Fundusze Europejskie to nie tylko szansa na wdrożenie projektów infrastrukturalnych. Oczywiście większość przedsiębiorców w ramach dotacji planuje m.in. doposażyć park maszynowy, prowadzić prace badawczo-rozwojowe czy inwestować w odnawialne źródła energii. Należy jednak pamiętać, że z dotacji unijnych można również sfinansować inwestycje w kapitał ludzki. W obliczu dynamicznie zmieniającego się rynku pracy oraz rosnących oczekiwań pracowników coraz większą popularność zyskują elastyczne formy zatrudnienia. Dlaczego jest to tak ważny temat?
Dostosowanie czasu oraz miejsca pracy zarówno do indywidualnych potrzeb pracownika, jak i pracodawcy poprzez umożliwienie wykonywania obowiązków służbowych poza biurem, elastyczne godziny rozpoczęcia i zakończenia pracy, skrócenie liczby dni roboczych przy zachowaniu pełnego wymiaru godzin czy też koncentracja na realizacji określonego projektu niesie korzyści dla wszystkich stron. Pracownik zyskuje przede wszystkim lepszą równowagę między życiem zawodowym a prywatnym oraz większą satysfakcję z pracy. Pracodawca może natomiast liczyć na mniejszą absencję, zwiększenie produktywności oraz zmniejszenie kosztów operacyjnych. W ramach artykułu przeanalizujmy zatem, z jakich działań można pozyskać dotację na wdrożenie elastycznych form zatrudnienia.
Jakie formy wsparcia przewidziano w ramach FERS?
W obecnej perspektywie finansowej kluczowym programem o zasięgu ogólnokrajowym, który wspiera rozwój kapitał ludzkiego, innowacje społeczne oraz adaptacyjność rynku pracy, jest program Fundusze Europejskie dla Rozwoju Społecznego 2021–2027 (FERS). Sprawdźmy zatem, w ramach których działań pracodawcy mogą szukać wsparcia w zakresie wdrożenia elastycznych form zatrudnienia. Analizując harmonogram naborów wniosków, warto skupić się na:
Priorytecie I Umiejętności – za pośrednictwem którego wspierane jest dostosowanie pracowników przedsiębiorstw do zmian, aktywnego i zdrowego starzenia się oraz dobrze dostosowanego środowiska pracy uwzględniającego zagrożenia dla zdrowia. Pracodawców powinno najbardziej zainteresować działanie 1.3 Kadry nowoczesnej gospodarki, w ramach którego można realizować projekty szkoleniowe i doradcze dla pracowników przedsiębiorstw:
- w zakresie wyzwań wynikających ze zmian demograficznych oraz dynamiki na rynku pracy, czyli promowanie elastycznych form zatrudnienia jako sposobu na aktywizację osób starszych, rodziców powracających na rynek pracy czy osób z niepełnosprawnościami;
- dotyczące wdrożenia rozwiązań cyfrowych dla pracowników i pracodawców, które usprawnią zarządzanie organizacją i bezpieczeństwo danych;
- związane z opracowaniem i wdrożeniem polityk elastycznego zatrudnienia;
- związane ze zwiększeniem świadomości i zapobieganiu problemom zdrowotnym związanym z pracą zdalną;
- z zakresu zarządzania zespołami rozproszonymi oraz pracy hybrydowej.
Warto również wspomnieć, że w ramach programu Fundusze Europejskie dla Rozwoju Społecznego 2021–2027 w Priorytecie II i III występują działania, które w sposób pośredni wspierają elastyczne formy zatrudnienia. Mowa tutaj m.in. tworzeniu miejsc opieki nad dziećmi przy zakładach pracy, wspieranie naboru opiekunów, co odciąża rodziców i pozwala im na elastyczniejsze dopasowanie grafiku pracy oraz projekty zwiększające zatrudnienie wśród osób z niepełnosprawnościami, umożliwiając im pracę z domu, dostosowanie godzin pracy do potrzeb zdrowotnych itp.
Jakie są korzyści z udziału w projekcie „Opolskie pracuje elastycznie”?
Sprawdźmy zatem, jak wygląda unijne wsparcie na wprowadzenie elastycznych form zatrudnienia w regionach. Na początek przyjrzymy się programowi Fundusze Europejskie dla Opolskiego 2021–2027. Obecnie w ramach działania 5.5 Adaptacyjność pracodawców i pracowników oraz elastyczne formy zatrudnienia realizowany jest projekt „Opolskie pracuje elastycznie”. Celem projektu jest wsparcie rynku pracy poprzez wdrożenie elastycznych form zatrudnienia takich jak: praca zdalna, zatrudnienie przejściowe, job sharing, praca rotacyjna czy praca w niepełnym wymiarze. W ramach projektu można liczyć na:
- szkolenia dla pracodawców/kadry zarządzającej z zakresu elastycznych form zatrudnienia;
- wsparcie doradcze w zakresie wdrożenia elastycznych form pracy w organizacji;
- refundację wynagrodzenia w wysokości 4350 zł brutto miesięcznie wypłacanego przez okres 6 miesięcy dla osoby nowozatrudnionej w elastycznej formie;
- refundację wyposażenia stanowiska pracy (w maksymalnej wysokości do 20 080 zł) dla osoby zatrudnionej w formie elastycznej lub zmieniającej formę pracy na elastyczną;
- pomoc eksperta w zakresie prawa pracy, księgowości, płac, zarządzania zasobami ludzkimi (świadczone zarówno w formie zdalnej, jak i stacjonarnej),
- szkolenia dla pracowników z zakres świadczenia pracy w formie zdalnej.
