Pozew w elektronicznym postępowaniu upominawczym

Dochodzenie roszczenia od swojego dłużnika za zaległe płatności nigdy nie jest przyjemną sprawą. W pierwszej kolejności należy wykorzystać wszystkie dostępne drogi pozasądowego rozwiązywania sporów, w tym wezwań do zapłaty, polubownie i prób negocjacji. Złożenie pozwu powinno być ostatecznością. Cym jest postępowanie upominawcze i jak złożyć pozew w elektronicznym postępowaniu upominawczym?

Postępowanie upominawcze

Postępowanie upominawcze jest zaliczane do postępowań przyśpieszonych obok postępowania nakazowego i postępowania uproszczonego. Jego celem jest zmniejszenie formalności i uciążliwości procesu, co ma znaczący wpływ na jego długość i koszta.

Postępowanie upominawcze jest bardzo podobne do postępowania nakazowego, oba bowiem prowadzą do wydania nakazu zapłaty w stosunku do roszczenia pieniężnego. Jeżeli okoliczności są zasadne i dysponujemy odpowiednią liczbą dowodów, które możemy załączyć do pozwu, sąd lub referendarz sądowy wyda nakaz zapłaty.  

Mamy możliwość złożenia pozwu w postępowaniu upominawczym na dwa sposoby:  

1. poprzez EPU czyli elektroniczne postępowanie upominawcze

2. drogą tradycyjną poprzez złożenie papierowego pozwu w sądzie:
   a) za pomocą formularza urzędowego
   b) formułując własny pozew

W jakich sprawach wnosi się pozew do EPU?

Nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym może być wydany w sprawach:

1. o charakterze cywilnym

2. z zakresu prawa pracy

3. gospodarczych

Elektroniczne postępowanie upominawcze przewidziane jest do rozpatrywania prostych roszczeń pieniężnych dochodzonych w trybie przepisów 505(28)-505(37) Kodeksu postępowania cywilnego. W EPU rozpatrywane są przede wszystkim masowe usługi telekomunikacyjne lub sprawy mające te same znamiona przestępstwa, np. niezapłacone faktury. Istotną kwestią tego postępowania jest rozpatrywanie go w całości przez internet, bez konieczności składania pozwu w miejscu zamieszkania dłużnika.
Postępowanie za pomocą e-sądu ma charakter dobrowolny, gdyż roszczenia w podobnych sprawach można złożyć w tradycyjnym sądzie, właściwym ze względu na miejsce zamieszkania dłużnika.

Kiedy można wnieść pozew?

Pozew o wydanie nakazu zapłaty w elektronicznym postępowaniu upominawczym można złożyć w sprawach, w których roszczenia stały się wymagalne w okresie 3 lat przed wniesieniem pozwu.

W przypadku składania pozwu przeciwko osobie fizycznej, niezbędne jest podanie numeru PESEL lub NIP pozwanego. Ma to na celu jego jednoznaczną weryfikację. Wynika to z art. 505(32) § 2 kpc. Jeśli pozwany nie jest osobą fizyczną, należy podać KRS lub NIP.

Kto może złożyć pozew?

Pozew EPU może złożyć osoba fizyczna, prawna czy też jednostka organizacyjna, będąca powodem lub działająca w jego imieniu (pełnomocnik, przedstawiciel ustawowy, osoba reprezentująca), posiadająca w systemie teleinformatycznym e-sądu konto oraz ważny certyfikat do składania podpisu elektronicznego.

Do czego służy podpis elektroniczny? Podpisu elektronicznego używa się w celu identyfikacji tożsamości osoby podpisującej dokument. Jest to swoistego rodzaju potwierdzenie danych w postaci elektronicznej, które wraz z innymi danymi (np. imieniem i nazwiskiem) zastępują podpis zwykły czy konieczność osobistego stawiennictwa.

Jak złożyć pozew w EPU?

