Coraz więcej osób rezygnuje ze stosunku pracy lub w zasadzie nie ma wyboru i przechodzi na freelancing. Ta forma zatrudnienia przy odpowiednim zaangażowaniu, motywacji i samozaparciu może stać się niezwykle opłacalna. Jednak freelancer pozbawiony jest pewnego komfortu, który z kolei posiadają pracownicy etatowi. Mianowicie na jego barki spada problem samodzielnego rozliczania się z urzędem skarbowym i ZUS-em. Ubezpieczenia społeczne proponowane przez ZUS wiążą się ze sporymi kosztami, co często doprowadza do tego, że freelancerzy po prostu z nich rezygnują.
Młodzi ludzie zakładają, że na razie nie muszą martwić się o emeryturę, bo przecież jeszcze mają mnóstwo czasu. To oczywiście prawda, ale gdy nadejdzie już ten czas, zaczną panikować i pluć sobie w brodę, że nie odkładali na emeryturę, gdy mieli ku temu sposobność.
Czasem także pracownicy etatowi przechodzący na emeryturę mogą gorzko się rozczarować, widząc w najlepszym wypadku jedynie 50 proc., tego co wypracowali przez całe swoje życie zawodowe.
Dlatego też nie warto odkładać tej sprawy. O ile masz taką możliwość zacznij oszczędzać na swoją emeryturę już teraz. Poza pierwszym i drugim filarem istnieje jeszcze trzeci filar, który oferuje wiele możliwości. Jedną z nich jest lokata bankowa.
Czym jest lokata?
W zasadzie lokata jest formą umowy z bankiem i jedną z najprostszych form oszczędzania. Umowa w takiej formie zostaje zawarta w momencie wpłacenia na lokatę odpowiedniej sumy pieniędzy – albo jednorazowo, albo co jakiś czas dokonuje się stałych i systematycznych wpłat.
Lokatę zakłada się na określony czas, w ciągu którego zobowiązujemy się, że nie wypłacimy z niej pieniędzy. Po upływie tego terminu bank oddaje nam zawartą na lokacie kwotę wraz z naliczonymi odsetkami. Oczywiście im większy nasz wkład, tym większe oprocentowanie proponuje bank. Zazwyczaj wynosi ono od 1,5 proc. do 4 proc., ale bywają też wyższe (obecnie IdeaBank proponuje najwyższe oprocentowanie, bo aż 7,43 proc.).
Większość banków określa także minimalną kwotę, od której można założyć lokatę. Utrata pieniędzy z tradycyjnych lokat nie jest możliwa. Nasze pieniądze są ubezpieczone od bankructwa banku. Jednak występują również lokaty, które zakładają pewne ryzyko.
Rodzaje lokat
Lokaty terminowe – zdecydowanie najpopularniejsze i do tego idealne dla osób z niewielkimi oszczędnościami. Lokata określa na jaki czas zamrażamy nasze pieniądze. Najczęściej można ją założyć na okres od 1 miesiąca do 36 miesięcy. Jeżeli po upływie wskazanego terminu nie zlikwiduje się lokaty, może ona ulec przedłużeniu o kolejny okres. Natomiast jeśli przed upływem terminu wypłaci się pieniądze z lokaty, można utracić naliczone do tego czasu odsetki. Im dłuższy termin, tym wyższe oprocentowanie.
- Lokaty jednodniowe – to szczególny rodzaj lokaty terminowej. Obecnie bije rekordy popularności, klienci banków coraz chętniej z niej korzystają. Dzieje się tak przede wszystkim z uwagi na brak opodatkowania podatkiem Belki, czyli zyskiem z nich nie musimy się dzielić z fiskusem dzięki zapisom znajdującym się w ordynacji podatkowej. Ponadto lokaty jednodniowe kapitalizowane są każdego dnia. Jednak pojawia się tu pewne ograniczenie – limit wpłat na jedną lokatę (lokat za to można mieć dowolną ilość).
- Lokaty terminowe z funduszem inwestycyjnym – ten rodzaj lokaty niesie ze sobą pewne ryzyko. Owszem można dzięki niej zyskać dwucyfrowe oprocentowanie w skali roku, ale równie łatwo można zarobić na niej mniej niż na zwykłej lokacie. Lokaty te działają na zasadzie podziału deponowanej kwoty: część jest zamrażana w zwykłej lokacie, a pozostałe pieniądze są wpłacane na fundusz inwestycyjny (niektóre banki dają nam możliwość samodzielnego rozdysponowania pieniędzy między lokatą a funduszem, inne z kolei pozwalają nam wybrać dowolny fundusz). Trwają najczęściej od 6 miesięcy do 3 lat.
- Lokaty walutowe – to także lokaty terminowe, jednak środki wpłacane są w obcej walucie. To tak naprawdę kolejne ryzykowne lokaty. Gdyż w ich przypadku bierze się pod uwagę tzw. kwoty operacyjne czyli kursy walut oraz podatek Belki. Oprocentowanie jest dość wysokie, ale ryzyko również. Żeby zarobić na tej lokacie trzeba śledzić sytuację na rynku i być na bieżąco z aktualnymi kursami walut. Przeznaczone są głównie dla osób, które otrzymują wynagrodzenie w obcych walutach lub często dostają pieniądze od rodziny zza granicy. Lokata ta zazwyczaj obejmuje okres od 1 miesiąca do 2/3 lat.
