Wykreślenie hipoteki z księgi wieczystej - jak to zrobić?

Po spłacie kredytu czy pożyczki powinno nastąpić wykreślenie hipoteki z księgi wieczystej. Wymaga to jednak kilku formalności, uzyskania zgody banku (wierzyciela), wypełnienia formularza i uiszczenia opłaty. Wyjaśniamy krok po kroku, jak wypełnić formularz do sądu, kto i gdzie powinien złożyć wniosek, jak uiścić opłatę.

Wykreślenie hipoteki po spłacie kredytu

Hipoteka to jeden z najlepszych sposobów zabezpieczenia kredytu, pożyczki czy innej umowy. Obciąża ona nieruchomość, i to nawet, jeśli zostanie ona sprzedana innej osobie. Hipoteka jest wpisywana w księdze wieczystej, więc każdy potencjalny kupiec może łatwo sprawdzić, czy na nieruchomości nie ciąży dług hipoteczny.

Po spłacie kredytu hipotekę można wykreślić. Jak do tego doprowadzić?

Kto ma wykreślić hipotekę?

Po spłacie kredytu zabezpieczonego hipoteką pojawia się pytanie: kto ma doprowadzić do wykreślenia hipoteki? Czy można oczekiwać od banku, że to bank zajmie się sprawą i “wyczyści” księgę wieczystą z ustanowionej na jego rzecz hipoteki?

Bank (wierzyciel hipoteczny) ma obowiązek współpracować z właścicielem nieruchomości w celu wykreślenia hipoteki. Wynika to z art. 100 ustawy o księgach wieczystych i hipotece. Nie ma natomiast obowiązku samemu składać wniosku do sądu o wykreślenie hipoteki. To zadanie właściciela nieruchomości.

Zgoda wierzyciela na wykreślenie hipoteki

Bank (czy inny wierzyciel hipoteczny) musi współdziałać z właścicielem nieruchomości przy wykreśleniu hipoteki. W praktyce oznacza to, że po spłacie kredytu czy pożyczki powinien wystawić właścicielowi dokument - tzw. kwit mazalny, w którym oświadcza, że zabezpieczony hipoteką dług został spłacony i hipotekę można wykreślić.

Jeśli hipotekę ustanowiono na rzecz banku, w związku z kredytem lub pożyczką, to zgoda na wykreślenie hipoteki nie musi mieć podpisów notarialnie poświadczonych. Wystarczy pisemne oświadczenie banku. Warto do niego dołączyć dokumenty, z których wynika, że podpisane pod oświadczeniem osoby miały prawo reprezentować bank.

Część banków za wystawienie kwitu mazalnego pobiera opłatę, inne robią to bezpłatnie.

Jeśli hipoteka zabezpieczała np. prywatną pożyczkę (a nie udzieloną przez bank), to zgoda na wykreślenie hipoteki musi mieć podpisy notarialnie poświadczone. Treść pisma warto skonsultować wcześniej z notariuszem.

Przykład 1.

Maria Nowak zaciągnęła w banku kredyt na 10 lat. Zabezpieczeniem była hipoteka na jej nieruchomości. Po spłacie ostatniej raty kredytu, Maria Nowak powinna skontaktować się z bankiem i poprosić o wystawienie tzw. listu mazalnego, czyli zgody banku na wykreślenie hipoteki. Za wystawienie tego dokumentu bank może pobrać opłatę zgodnie z tabelą opłat i prowizji banku.

Opłata za wykreślenie hipoteki

Za wykreślenie hipoteki trzeba zapłacić 100 zł opłaty. Jak zapłacić opłatę za wykreślenie hipoteki?

• kupno elektronicznych znaków opłaty sądowej - w kasie sądu lub online pod adresem https://oplaty.ms.gov.pl/ (znaki kupione online należy wydrukować i dołączyć do wniosku);
• tradycyjny przelew na rachunek bankowy sądu (konto dochodów sądu), z podaniem w tytule przelewu numeru księgi wieczystej i informacji, że opłata dotyczy wykreślenia hipoteki;
• wpłata gotówkowa w kasie sądu.

Złożenie wniosku z załącznikami w sądzie

Wniosek o wykreślenie hipoteki należy złożyć w sądzie rejonowym, który prowadzi księgę wieczystą nieruchomości. Można go złożyć osobiście lub wysłać pocztą.