Pozew składamy za pomocą platformy e-sad.gov.pl. Dzięki temu postępowanie jest szybsze, tańsze i wygodniejsze. Omijane są kolejki w sądzie, znika problem zaginionych dokumentów i niemalże nie da się popełnić błędu formalnego. Procedura składania pozwu podzielona jest 6 części, dzięki czemu nie przeoczy się istotnych elementów. Tym samym nawet będąc laikiem, możliwe jest samodzielne egzekwowanie roszczeń. Formularz składa się z:
1) definiowania powodów

2) informacji o reprezentacji

3) definiowania pozwanych

4) definiowania listy dowodów

5) definiowania listy roszczeń

6) podsumowania

Wypełnienie wszystkich części gwarantuje spełnienie wymogów formalnych stawianych pismom procesowym.

Co jest potrzebne do złożenia pozwu w EPU?

Podczas składania pozwu w EPU należy:

1. wskazać podstawę faktyczną dochodzonego roszczenia pieniężnego, czyli np. umowę sprzedaży, umowę najmu, umowę pożyczki, umowę zlecenia, umowę o roboty budowlane, umowę o dzieło, fakturę VAT

2. wskazać datę powstania roszczenia - jest to data podpisania umowy, data wystawienia faktury VAT, data zdarzenia

3. wskazać datę wymagalności - jest to data, od kiedy naliczane są odsetki; można również wskazać, czy obliczane mają być odsetki umowne, czy ustawowe  

4. złożyć podpis elektroniczny

5. wnieść opłatę sądową

Aby złożyć pozew w elektronicznym postępowaniu upominawczym na początek załóż konto

Zanim możliwe będzie złożenie pozwu w elektronicznym postępowaniu upominawczym, wymagane jest założenie konta w systemie teleinformatycznym e-Sądu i uzyskanie certyfikatu służącego do składania elektronicznego podpisu - z Centrum Certyfikacji EPU.

W trakcie rejestracji można określić, kto będzie korzystał z konta. Można wybierać spośród:
- konta podstawowego
- konta dla komornika
- konta pracownika

Należy wybrać “konto podstawowe”, ponieważ składając pozew do sądu, występuje się jako powód. W systemie powinno się uzupełnić dane osobowe, nawet jeśli jest się przedsiębiorcą w tej części należy je podać (jako osoby prowadzącej działalność gospodarczą), ponieważ zawsze to osoba fizyczna występuje w sprawie, a nie firma. Weryfikacja danych zajmuje około 2 dni robocze.

Krok po kroku jak złożyć pozew w elektronicznym postępowaniu upominawczym

1. Po pozytywnej weryfikacji konta można przystąpić do składania pozwu w elektronicznym postępowaniu upominawczym. Możliwe jest również dołączenie do toczącej się sprawy.

2. Na tym etapie zaczyna się już “prawidłowe składanie pozwu” - wybieranie sytuacji, która opisuje powoda. Należy zaznaczyć, czy występuje się w sprawie jako:
   - osoba fizyczna
   - osoba prowadząca działalność gospodarczą
   - osoba prawna
   - jednostka organizacyjna
   Jednocześnie zaznacza się sposób wniesienia pozwu, czyli czy występuje się w swoim imieniu, czy jest się pełnomocnikiem itp.
   W tej samej części uzupełnia się swój adres, który będzie adresem do korespondencji. Jest to niezbędny element przewidziany w art. 126 kpc.

3. Definiowanie pozwanych
   Pozwany jest to osoba będąca stroną przeciwną w sporze. Jego dane zazwyczaj znajdują się na umowie, fakturze czy też innym dokumencie, który jest podstawą roszczeń. Obowiązkowo  należy wpisać:
   - PESEL - jeżeli dochodzimy roszczeń od osoby fizycznej
   - KRS - w przypadku roszczeń wynikających z dokumentów zawartych ze spółką
   - NIP - w przypadku osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą

4. Definiowanie listy powodów
   Do pozwu nie trzeba załączać dowodów, ale należy je opisać, klikając opcję “dodaj dowód” oraz określając jego rodzaj: faktura, akt notarialny, umowa, inny. Żeby dowód był wiarygodny, podaje się również datę zawarcia umowy, datę wystawienia faktury czy numer seryjny oraz krótki opis “faktu podlegającego stwierdzeniu” - czyli dlaczego powołuje się na dany dowód i opisuje jego uzasadnienie.

Przykład 1.

