W obliczu dynamicznych zmian, jakie niesie ze sobą rok 2025, system bonów turystycznych staje się jednym z filarów wsparcia zarówno dla branży turystycznej, jak i dla regionów dotkniętych klęskami żywiołowymi, w tym powodziami. Mechanizmy finansowania i stymulowania lokalnej gospodarki nabierają nowego wymiaru, a innowacyjne rozwiązania wdrażane w sektorze turystyki mają szansę wpłynąć na kompleksowy rozwój infrastruktury oraz wzrost zaufania społecznego. W niniejszym artykule przedstawimy, jak bony turystyczne zyskują nowe zastosowanie na terenach popowodziowych, analizując kontekst ekonomiczny i społeczny, a także przeglądając aktualne podstawy prawne, które regulują te rozwiązania.
Kontekst rozwoju bonów turystycznych i ich powodzenie
Od momentu wprowadzenia bonów turystycznych w Polsce system ten stanowił innowacyjne narzędzie wsparcia dla obywateli oraz sektora turystycznego, umożliwiając wykorzystanie środków na wypoczynkowe wyjazdy. Pomysł bonów turystycznych pojawił się w czasie pandemii, aby zachęcić społeczeństwo do korzystania z oferty branży rozrywkowo-turystycznej naszego kraju, a dzięki temu pomóc w odbudowie tego sektora, tak mocno dotkniętego skutkami pandemii.
Pierwsza edycja programu bonów turystycznych była ogólnokrajowa i spotkała się z bardzo dobrym przyjęciem. Jak podaje ZUS, z bonów turystycznych w latach 2020–2023 skorzystało 3,8 mln obywateli, czyli 95% wszystkich do tego uprawnionych. Były one wykorzystane najliczniej w województwach: małopolskim, pomorskim, zachodniopomorskim i mazowieckim.
Obecnie rząd ponownie wprowadza rozwiązanie, jakim są bony turystyczne, jednak już w innym wydaniu. W 2025 roku bony turystyczne skierowane będą celowo w dwa kierunki turystyczne Polski, a nie jak to miało miejsce wcześniej w skali całego kraju. Rząd przewiduje dwie odsłony bonu turystycznego w 2025 roku:
- bony turystyczne na Podlasiu,
- bony turystyczne na Dolnym Śląsku i Opolszczyźnie.
Bony turystyczne – pierwsze odsłona – Podlasie
Podlaski Bon Turystyczny to inicjatywa mająca na celu wsparcie lokalnej branży turystycznej oraz zachęcenie turystów spoza województwa podlaskiego do odwiedzenia tego malowniczego regionu. Program oferuje dofinansowanie noclegów w wybranych obiektach na Podlasiu, a jego realizacja rozpocznie się 20 kwietnia 2025 roku.
Z programu mogą skorzystać pełnoletnie osoby mieszkające poza województwem podlaskim. Warunkiem jest rezerwacja pobytu na minimum dwie noce w jednym z obiektów uczestniczących w programie. Bon jest przypisany do konkretnej osoby i nie można go przekazać innym ani wymienić na gotówkę.
Wysokość dofinansowania
Kwota bonu zależy od standardu wybranego obiektu noclegowego:
- 200 zł – dla pobytów w gospodarstwach agroturystycznych, schroniskach, kempingach, hostelach oraz na polach biwakowych;
- 300 zł – dla noclegów w pensjonatach, apartamentach, hotelach 1- i 2-gwiazdkowych.;
- 400 zł – dla pobytów w hotelach 3-, 4- i 5-gwiazdkowych.
Aby otrzymać dofinansowanie, należy:
- zarezerwować pobyt na minimum dwie noce w jednym z obiektów uczestniczących w programie;
- wygenerować bon od 20 kwietnia 2025 roku na stronie https://podlaskibonturystyczny.pl/;
- okazać bon przy zameldowaniu w obiekcie, co pozwoli na odliczenie odpowiedniej kwoty od rachunku za nocleg.
