazwa powinna być krótka, aby można było ja łatwo zapamiętać. Może być neologizmem albo pochodzić z języka angielskiego. Powinniśmy zwrócić uwagę na to, do jakiej grupy docelowej kierowane są produkty i odpowiednio ją dobrać.
Następne etapy to już tylko opracowanie reklamy i ewentualnych sloganów reklamowych. Jednak dzięki określeniu nazwy i charakteru sklepu, nie są one już tak trudne, jak w przypadku wyżej wymienionych elementów. Jeżeli jednak sprawiają problemy, warto udać się po poradę do grafika, który pomoże opracować logo lub do profesjonalnej agencji, której obszarem działania jest właśnie identyfikacja wizualna.