Trzeba pamiętać o dołączeniu do wniosku:

• zgody wierzyciela (banku) na wykreślenie hipoteki, wraz z dowodem na to, że osoba podpisana pod zgodą ma prawo reprezentować wierzyciela (bank);
• potwierdzenia uiszczenia opłaty 100 zł.

Brak zgody na wykreślenie hipoteki

Sytuacja się komplikuje, gdy nie można uzyskać zgody wierzyciela na wykreślenie hipoteki. Trzeba wtedy niestety przejść przez znacznie dłuższą ścieżkę sądową - złożyć pozew do sądu o uzgodnienie treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym. W sądzie należy wtedy udowodnić, że dług, który zabezpieczała hipoteka, już nie istnieje. Prawomocne orzeczenie sądu zastępuje wtedy zgodę wierzyciela na wykreślenie hipoteki.

Wypełnienie wniosku o wykreślenie hipoteki

Niezbędne jest wypełnienie formularza wniosku o wykreślenie hipoteki. Formularz KW-WPIS można pobrać ze strony Ministerstwa Sprawiedliwości. Jak wypełnić poszczególne rubryki formularza?

Na stronie nr 1 należy uzupełnić pola:

• nr 1 - wpisując nazwę sądu rejonowego, który prowadzi dla nieruchomości księgę wieczystą;
• nr 2 - wpisując wydział sądu prowadzący księgę wieczystą;
• nr 3 - wpisując numer księgi wieczystej.

Na stronie nr 2 należy:

• zaznaczyć "X" przy polu "wpis prawa, ograniczenia w rozporządzaniu nieruchomością, roszczenia lub hipoteki";
• uzupełnić pole nr 7 wpisując w nim wniosek o wykreślenie hipoteki, z podaniem rodzaju hipoteki (umowna lub kaucyjna), kwoty hipoteki i nazwę wierzyciela (banku), na rzecz którego hipoteka była wpisana;
• przekreślić pozostałe pola.

Na stronie nr 3 należy:

• w polu "dane wnioskodawcy/uczestnika postępowania - przekreślić wyrazy "uczestnika postępowania";
• w rubrykach 9-17 podać dane wnioskodawcy (właściciela); jeśli właścicielem jest osoba fizyczna, przekreślić pytania o nr REGON i KRS (10 i 11), a w polu 12 przekreślić wyrazy "nazwa lub firma";
• w polu "miejsce zamieszkania/siedziba" przekreślić jedno z tych dwóch sformułowań - w zależności od tego, czy wnioskodawcą jest osoba fizyczna, czy prawna;
• pola 26-32 (adres do doręczeń) wypełnić tylko wtedy, gdy adres do doręczeń jest inny niż miejsce zamieszkania lub siedziba podana wcześniej; w razie niewypełniania - przekreślić pola;
• jeśli nieruchomość ma więcej niż jednego właściciela, to w kolejnych polach (33 do 56) podać jego dane, analogicznie, jak zrobiono to wcześniej; jeśli nieruchomość ma tylko jednego właściciela, to w tych polach podajemy dane uczestnika postępowania, którym jest wierzyciel hipoteczny (np. bank). Należy pamiętać, aby w polu "dane wnioskodawcy/uczestnika postępowania - przekreślić wtedy wyraz "wnioskodawcy".

Na stronie nr 4 należy:

• pola 57-80 przekreślić (chyba, że wcześniej podano np. dane dwóch wnioskodawców -wówczas w tych polach podajemy dane uczestnika postępowania, czyli np. banku, w sposób opisany wcześniej);
• pola 81 - 83 (załączniki KW-WU, KW-PP, KW-ZAD) - w typowych przypadkach te załączniki nie są składane, więc należy podać w polu "liczba załączników" cyfrę "0";
• pole 84 (dane identyfikujące inny załączony dokument) - wpisuje się tu dane listu mazalnego, czyli zgody wierzyciela, np. banku, na wykreślenie hipoteki;
• pole 85 - należy podać informację o załączeniu opłaty sądowej 100 zł od wniosku o wykreślenie hipoteki;
• pozostałe, niewypełnione białe pola należy przekreślić;
• na dole wniosku należy podać imię i nazwisko osoby podpisującej wniosek oraz datę;
• w rubryce "podpis" należy zamieścić własnoręczny podpis wnioskodawcy.