Rząd przyjął Pierwszy Pakiet Deregulacyjny, przygotowany przez Ministerstwo Rozwoju i Technologii. Wspomniany projekt niesie za sobą szereg zmian dla przedsiębiorców. Czego się spodziewać? Odpowiedź znajdziesz w poniższym artykule.
Cel proponowanych zmian prawnych
W dniu 14 marca 2025 r. do Sejmu RP wpłynął Rządowy projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu deregulacji prawa gospodarczego i administracyjnego oraz doskonalenia zasad opracowywania prawa gospodarczego (druk nr 1108).
Projekt ustawy przewiduje istotne zmiany, które mają na celu poprawę środowiska prawnego i instytucjonalnego, w którym działają polskie firmy. Celem ustawodawcy jest wprowadzenie uproszczeń odnoszących się do działalności gospodarczej na etapie rozpoczynania działalności przez przedsiębiorcę oraz rozwoju jego przedsiębiorstwa w kolejnych latach. Nowelizacja obejmie też przepisy dotyczące zasad stanowienia prawa gospodarczego i oceny jego funkcjonowania.
Jak możemy wyczytać w uzasadnieniu projektowanej ustawy, przepisy zostały zgrupowane w ramach komponentów:
- ułatwienia przy podejmowaniu pierwszych kroków w biznesie;
- prostsze zasady wykonywania działalności gospodarczej;
- prawo gospodarcze przyjazne przedsiębiorcom.
Należy zatem zauważyć, że Pierwszy Pakiet Deregulacyjny proponuje zmiany różnych obszarów działalności gospodarczej, na różnych etapach jej prowadzenia.
Jakie zmiany w przepisach zakłada Pierwszy Pakiet Deregulacyjny?
Pierwszy Pakiet Deregulacyjny proponuje ponad 40 zmian dotyczących prawa gospodarczego i administracyjnego. Zwróćmy jednak uwagę, na te zdecydowanie najciekawsze naszym zdaniem propozycje i ich główne założenia:
Zmiana zasad przeprowadzania kontroli w przedsiębiorstwach
- Skrócenie maksymalnego czasu kontroli u mikroprzedsiębiorców z 12 do 6 dni roboczych;
- Obowiązek doręczenia przedsiębiorcy przed wszczęciem kontroli listy wymaganych informacji i dokumentów;
- Możliwość wniesienia sprzeciwu wobec czynności kontrolnych;
- Dostosowanie częstotliwości planowych kontroli do poziomu ryzyka związanego z działalnością przedsiębiorcy.
Uproszczenie postępowań administracyjnych
- Wprowadzenie tzw. decyzji hybrydowej, gdzie decyzja jest wydawana w formie papierowej, a załączniki są w formie elektronicznej;
- Zwiększenie wykorzystania tzw. "wezwań miękkich", umożliwiających kontakt z przedsiębiorcą bez wszczynania postępowania;
- Odejście od zasady dwuinstancyjności na rzecz jednoinstancyjności w niektórych postępowaniach administracyjnych;
- Wprowadzenie dodatkowych zachęt do prowadzenia mediacji w sprawach administracyjnych;
- Możliwość umarzania należności z tytułu kar administracyjnych z urzędu;
- Rezygnacja z wymogu przedkładania w urzędzie dokumentu prokury lub pełnomocnictwa, jeżeli umocowanie można wykazać w oparciu o dostępne publicznie rejestry (np. CEIDG).
Nowe zasady tworzenia prawa gospodarczego
- Wprowadzenie 6-miesięcznego vacatio legis dla projektów ustaw nakładających obowiązki na przedsiębiorców;
- Zasada "one in, one out", polegająca na tym, że każde nowe obciążenie administracyjne jest równoważone zniesieniem innego;
- Obowiązkowa ocena skutków regulacji ex post po 2 latach od wejścia w życie aktu prawnego;
- Obowiązek cyklicznego opracowywania rządowego Programu Regulacyjnego.
Zmiany w postępowaniach przed KIO
elektronizacja postępowań przed Krajową Izbą Odwoławczą, co umożliwi składanie wniosków, odwołań, a także innych pism w postępowaniu drogą elektroniczną.
Wśród innych usprawnień jakie proponuje Rząd, warto również wymienić:
- Możliwość zawierania umowy leasingu w formie dokumentowej;
- Zmianę definicji rzemiosła i rzemieślnika, umożliwiającą prowadzenie działalności rzemieślniczej w różnych formach prawnych, w tym spółkach;
- doprecyzowanie zasad liczenia karencji przy ponownym skorzystaniu z tzw. Małego ZUS Plus.
Wejście w życie
Zgodnie z pierwotnym założeniem projektu ustawy, wejście w życie większości proponowanych zmian przewidziane jest na dzień 1 maja 2025 r. Wyjątek stanowią zmiany proponowane w odniesieniu do postępowań prowadzonych na podstawie ustawy z dnia 11 września 2019 r. Prawo zamówień publicznych - te zaś miałyby wejść w życie z dniem 1 stycznia 2026 r.
Należy jednak podkreślić, że ustawa jest na etapie projektu, a jej wejście w życie uzależnione jest od dalszego przebiegu procesu ustawodawczego.
Podsumowanie
Projektowaną nowelizację ocenić należy jako dość korzystną. Należy również wspomnieć, że prace Zespołu prace ds. Deregulacji i Dialogu Gospodarczego w Ministerstwie Rozwoju i Technologii będą kontynuowane, w związku z czym możemy spodziewać się kolejnych propozycji zmian w prawie gospodarczym.