Program jest realizowany od 24 marca do 31 grudnia 2025 roku. Obiekty noclegowe mogły zgłaszać się do udziału w nim do 11 kwietnia 2025 roku. Turyści mogą generować bony od 20 kwietnia 2025 roku, a dofinansowanie przyznawane jest w systemie miesięcznym. Środki niewykorzystane w danym miesiącu przechodzą na kolejny miesiąc. Bon jest jednorazowy i przypisany do konkretnej osoby, co oznacza, że nie można go przekazać innej osobie ani wymienić na gotówkę. Dofinansowanie obejmuje wyłącznie koszty noclegu i nie dotyczy innych usług, takich jak wyżywienie czy atrakcje turystyczne.
Druga odsłona – regiony dotknięte powodzią – Dolny Śląsk i Opolszczyzna
W odpowiedzi na trudności, z jakimi borykają się regiony Dolnego Śląska i Opolszczyzny po wrześniowej powodzi w 2024 roku, lokalne samorządy rozważają wprowadzenie regionalnych bonów turystycznych. Celem tych inicjatyw jest wsparcie lokalnej branży turystycznej oraz zachęcenie turystów do odwiedzenia tych malowniczych obszarów.
Samorządy Dolnego Śląska i Opolszczyzny prowadzą rozmowy z rządem na temat uruchomienia programów dofinansowania pobytów turystycznych. Starosta nyski, Daniel Palimąka, podkreślił gotowość do współfinansowania takiego przedsięwzięcia, zaznaczając, że szczegóły zostaną dopracowane w najbliższych tygodniach.
Choć konkretne kwoty bonów nie zostały jeszcze ustalone, istnieje możliwość, że będą one zbliżone do tych oferowanych w Podlaskim Bonie Turystycznym, czyli od 200 do 400 złotych, w zależności od standardu obiektu noclegowego. Szczegółowe kryteria przyznawania bonów są w trakcie opracowywania. Prawdopodobnie będą one dostępne dla turystów spoza województw dolnośląskiego i opolskiego, którzy zdecydują się na minimum dwudniowy pobyt w obiektach uczestniczących w programie.
Aktualny status programu
Należy zaznaczyć, że obecnie nie podjęto jeszcze ostatecznych decyzji dotyczących wprowadzenia bonów turystycznych w tych regionach. Minister sportu i turystyki, Sławomir Nitras, w kwietniu 2024 roku stwierdził, że nie ma obecnie potrzeby wprowadzania ogólnokrajowego bonu turystycznego, gdyż branża turystyczna odnotowuje coraz lepsze wyniki. Mimo to lokalne inicjatywy, takie jak planowane bony turystyczne na Dolnym Śląsku i Opolszczyźnie, mogą stanowić istotne wsparcie dla odbudowy ruchu turystycznego w regionach dotkniętych klęskami żywiołowymi.
Rewitalizacja terenów popowodziowych poprzez system bonów turystycznych
Dynamiczny rozwój technologii oraz zmiany klimatyczne wywierają presję na tradycyjne modele wsparcia regionalnego. W związku z tym koncepcja bonów turystycznych została rozszerzona o mechanizmy przeznaczone terenom, które ucierpiały w wyniku powodzi. Nowatorskie podejście ma na celu nie tylko wsparcie ekonomiczne, lecz także stworzenie warunków do odbudowy i rewitalizacji lokalnych społeczności. Kluczowym aspektem tej strategii jest integracja wsparcia finansowego z działaniami zmierzającymi do poprawy infrastruktury turystycznej, co umożliwia przywrócenie atrakcyjności regionów na mapie turystycznej kraju.
Z kolei program uruchomiony na Podlasiu ma na celu rozreklamowanie pięknego regionu Polski, który ma ogromny, aczkolwiek niewykorzystany potencjał w zakresie turystyki.
