Nie wiesz, czym różni się serwer od desktopa? Znajomy kupił phablet, a ty nie masz pojęcia, co to takiego? Chciałeś kupić sobie palmtopa, ale nie znalazłeś go w żadnym sklepie? Jeśli odpowiedziałeś twierdząco na któreś z wymienionych pytań, koniecznie nadrób braki w wiedzy, czytając nasz najnowszy artykuł. Poznajmy najważniejsze rodzaje komputerów, jakie można spotkać w domach, biurach i… muzeach.
Rodzaje komputerów
Poniżej prezentujemy różne typy komputerów.
PC/Mac
Personal Computer, czyli PC, to rodzaj komputera, który wszyscy dobrze znamy. Wciąż trwają spory, który model był tym pierwszym - wydaje się, że faworytem w tej dziedzinie jest IBM PC/XT z 1981 roku, który rzeczywiście wyznaczył uniwersalne standardy. Co ciekawe, palmę pierwszeństwa przyznaje sobie Apple, wskazując na Macintosha z 1984 (miał interfejs graficzny i myszkę, co rzeczywiście “zbliżyło” komputer do człowieka). Z drugiej strony wykazuje się niekonsekwencją, od lat budując wizerunek swoich komputerów (Mac) w opozycji do PC. Czy tego chcą, czy nie - wyroby Apple to ten sam rodzaj komputera co “składaki” z zainstalowanym Windowsem czy Linuksem. PC to najszersza kategoria w niniejszym zestawieniu - kwalifikują się do niej wszystkie podrodzaje oprócz konsoli superkomputera, mainframe, wearable, serwera i smartfona.
Desktop
Wielki dominator przez ostatnie kilka dekad, teraz odchodzi w cień na skutek ekspansji urządzeń mobilnych. Najprościej mówiąc, desktop to klasyczny PC biurkowy - stacjonarny, z osobnym monitorem, podłączaną klawiaturą i myszką. Taki rodzaj komputera jest niezwykle wszechstronny: można go używać zarówno do zastosowań profesjonalnych, jak i rozrywki (muzyka, filmy, gry itp.).
Palmtop/PDA
Nazwa palmtop pochodzi od zbitki wyrazów “palm” (dłoń) oraz “top” (na czymś), stąd łatwo wydedukować, że ten rodzaj komputera z zasady ma mieścić się w dłoni. Palmtopy (inna nazwa: PDA, Personal Digital Assistant) były przodkami współczesnych smartfonów i tabletów. Pierwsze tego typu urządzenia pojawiały się już na przełomie lat 80. i 90. - ich funkcjonalność była w zasadzie ograniczona do edytora tekstu, arkusza kalkulacyjnego, książki adresów, kalendarza i kalkulatora. Kolejne modele rozszerzały możliwości “ręcznych komputerów” m.in. o rozpoznawanie pisma, odbiór poczty e-mail, słowniki wyrazów czy wreszcie komunikację z internetem. Większość dostępnych na rynku palmtopów cechowała się sterowaniem za pomocą rysika.
Tablet/phablet
Tablet to rodzaj komputera, który stał się popularny całkiem niedawno, mimo iż pierwsze modele istniały już dużo wcześniej. Ideę przenośnego sprzętu, który można trzymać w jednej ręce i obsługiwać drugą, wykorzystał Microsoft już w 2001 roku. Debiutował wtedy Microsoft Tablet PC z ekranem dotykowym sterowanym dołączonym do zestawu rysikiem. Wynalazek giganta z Redmond nie cieszył się jednak dużą popularność i koncepcja tabletu została uznana za nietrafioną. Wszystko się zmieniło, gdy w 2010 roku Apple wypuściło iPada - pięknie zaprojektowany, wydajny tablet sterowany za pomocą palca. I to był strzał w dziesiątkę.
Dlaczego firmie Steve’a Jobsa udało się odnieść sukces, a Microsoft poległ? Po pierwsze trzeba wziąć pod uwagę czas pojawienia się obu modeli. 2001 rok to był czas komputerów stacjonarnych i stałego łącza. 2010 to z kolei okres, gdy smartfony zdobywały rynek, a sieci mobilne były coraz popularniejsze. Po drugie widać wyraźnie, że Microsoft zawiódł w kwestii projektu swojego tableta - był ciężki, nieporęczny, a na dodatek obsługiwany rysikiem (tak jak palmtopy). Steve Jobs, wielki wizjoner branży, alergicznie reagował na takie sterowanie - z tego też powodu “zabił” Newtona, stworzonego przez Apple palmtopa. IPad okazał się hitem właśnie przez wygodę użytkowania i elegancję designu - która jest zresztą wizytówką koncernu z Cupertino.
A czym jest phablet, zwany czasem tabfonem? To rodzaj komputerów, który mieści się gdzieś pomiędzy smartfonem a tabletem. To tablet z funkcją wykonywania połączeń i wysyłania esemesów - albo, patrząc od drugiej strony, po prostu smartfon z wyjątkowo dużą przekątną ekranu (powyżej 7 cali).
Laptop/notebook, ultrabook
To dobrze znane wszystkim rodzaje komputerów przenośnych. Nazwy laptop i notebook stosuje się wymiennie, z kolei określenie ultrabook dotyczy sprzętów z wyższej półki, cechujących się dużą wydajnością (dorównującą nawet dobrym komputerom stacjonarnym) i kompaktowością designu. Obecnie popularnym trendem jest produkcja laptopów z ekranami dotykowymi, co zbliża je funkcjonalnością do tabletów.