Osoby zainteresowane udziałem w projekcie powinny odwiedzić stronę Wojewódzkiego Urzędu Pracy w Opolu. Wspomniana instytucja jest odpowiedzialna za przyznawanie wsparcie. Obecnie trwa nabór wniosków w ramach 2 edycji (planowane zakończenie – 30 czerwca 2027 roku).
Jakie działania w zakresie wdrażania elastycznych form zatrudnienia dostępne są w województwie lubuskim?
Kolejnym regionem, które zdecydował się wspierać pracodawców w zakresie wdrażania elastycznych form zatrudniania, jest województwo lubuskie. Samorząd województwa zarezerwował środki na cel w ramach działania 6.3 Zdrowy, aktywny i kompetentny pracownik – Fundusze Europejskie dla Lubuskiego 2021–2027. Celem działania jest m.in.: dostosowanie umiejętności i kwalifikacji do innowacji i nowości, które pojawiają się w poszczególnych branżach. Wspierane będą również działania obejmujące profilaktykę zdrowotną oraz wczesną diagnostykę chorób związanych z miejscem pracy. Poprzez realizację działania władze województwa będą dążyć do utrzymania funkcjonowania osób na rynku pracy oraz przedłużenia ich aktywności zawodowej dzięki tymczasowemu wsparciu psychologicznemu, które zmniejszy ryzyko wypalenia zawodowego oraz depresji.
Kolejnym celem jest rozpowszechnianie elastycznych form zatrudnienia oraz zarządzania czasem, które ma pozytywnie wpłynąć na adaptację do obecnych warunków społeczno-gospodarczych. Wszystkie ww. narzędzia mają mieć pozytywny wpływ na wskaźnik zatrudnienia kobiet, a także zmniejszyć różnice w poziomie aktywności zawodowej kobiet i mężczyzn. Wszystkie działania będą realizowane na podstawie Bazy Usług Rozwojowych, tak aby odpowiadały realnym potrzebom pracodawców.
W jaki sposób elastyczne formy zatrudnienia będę wdrażane na Pomorzu?
Jak duże jest zainteresowanie wdrażaniem elastycznych form zatrudnienia, najlepiej widać na przykładzie województwa pomorskiego. W czerwcu br. zakończył się nabór wniosków w ramach działania 5.6 Adaptacyjność pracowników i pracodawców – program Fundusze Europejskie dla Pomorza 2021–2027. O środki poza przedsiębiorcami mogły aplikować również służby publiczne, Instytucje Otoczenia Biznesu, instytucje wspierające biznes. Na dotacje została zarezerwowana kwota 13,5 mln zł. W odpowiedzi na ogłoszenie o konkursie wpłynęło 40 wniosków na łączną kwotę blisko 38,5 mln zł, co stanowi 283% dostępnej alokacji. Wyniki naboru poznamy pewnie pod koniec 2025 roku. Już dziś wiemy jednak, że co najmniej kilka instytucji/podmiotów na początku 2026 roku przystąpi do realizacji projektów wspierania procesów dostosowania organizacji pracy do potrzeb pracodawców i ich pracowników, a także do nowych wyzwań rozwojowych i cywilizacyjnych związanych z obszarem zielonej gospodarki oraz gospodarki obiegu zamkniętego m.in. poprzez:
- wprowadzenie elastycznych form zatrudnienia;
- wprowadzenia pracy zdalnej;
- dostosowania środowiska pracy do potrzeb kobiet, osób starszych, osób z problemami zdrowotnymi, które będą służyć ich aktywizacji oraz wydłużeniu aktywności zawodowej.
Nie znamy jeszcze dokładnie zakresu rzeczowego projektów, które zostaną wybrane do dofinansowania, ale na pewno wiadomo, że będą one skierowane do pracodawców prowadzących działalność wyłącznie na terenie województwa pomorskiego.
Gdzie szukać informacji o aktualnych naborach na wprowadzanie elastycznych form zatrudnienia?
W artykule wskazaliśmy kilka możliwości, w ramach których przewidziano dotacje na wdrożenie elastycznych form zatrudnienia. Z doświadczenia wiemy jednak, że najwięcej problemów przedsiębiorcy mają z dotarciem do informacji, które instytucje przyznają dotacje. W przypadku programu Fundusze Europejskie dla Rozwoju Społecznego 2021–2027 zachęcamy do śledzenia strony Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości. To tam można znaleźć informacje o aktualnych projektach z działania 1.3 Kadry nowoczesnej gospodarki (FERS). Jeżeli zaś chodzi o programy regionalne poszczególnych województw to najlepiej śledzić strony Wojewódzkich Urzędów Pracy oraz programów regionalnych. Zazwyczaj działania związane z elastycznymi formami zatrudniania znajdziemy po frazie: „adaptacja pracodawców i pracowników do zmian na rynku pracy”.
Największy rozwój elastycznych form zatrudnienia widzimy od czasu wybuchu pandemii COVID-19. Coś, co jeszcze kilka lat temu było koniecznością, aby zapewnić ciągłość pracy, dziś stało się normą. Pracodawcy, którzy chcą mieć w swoich zespołach najlepszych pracowników, stawiają m.in. na: elastyczne godziny rozpoczęcia i zakończenia prac, pracę zdalną, skracanie liczby dni roboczych. Przedsiębiorcy, którzy chcą skorzystać z doradztwa oraz dodatkowych środków na wdrożenie elastycznych form zatrudnienia, mogą korzystać m.in. z dotacji opisanych w niniejszym artykule.