Lokaty progresywne – dynamiczne – charakterystyczne dla tych lokat jest zmienne oprocentowanie. Najczęściej w pierwszych miesiącach jest niskie i w miarę upływu czasu, sukcesywnie się zwiększa. Dzieje się tak, ponieważ mamy możliwość dopłacania odpowiednich sum do kwoty wpłaconej na lokatę na samym początku. Przy wyborze takiej lokaty warto przyjrzeć się jej średniemu oprocentowaniu i porównać je z oprocentowaniem dostępnym przy innych lokatach. Najważniejszym warunkiem takiej lokaty jest możliwość wypłacenia z niej pieniędzy w każdej chwili bez utraty odsetek. Tego typu lokaty zwykle zawierane są na okres 1 roku.
- Lokaty rentierskie – lokaty te przeznaczone są dla osób bardziej zamożnych. Osoba decydująca się na tę lokatę może swobodnie dysponować odsetkami (otrzymuje je co jakiś czas – co miesiąc lub co trzy miesiące – na wskazane konto). Generalnie mianem rentiera określa się osobę, która utrzymuje się z pasywnych przychodów. Lokaty rentierskie posiadają nieco wyższe oprocentowanie niż pozostałe rodzaje lokat. Jednak w ich wypadku wymagana jest często wpłacana kwota minimalna, która wynosi od kilku do kilkunastu tysięcy. Umowę podpisuje się na określony czas, a zerwanie jej wiąże się z odpowiednimi konsekwencjami finansowymi – następuje tzw. korekta odsetek, czyli naliczane są odsetki w obniżonej wysokości, w zależności od rzeczywistej liczby dni utrzymania kapitału na lokacie bankowej.
Lokaty negocjowane – podobnie jak w przypadku lokaty rentierskiej lokata negocjowana przeznaczona jest dla osób posiadających większe środki finansowe. Charakterystyczna dla tych lokat jest możliwość negocjowania oprocentowania. Im wyższą kwotę się wpłaca, tym więcej można wynegocjować. Ponadto ustala się minimalną kwotę, od której zaczyna się negocjacje.
- Lokata automatyczna – posiada określoną kwotę minimalną wpłaty – 5 tys. zł.
- Overnight – to szczególny rodzaj lokaty automatycznej. Bank zamraża nasze środki dostępne na rachunku na czas jednej nocy i nalicza wówczas odsetki od danej kwoty.
Lokaty call – warunkiem założenia takiej lokaty jest posiadanie rachunku bankowego oraz wpłacenie na niego minimalnej kwoty określonej przez dany bank. Tę lokatę nie obejmują żadne terminy. Oprocentowana jest według zmiennej stopy procentowej. Ponadto można negocjować wysokość oprocentowania, ale jedynie przy wysokiej kwocie. Chcąc wycofać pieniądze, musimy złożyć w banku wypowiedzenie.
Prawda jest taka, że aby dobrze zarobić na lokacie trzeba mieć odpowiednio wysoki wkład własny. W związku z tym lokata niestety nie jest dla każdego. Natomiast osoby decydujące się na lokatę muszą przeanalizować wszystkie za i przeciw, może akurat inny rodzaj oszczędzania będzie dla nich bardziej odpowiedni. Należy szczególną uwagę zwrócić na to, czy dany bank pobiera prowizję za założenie lokaty. Na szczęście mało jest takich instytucji, które pobierają prowizje – z uwagi na rosnącą konkurencję. Ponadto warto zaznaczyć, że wiele banków oferuje możliwość założenia lokaty przez Internet, nie wychodząc z domu. Wystarczy posiadać konto w danym banku, zaakceptować regulamin i mieć odpowiednią ilość środków.
O terminie lokaty również nie należy decydować pochopnie – z jednej strony lokaty długoterminowe są najwyżej oprocentowane i w związku z tym najbardziej opłacalne, jednak rynek wciąż się przeobraża i rozwija i z czasem może okazać się, że istnieją na nim o wiele ciekawsze oferty niż lokaty.
Ponadto trzeba pamiętać o tym, że niektóre lokaty niosą ze sobą pewne ryzyko. Jeśli nie potrafimy dobrze inwestować oraz nie mamy czasu na śledzenie kursów walut, powinniśmy zrezygnować z lokat walutowych i terminowych z funduszem inwestycyjnym.
Decydując się na oszczędzanie na emeryturę, lokata może okazać się strzałem w dziesiątkę. Obecnie założenie jej jest banalne. Nie trzeba nawet wychodzić z domu, bo można ją założyć przez Internet. Co ciekawsze, oprocentowanie na e-lokatach z reguły jest wyższe niż na tych zakładanych w tradycyjny sposób.