Wdrożenie programu wsparcia opartego na bonach turystycznych umożliwia realizację kompleksowych działań obejmujących zarówno modernizację obiektów rekreacyjnych, jak i inwestycje w infrastrukturę transportową oraz systemy ostrzegania przed kolejnymi zagrożeniami. Dzięki takim działaniom regiony dotknięte powodziami mają szansę na szybszą odbudowę, co w konsekwencji wpływa na poprawę jakości życia mieszkańców oraz stymulowanie wzrostu gospodarczego. Współczesny system bonów turystycznych dzięki swojej elastyczności pozwala na dostosowanie się do specyficznych potrzeb danego obszaru, co jest szczególnie istotne w kontekście terenów popowodziowych i tych nierozwiniętych turystycznie.
Społeczne i gospodarcze aspekty wsparcia turystyki
Wdrożenie bonów turystycznych w kontekście terenów popowodziowych ma wymiar zarówno społeczny, jak i gospodarczy. Z jednej strony rozwiązanie to umożliwia przywrócenie normalności w regionach, które ucierpiały w wyniku klęski żywiołowej, a z drugiej – stanowi impuls do rozwoju lokalnej przedsiębiorczości. To samo tyczy się regionu Podlasia. Wzrost zainteresowania turystyką w takich regionach wpływa korzystnie na rynek pracy oraz generuje nowe możliwości dla lokalnych biznesów, które wcześniej zmagały się z ograniczonym popytem na usługi turystyczne.
Społeczny aspekt wsparcia ujawnia się w poprawie jakości życia mieszkańców, którzy dzięki przyznanym środkom mają możliwość korzystania z usług rekreacyjnych oraz uczestnictwa w inicjatywach mających na celu odbudowę wspólnoty lokalnej. Wprowadzenie systemu bonów turystycznych stanowi również narzędzie integracji społecznej, ponieważ umożliwia mieszkańcom aktywne uczestnictwo w procesach rewitalizacyjnych, budując tym samym silniejsze więzi między lokalnymi społecznościami. Efekt synergii, który pojawia się w wyniku takich działań, sprawia, że zarówno władze, jak i mieszkańcy, zyskują nowe możliwości rozwoju oraz wzajemnego wsparcia.
Gospodarczy wymiar wsparcia przekłada się przede wszystkim na stymulację inwestycji w sektorze turystycznym, co jest szczególnie istotne we wspomnianych regionach. Wzrost wydatków konsumpcyjnych wynikający z możliwości skorzystania z bonów turystycznych generuje efekt mnożnikowy, który przekłada się na zwiększenie obrotów w lokalnych przedsiębiorstwach. W dłuższej perspektywie, takie działanie sprzyja nie tylko odbudowie infrastruktury, lecz także przyciąganiu nowych inwestorów, którzy dostrzegają potencjał rozwoju regionów. Wsparcie dla turystyki, ściśle powiązane z działaniami rewitalizacyjnymi, staje się więc elementem szerszej strategii wzrostu gospodarczego, której celem jest budowanie odporności na przyszłe kryzysy.
Działania podejmowane w ramach systemu bonów turystycznych wpływają na poprawę wizerunku regionów, które dzięki inwestycjom w infrastrukturę i promocję turystyki zyskują nowe życie. W efekcie mieszkańcy oraz przedsiębiorcy zyskują poczucie, że wsparcie państwowe oraz lokalne służby działają na rzecz wspólnego dobra, co buduje zaufanie społeczne i stwarza warunki do dalszej współpracy na różnych płaszczyznach.
Podsumowanie
Podsumowując, bony turystyczne w 2025 roku na terenach popowodziowych i regionie niedocenianym turystycznie, stanowią przykład nowoczesnego podejścia do wsparcia regionalnego, gdzie inwestycje w turystykę i infrastrukturę łączą się z potrzebą szybkiej i efektywnej odbudowy. Działania te, oparte na starannie dopracowanych podstawach prawnych oraz doświadczeniach z poprzednich lat, wskazują na to, że przyszłość wsparcia dla regionów dotkniętych klęskami żywiołowymi może opierać się na synergii pomiędzy sektorem publicznym a prywatnym, co przyczyni się do stworzenia lepszych warunków życia dla lokalnych społeczności oraz do umocnienia pozycji Polski na arenie międzynarodowej.
