Zawieszenie działalności gospodarczej wyklucza możliwość uzyskiwania bieżących przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej. Pomimo tego, w okresie zawieszenia przedsiębiorcy ponoszą różnego rodzaju koszty stałe, takie jak np. wydatki na czynsz, opłaty za media czy raty leasingowe. W związku z tym pojawia się pytanie, czy każdy wydatek, który zostanie poniesiony w okresie zawieszenia działalności, może zostać uznany za koszt podatkowy?
Zawieszenie działalności gospodarczej – termin
Prowadząc działalność gospodarczą, przedsiębiorcy mają możliwość zawieszenia jej na okres nie krótszy niż 30 dni. W przypadku podatników wpisanych do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej ustawodawca nie przewidział terminu granicznego, na który maksymalnie mogą oni zawiesić wykonywanie działalności. Natomiast zgodnie z art. 23 ust. 2 ustawy Prawo przedsiębiorców podatnicy, którzy uzyskali wpis do Krajowego Rejestru Sądowego, mogą dokonać zawieszenia działalności gospodarczej na okres nie dłuższy niż 24 miesiące.
Jeżeli okres zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej obejmuje wyłącznie pełny miesiąc – luty – danego roku kalendarzowego, za minimalny okres zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej przyjmuje się liczbę dni lutego przypadającą w danym roku kalendarzowym.
Wydatki ponoszone w okresie zawieszenia działalności a koszt podatkowy
Głównym celem prowadzenia działalności jest osiągnięcie zysków. Aby było to możliwe, przedsiębiorcy ponoszą różnego rodzaju koszty związane np. z wynajmem powierzchni biurowej, zakupem towarów handlowych i materiałów, reklamą, usługami telekomunikacyjnymi itp. Zgodnie z art. 22 ustawy o PIT kosztem uzyskania przychodu jest wydatek, który został poniesiony w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, pod warunkiem że nie został wymieniony w art. 23 (czyli w katalogu wydatków, które nie stanowią kosztów podatkowych).
Pomimo zawieszenia działalności gospodarczej, przedsiębiorca w dalszym ciągu zobowiązany jest do regulowania bieżących zobowiązań wynikających z zawartych przed zawieszeniem umów.
Zgodnie z art. 25 ust. 2 Prawo przedsiębiorców podatnik w okresie zawieszenia działalności gospodarczej:
- może wykonywać wszelkie czynności niezbędne do zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów,
- może przyjmować należności oraz ma obowiązek regulowania zobowiązań powstałych przed dniem zawieszenia działalności gospodarczej,
- może zbywać własne środki trwałe i wyposażenie,
- ma prawo lub obowiązek uczestniczyć w postępowaniach sądowych, postępowaniach podatkowych i administracyjnych związanych z działalnością gospodarczą wykonywaną przed zawieszeniem działalności gospodarczej,
- ma obowiązek wykonywać wszelkie obowiązki nakazane przepisami prawa,
- może osiągać przychody finansowe, także z działalności prowadzonej przed zawieszeniem wykonywania działalności gospodarczej,
- może zostać poddany kontroli na zasadach przewidzianych dla przedsiębiorców wykonujących działalność gospodarczą,
- może powołać albo odwołać zarządcę sukcesyjnego, o którym mowa w ustawie z dnia 5 lipca 2018 r. o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej i innych ułatwieniach związanych z sukcesją przedsiębiorstw.
W związku z powyższym sam fakt zawieszenia działalności gospodarczej nie wyklucza możliwości ujmowania w kosztach podatkowych wydatków ponoszonych w okresie zawieszenia. Warunkiem, jaki musi zostać spełniony, jest charakter wydatku, który powinien mieć na celu zachowanie lub zabezpieczenie źródła przychodu. Postępowanie to potwierdza Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w wydanej interpretacji indywidualnej z 8 września 2010 roku o sygn. IPPB1/415-594/10-3/JB, w której stwierdził, że: (...) opłaty za najem biura, telefony, podatki od nieruchomości, opłaty za serwis internetowy (za okres wypowiedzenia tych umów) mogą być uwzględnione przez Wnioskodawczynię przy ustaleniu dochodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, skoro zobowiązanie do ich poniesienia powstało przed zawieszeniem działalności gospodarczej. Wydatki te należy wówczas uznać za pośrednio związane z działalnością gospodarczą i mające związek z zachowaniem źródła przychodów. (...)
Odpisy amortyzacyjne a zawieszenie działalności gospodarczej
Jednym z comiesięcznych wydatków, który spełnia definicję kosztu uzyskania przychodu, jest amortyzacja składników majątku, które wykorzystywane są w celu prowadzenia działalności. W związku z tym zgodnie z art. 22c pkt 5 ustawy o PIT, amortyzacji nie podlegają składniki majątku, które nie są wykorzystywane w firmie na skutek zawieszenia działalności gospodarczej. Dlatego też składniki te nie podlegają amortyzacji od miesiąca następującego po miesiącu, w którym nastąpiło zawieszenie działalności gospodarczej.
Potwierdzeniem powyższego postępowania jest interpretacja indywidualna wydana przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie 18 listopada 2011 roku o sygn. IPPB1/415-777/11-2/IF, w której czytamy, że: (...) wraz z zawieszeniem działalności gospodarczej zawieszeniu ulega także amortyzacja samochodu. Zatem samochód wykorzystywany w działalności gospodarczej nie podlega amortyzacji od miesiąca następującego po miesiącu, w którym zawieszono tę działalność. Amortyzację ww. składnika majątku należy zaliczać za miesiąc, w którym nastąpiło zawieszenie, a następnie począwszy od miesiąca, w którym nastąpiło jej wznowienie (...).
Przykład 1.
Pani Anna zawiesiła działalność gospodarczą 15 sierpnia 2023 roku. W ewidencji środków trwałych firmy posiada samochód osobowy, który podlega comiesięcznej amortyzacji. Czy w związku z zawieszeniem działalności pani Anna utraci prawo do dokonywania odpisów amortyzacyjnych posiadanego pojazdu?
Zawieszenie działalności gospodarczej wiąże się z jednoczesnym wstrzymaniem dokonywanych odpisów amortyzacyjnych. Nie oznacza to, że pani Anna utraciła prawo do amortyzacji posiadanych środków trwałych. Ostatni odpis amortyzacyjny powinien zostać dokonany w sierpniu, a amortyzacja wstrzymana 1 września 2023 roku. Po wznowieniu działalności gospodarczej pani Anna będzie mogła ponownie dokonywać odpisów amortyzacyjnych.
Zawieszenie odpisów amortyzacyjnych w systemie wFirma.pl
Użytkownicy wykorzystujący system wFirma.pl w celu samodzielnego prowadzenia księgowości swojej firmy mogą dokonać zawieszenia odpisów amortyzacyjnych składników majątku, które znajdują się w kartotece środków trwałych. W tym celu należy przejść do zakładki EWIDENCJE » ŚRODKI TRWAŁE i kliknąć w nazwę wybranego środka trwałego. W oknie planu amortyzacji należy przejść do podzakładki ZAWIESZENIA AMORTYZACJI i z paska menu wybrać w opcję DODAJ ZAWIESZENIE AMORTYZACJI.
W oknie, które się pojawi, należy wskazać okres, od którego amortyzacja ma zostać zawieszona. Dzięki temu system automatycznie wstrzyma naliczanie odpisów amortyzacyjnych, a tym samym nie będą one ujmowane w kolumnie 13 KPiR – Pozostałe wydatki.
