Wraz z rosnącą popularnością bezzałogowych statków powietrznych (BSP), znanych jako drony, kluczowego znaczenia nabiera obowiązkowa polisa oc dla operatora drona. Wprowadzenie tego wymogu przez polskiego ustawodawcę ma na celu zwiększenie bezpieczeństwa w przestrzeni powietrznej oraz zapewnienie ochrony osobom trzecim i ich mieniu przed potencjalnymi szkodami.
Polisa OC dla operatora drona – jakie zasady i kogo dotyczą?
Operatorzy systemów BSP o masie startowej 0,25–20 kg mają obowiązek zawrzeć umowę ubezpieczenia OC za szkody powstałe w związku z wykonywanymi operacjami.
Za BSP należy uznać każdy statek powietrzny, który wykonuje lub ma wykonywać operację samodzielnie albo jest pilotowany zdalnie bez pilota na pokładzie. Na system BSP składa się zarówno statek, jak i jego wyposażenie służące do zdalnego sterowania.
Minister właściwy ds. instytucji finansowych w porozumieniu z ministrem ds. transportu określa w drodze rozporządzenia szczegółowy zakres obowiązkowego ubezpieczenia OC, termin powstania obowiązku ubezpieczenia, a także minimalną sumę gwarancyjną, uwzględniając specyfikę operacji użytkowników systemów BSP.
Obecnie Minister Finansów nie wydał jeszcze odpowiedniego rozporządzenia w sprawie obowiązkowego ubezpieczenia OC dla operatorów dronów. Powstał natomiast już jego projekt.
Zgodnie z projektem tego rozporządzenia ubezpieczenie OC ma objąć odpowiedzialność cywilną operatora systemu BSP o masie startowej 0,25–20 kg za szkody wyrządzone działaniem lub zaniechaniem ubezpieczonego, które miało miejsce w okresie ubezpieczenia, w związku z wykonywaną operacją.
Zgodnie z projektem rozporządzenia ubezpieczenie OC nie będzie obejmować szkód:
- wyrządzonych przez ubezpieczonego po cofnięciu uprawnień pilota BSP, tj. po utracie:
- potwierdzenia zaliczenia szkolenia i zdania egzaminu online;
- certyfikatu kompetencji pilota BSP;
- certyfikatu wiedzy teoretycznej;
- polegających na zapłacie kar umownych;
- powstałych wskutek działań wojennych, stanu wojennego, rozruchów, zamieszek i aktów terroru.
Projekt wskazuje także, że minimalna suma gwarancyjna polisy, w okresie ubezpieczenia nie dłuższym niż 12 miesięcy, w odniesieniu do jednego zdarzenia objętego umową ubezpieczenia OC, wynosi równowartość 3000 SDR w złotych.
Kwota ta jest ustalana przy zastosowaniu średniego kursu SDR ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski po raz pierwszy w roku zawarcia umowy ubezpieczenia OC.
Prawo lotnicze a drony
Operacje z użyciem systemu BSP są dozwolone w kategoriach „otwartej”, „szczególnej” lub „certyfikowanej”. Jednocześnie działania w kategorii:
- „otwartej” nie wymagają uzyskania uprzedniego zezwolenia ani złożenia przez operatora oświadczenia przed rozpoczęciem lotu;
- „szczególnej” wymagają uzyskania zezwolenia lub – w określonych przypadkach – złożenia oświadczenia przez operatora;
- „certyfikowanej” wymagają certyfikacji systemu i operatora, a w stosownych przypadkach uzyskania licencji przez pilota BSP.
Operacje klasyfikuje się jako wykonywane z użyciem systemu BSP w kategorii „otwartej” po spełnieniu następujących warunków:
- system BSP należy do jednej z klas określonych w rozporządzeniu delegowanym (UE) 2019/945 lub został skonstruowany do użytku prywatnego;
- starsze typy systemów BSP (wprowadzone do obrotu przed 1 lipca 2022 roku) w rozumieniu decyzji Parlamentu Europejskiego i Rady nr 768/2008/WE, które nie są zgodne z rozporządzeniem delegowanym (UE) 2019/945 i których nie skonstruowano do użytku prywatnego, mogą być nadal eksploatowane, jeśli:
- w podkategorii A1 maksymalna masa startowa (MTOM) BSP wynosi mniej niż 250 g wraz z obciążeniem użytkowym,
- w podkategorii A3 MTOM BSP wynosi mniej niż 25 kg wraz z paliwem i obciążeniem użytkowym;
- BSP ma MTOM mniejszą niż 25 kg;
- pilot zapewnia, że BSP utrzymuje bezpieczną odległość od osób i nie lata nad ich zgromadzeniami;
- pilot utrzymuje BSP przez cały czas w zasięgu widoczności wzrokowej (VLOS), z wyjątkiem lotów w trybie podążania za stacją bazową lub gdy wykorzystywany jest obserwator BSP;
- podczas lotu BSP jest utrzymywany nie wyżej niż 120 metrów od najbliższego punktu powierzchni ziemi, chyba że przelatuje nad przeszkodą;
- BSP nie przewozi materiałów niebezpiecznych ani nie zrzuca żadnych materiałów podczas lotu.
Operatorzy systemów BSP muszą się zarejestrować, jeżeli wykonują operacje w kategorii „otwartej” statkami, które:
- mają MTOM wynoszącą co najmniej 250 g lub które w przypadku uderzenia mogą przekazać człowiekowi energię kinetyczną o wartości powyżej 80 J;
- wyposażono w czujnik zdolny do zbierania danych osobowych, chyba że dany statek powietrzny spełnia wymogi dyrektywy 2009/48/WE.
Wymóg minimalnego wieku nie dotyczy pilotów BSP m.in. w przypadku systemów BSP skonstruowanych do użytku prywatnego o MTOM mniejszej niż 250 g.
