Podatek od czynności cywilnoprawnych - stawki
Podatek od czynności cywilnoprawnych obowiązuje co do zasady w sytuacji gdy przedmiot opodatkowania nie został opodatkowany podatkiem VAT.
Podatnicy są obowiązani, bez wezwania organu podatkowego, złożyć deklarację w sprawie podatku od czynności cywilnoprawnych, według ustalonego wzoru, a także obliczyć i wpłacić podatek w terminie 14 dni od dnia powstania obowiązku podatkowego, z wyłączeniem przypadków, gdy podatek jest pobierany przez płatnika.
Stawki podatku od czynności cywilnoprawnych w 2024 roku
Podstawa opodatkowania | Stawka podatku | |
Umowa sprzedaży | ||
a) | nieruchomości, rzeczy ruchomych, prawa użytkowania wieczystego, własnościowego spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego, spółdzielczego prawa do lokalu użytkowego oraz wynikających z przepisów prawa spółdzielczego: prawa do domu jednorodzinnego oraz prawa do lokalu w małym domu mieszkalnym | 2% |
b) | innych praw majątkowych | 1% |
Umowa zamiany, dożywocia, o dział spadku, o zniesienie współwłasności oraz darowizny: | ||
a) | przy przeniesieniu własności nieruchomości, rzeczy ruchomych, prawa użytkowania wieczystego, własnościowego spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego, spółdzielczego prawa do lokalu użytkowego oraz wynikających z przepisów prawa spółdzielczego: prawa do domu jednorodzinnego oraz prawa do lokalu w małym domu mieszkalnym | 2% |
b) | przy przeniesieniu własności innych praw majątkowych | 1% |
Umowa ustanowienia odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, oraz odpłatnej służebności, z zastrzeżeniem art. 7 ust. 5 ustawy | 1% | |
Umowa pożyczki oraz depozytu nieprawidłowego, z zastrzeżeniem art. 7 ust. 5 ustawy | 0,5% | |
Ustanowienie hipoteki: | ||
a) | na zabezpieczenie wierzytelności istniejących - od kwoty zabezpieczonej wierzytelności | 0,1% |
b) | na zabezpieczenie wierzytelności o wysokości nieustalonej | 19 zł |
Umowa spółki | 0,5% | |
Należy podkreślić, że stawka podatku od czynności cywilnoprawnych wynosi 20%, jeżeli przed organem podatkowym lub organem kontroli skarbowej w toku czynności sprawdzających, postępowania podatkowego, kontroli podatkowej lub postępowania kontrolnego:
- podatnik powołuje się na fakt zawarcia umowy pożyczki, depozytu nieprawidłowego lub ustanowienia użytkowania nieprawidłowego albo ich zmiany, a należny podatek od tych czynności nie został zapłacony;
- biorący pożyczkę, o którym mowa w art. 9 pkt 10 lit. b, powołuje się na fakt zawarcia umowy pożyczki, a nie spełnił warunku udokumentowania otrzymania pieniędzy na rachunek bankowy, albo jego rachunek prowadzony przez spółdzielczą kasę oszczędnościowo-kredytową lub przekazem pocztowym.
Zwolnienie od podatku od czynności cywilnoprawnych
Wraz z dniem 31 sierpnia 2023 wprowadzone zostało nowe zwolnienie z PCC odnośnie zakupu pierwszego mieszkania lub domu na wtórnym rynku. Zgodnie z art. 9 pkt 17 ustawy o PCC, zwolniono od podatku sprzedaż, której przedmiotem jest prawo własności lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość, prawo własności budynku mieszkalnego jednorodzinnego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu dotyczące lokalu mieszkalnego albo domu jednorodzinnego, jeżeli kupującym jest osoba fizyczna lub osoby fizyczne, którym w dniu sprzedaży i przed tym dniem nie przysługiwało żadne z tych praw ani udział w tych prawach, chyba że udział ten nie przekracza lub nie przekraczał 50% i został nabyty w drodze dziedziczenia.
Natomiast od 1 stycznia 2024 roku stawką 6% PCC opodatkowany został zakup szóstego i każdego kolejnego mieszkania stanowiących odrębne nieruchomości, którymi opodatkowany jest VAT. Natomiast z dodanym do ustawy o PCC od 2024 r. art. 7a, w przypadku jeśli kupujący nabywa co najmniej sześć lokali mieszkalnych stanowiących odrębne nieruchomości w jednym lub kilku budynkach wybudowanych na jednej nieruchomości gruntowej, opodatkowanych podatkiem od towarów i usług, lub udziały w tych lokalach albo nabył już co najmniej pięć takich lokali lub udziały w nich, stawka podatku od zawartej z tym samym kupującym umowy sprzedaży szóstego i każdego następnego takiego lokalu w tym budynku lub budynkach lub udziału w takim lokalu, wynosi 6%. Jeżeli jednak nabycie lokalu mieszkalnego, które stanowi odrębną nieruchomość następuje na współwłasność przez kilku kupujących, powyższą zasadę stosuje się także wtedy, gdy chociażby jeden z kupujących jest zobowiązany do uiszczenia podatku w takiej stawce.