5. Definiowanie listy roszczenia
   W związku z tym, że EPU jest postępowaniem przeznaczonym do załatwiania prostych spraw pieniężnych, WPS najczęściej wynika z jednego dokumentu. Zdarza się jednak, że jest to szereg umów czy faktur, które zostały wymienione w poprzedniej części: “dowody”, wtedy WPS stanowi sumę wszystkich roszczeń.
   Każdy dokument należy wskazać osobno, podając datę wymagalności, nie zawsze bowiem jest nią dzień zawarcia umowy, w przypadku wystawiania faktur termin zapłaty może być przesunięty, np. o 6 lub 30 dni.
   Datą początkową (wymagalności) jest dzień po ustalonym terminie zapłaty, datą końcową natomiast - dzień zapłaty.
   Obowiązkowo określa się również typ roszczenia, tj. czy jest to roszczenie cywilne, gospodarcze, czy pracownicze. Będzie miało to znaczenie przy określaniu odsetek, jakich chcemy się domagać, umownych czy ustawowych.

6. Roszczenia to nie tylko pieniądze
   Listę roszczeń, można połączyć z listą dowodową. W liście roszczeń (część 5) można również określić inne roszczenia poprzez “dodanie roszczenia”. Można żądać np. przeprowadzenia rozprawy w przypadku braku podstaw do wydania nakazu zapłaty czy też nawet rozpatrzenia sprawy pod nieobecność powoda.

7. Wybór sądu

   Od każdej sprawy można się odwołać, dlatego nawet w przypadku rozpatrywania sprawy w postępowaniu upominawczym, w którym jedynym sądem właściwym jest Sąd Rejonowy Lublin-Zachód, VI Wydział Cywilny, należy podać sąd właściwy do rozpoznania sprawy w razie wniesienia sprzeciwu, wg właściwości ogólnej sądów, zgodnie z miejscem zamieszkania (siedzibą) pozwanego.

8. Określenie wartości przedmiotu sporu

   Jest to niezwykle ważna część, ponieważ należy określić kwotę dochodzoną pozwem (WPS). Będzie do kwota (lub suma kwot) widniejąca na fakturze, umowie czy też na innym dokumencie, na który się powołujemy. Od WPS zależy również wysokość opłaty sądowej, która stanowi 1,25% WPS, jednak nie mniej niż 30zł.

9. Koszty
   Strona składająca pozew może domagać się zwrotu kosztów opłaty sądowej (czyli 1,25% WPS).  W przypadku wygrania sprawy nakaz zapłaty będzie podwyższony o koszt WPS.
   Kolejną możliwością jest żądanie zasądzenia zwrotu innych kosztów.
   Zwolnienie od kosztów sądowych - najczęściej wybierany będzie “brak zwolnienia”, ponieważ tylko niektóre podmioty, tj. Skarb Państwa, mają prawo do zwolnienia z opłat sądowych, grono osób uprawnionych do występowania w sądzie bez  uiszczania opłaty sądowej jest bardzo wąskie i wymienione w przepisach szczególnych.

10. Uzasadnienie pozwu 

Uzasadnienie pozwu powinno zawierać:
- wskazanie podstawy faktycznej dochodzonego roszczenia pieniężnego (umowa, faktura, bezpodstawne wzbogacenie)
- datę powstania roszczenia
- opis treści roszczenia, czyli np. czego dotyczyła umowa, czy była to umowa o pracę, czy umowa o dzieło
- termin spełnienia świadczenia (jest to termin, od którego liczy się odsetki)
- w przypadku gdy źródłem żądania pozwu jest czyn zabroniony, należy go opisać ze wskazaniem czasu i miejsca.

11. Rachunek bankowy

W pozwie należy wskazać numer rachunku bankowego, na który pozwany po wydaniu nakazu zapłaty ma wpłacić zasądzoną kwotę, będzie to również numer konta, na który zostanie zwrócona opłata sądowa.

12. Przed podpisaniem, warto jeszcze raz sprawdzić całość wypełnionego formularza, by uniknąć ewentualnych pomyłek. Ideą EPU jest rozwiązywanie sporów w jak najszybszym czasie, dlatego pozew ma jednoznacznie wykazywać uchybienia po stronie przeciwnej i wskazywać na dowody, więc sprawa powinna być rozpatrzona na korzyść powoda.

13. Po złożeniu podpisu zostaje już tylko opłacenie pozwu i czekanie na rozstrzygnięcie.