Netbook
Kompaktowa, mało wydajna i energooszczędna odmiana laptopa. Netbooki cechują się niewielkimi ekranami (7-12 cali) i brakiem napędu CD/DVD. W związku z ekspansją tabletów mówi się o powolnej rynkowej śmierci netbooków. Pewną szansą dla nich mogą być modele hybrydowe, czyli połączenia tabletu (ekran dotykowy) z netbookiem (dołączana niewielka klawiatura). Posiadasz taki rodzaj komputera i chcesz, by był on bardziej wydajny? Przeczytaj artykuł Optymalizacja netbooka.
Konsole stacjonarne i przenośne
To rodzaje komputerów skrojone tylko i wyłącznie pod jeden cel - do grania. Ich budowa oraz oprogramowanie ograniczone są do funkcji uruchamiania gier wideo. Zwykle nie da się ich rozbudowywać ani unowocześniać, przez co dany model (np. wydany niedawno Playstation 4) po kilku latach od premiery staje się przestarzały i nie dorównuje osiągami standardowemu PC. Konsolę zwykle podłącza się do telewizora lub monitora - wyjątkiem są modele przenośne (np. PS VITA), wyposażone we własne wyświetlacze.
Smartfon, smartbook
Smartfon (ang. smartphone) to dziś najbardziej osobiste urządzenie elektroniczne każdego człowieka. Połączenie telefonu z komputerem, aparatem fotograficznym i kamerą, obsługiwane zwykle dotykowo (to standard od czasu premiery iPhone’a w 2007 roku). Smartfony szybko podbiły rynek - obecnie produkuje się ich więcej niż standardowych telefonów. Najpopularniejsze systemy operacyjne to Android, Windows Phone oraz iOS.
All-in-one
Specjalny rodzaj komputera typu desktop, w którym wszystkie głównie elementy (to jest jednostka centralna i monitor) są zintegrowane w jednej obudowie. All-in-one są przez to łatwiejsze do przenoszenia i zajmują dużo mniej miejsca niż standardowe urządzenia. W tym rodzaju komputera od długiego czasu specjalizuje się Apple, który sprzedaje ciągle unowocześniany model iMac, cechujący się pięknym designem, lekkością i niezłymi osiągami. Komputer all-in-one produkują także inne firmy - m.in. HP czy LG. Ta ostatnia marka stawia na niedrogie i proste w obsłudze sprzęty z systemem Google ChromeOS.
Barebone
Barebone to rodzaj komputera przeznaczonego do ograniczonych zastosowań - służącego przeważnie jako centrum domowej rozrywki. Barebone wyróżnia się przede wszystkim małymi wymiarami - kilkakrotnie mniejszymi od standardowej wielkości desktopa. Tym rodzajem komputerów można z powodzeniem zastąpić kilka urządzeń multimedialnych, takich jak wieża hi-fi czy odtwarzacz DVD/Blue Ray. Barebone’y zazwyczaj są sprzedawane z pilotem i dedykowanym systemem operacyjnym lub specjalnym oprogramowaniem.
Wearable
Bardzo przyszłościowy rodzaj komputerów - chodzi tu o wyposażone w elektronikę bransoletki, okulary, soczewki, ubrania, zegarki i inne rzeczy, które zakładamy na siebie na co dzień. W mediach od jakiegoś czasu głośno jest na temat Google Glass, multimedialnych okularów od internetowego giganta z Montain View. Niedawno też premierę miały sprzęty typu smartwatch, czyli zegarki wyposażone w skomunikowany ze smartfonem komputer.
Nettop
Niezbyt wydajny, ale za to kompaktowy i bardzo energooszczędny rodzaj komputera, przeznaczony przede wszystkim do prac biurowych niewymagających dużej mocy obliczeniowej. Dobrze nadaje się do pisania tekstów, tworzenia arkuszy kalkulacyjnych i przeglądania internetu. Od all-in-one różni się tym, że jest tylko jednostką centralną - peryferie (w tym monitor) trzeba zapewnić osobno.
Mainframe
Produkowane głównie przez IBM wydajne zespoły komputerów (wielkości szaf), przeznaczone do profesjonalnych zadań - głównie do przetwarzania dużej ilości danych (np. spis ludności). Ten rodzaj komputera powoli odchodzi do lamusa, wypierany przez serwery i superkomputery.
Serwer
Najprościej mówiąc, serwery to rodzaje komputerów, których zadaniem jest obsługa sieci. Na serwerach znajdują się strony internetowe i pliki, które są następnie pobierane przez podłączone do cyberprzestrzeni urządzenia. Co prawda serwerem może być w zasadzie każdy komputer, jednakże w celu zapewnienia wysokiej wydajności działania stosuje się specjalnie do tego celu projektowane maszyny. Z powodu specyfiki wykonywanych zadań serwery muszą być nieustannie włączone, dlatego też w ich budowie kluczowa jest możliwość wymiany poszczególnych podzespołów bez konieczności wyłączania całości. Serwery są zwykle gromadzone w tzw. serwerowniach.
Superkomputer
Gigantyczne maszyny złożone z tysięcy współpracujących procesorów i kości RAM, służące do wykonywania arcyskomplikowanych obliczeń. To rodzaj komputerów wykorzystywany do symulacji pogody, trzęsień ziemi czy wybuchów jądrowych. Szybkość superkomputerów wyraża się we FLOPS, czyli liczbie zmiennoprzecinkowych operacji na sekundę. Aktualny lider, chiński Tianhe-2, osiąga 33,86 PFLOPS (petaflopów - przedrostek peta oznacza biliard) i ciągnie tyle prądu, co małe miasto.
Stacja robocza
W potocznym rozumieniu stacja robocza to po prostu PC przeznaczony do pracy. W ścisłym znaczeniu to rodzaj komputera przeznaczonego do specjalnych zadań (np. obróbka dźwięku, wideo, grafiki), cechującego się dużą wydajnością i niezawodnością.
