Świadczenie 800+ a roczne zeznanie podatkowe

Otrzymuję na swoje niepełnoletnie dziecko świadczenie 800+. Czy od tej kwoty mam odprowadzić podatek PIT? Czy kwotę świadczenia mam wykazać w rocznej deklaracji PIT?

Jolanta, Zabrze

Świadczenie wychowawcze potocznie zwane jako świadczenie 800+, korzysta z całkowitego zwolnienia od podatku dochodowego, a co za tym idzie, nie podlega wykazaniu w deklaracji rocznej PIT.

Świadczenie 800+ a przychód w podatku PIT

Świadczenie potocznie nazywane „800+” jest świadczeniem wychowawczym przyznawanym na mocy Ustawy z dnia 11 lutego 2016 roku o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci. Niewątpliwie takie świadczenie stanowi przychód podatkowy, co z kolei rodzi pytanie o kwestie związane z rozliczeniem oraz zadeklarowaniem otrzymanych kwot w rocznym zeznaniu podatkowym.

Jak wynika z art. 4 ust. 1-2 ustawy o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci, celem świadczenia wychowawczego jest częściowe pokrycie wydatków związanych z wychowywaniem dziecka, w tym z opieką nad nim i zaspokojeniem jego potrzeb życiowych. Świadczenie wychowawcze przysługuje:

1. matce albo ojcu, jeżeli dziecko wspólnie zamieszkuje i pozostaje na utrzymaniu matki albo ojca, z zastrzeżeniem art. 5 ust. 2a, albo
2. opiekunowi faktycznemu dziecka, jeżeli dziecko wspólnie zamieszkuje i pozostaje na utrzymaniu opiekuna faktycznego, albo
3. opiekunowi prawnemu dziecka, albo
4. dyrektorowi domu pomocy społecznej, albo
5. rodzinie zastępczej, osobie prowadzącej rodzinny dom dziecka, dyrektorowi placówki opiekuńczo-wychowawczej, dyrektorowi regionalnej placówki opiekuńczo-terapeutycznej albo dyrektorowi interwencyjnego ośrodka preadopcyjnego. 

Świadczenie wychowawcze przysługuje do dnia ukończenia przez dziecko 18. roku życia w wysokości 800 zł miesięcznie na dziecko.

W przypadku urodzenia dziecka albo ukończenia przez dziecko 18. roku życia kwotę świadczenia wychowawczego przysługującą za niepełny miesiąc ustala się, dzieląc kwotę tego świadczenia przez liczbę wszystkich dni kalendarzowych w tym miesiącu, a otrzymaną kwotę mnoży się przez liczbę dni kalendarzowych, za które to świadczenie przysługuje. Kwotę świadczenia wychowawczego przysługującą za niepełny miesiąc zaokrągla się do 10 groszy w górę.

W przypadku gdy dziecko, zgodnie z orzeczeniem sądu, jest pod opieką naprzemienną obydwojga rodziców rozwiedzionych, żyjących w separacji lub żyjących w rozłączeniu sprawowaną w porównywalnych i powtarzających się okresach, kwotę świadczenia wychowawczego ustala się każdemu z rodziców w wysokości połowy kwoty przysługującego za dany miesiąc świadczenia wychowawczego.

Przechodząc na grunt przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych, wskażmy, że zgodnie z art. 11 ust. 1 ustawy o PIT przychodem podlegającym opodatkowaniu są co do zasady kwoty otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika.

Jednocześnie istotnego znaczenia nabiera określenie właściwego źródła przychodów. W katalogu określonym w art. 10 ust. 1 ustawy o PIT w pkt 9 wskazano inne źródła. W myśl art. 20 ust. 1 ustawy o PIT za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: 

• kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych;
• kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego;
• zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego;
• alimenty;
• stypendia;
• świadczenia otrzymane z tytułu umowy o pomocy przy zbiorach;
• dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14;
• dopłaty, nagrody;
• inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17. 

Chociaż ww. przepis nie odnosi się do przychodu z tytułu 800+, to jednak z uwagi na użycie zwrotu „w szczególności” należy uznać, że ww. katalog ma charakter otwarty i mogą w jego zakresie mieścić się również inne przychody.

Trzeba jednak wskazać, że choć świadczenie wychowawcze jest niewątpliwie przychodem podatkowym, to jednak korzysta ze zwolnienia od podatku określonego w art. 21 ust. 1 pkt 8 ustawy o PIT. W treści tego przepisu czytamy, że wolne od podatku są:

• świadczenia rodzinne otrzymane na podstawie przepisów o świadczeniach rodzinnych, 
• dodatki rodzinne i pielęgnacyjne, 
• zasiłki dla opiekunów otrzymane na podstawie przepisów o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów, 
• świadczenia pieniężne otrzymane w przypadku bezskuteczności egzekucji alimentów, 
• zasiłki porodowe otrzymane na podstawie odrębnych przepisów,
• świadczenie wychowawcze otrzymane na podstawie przepisów o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci.

Świadczenie 800+ a roczne zeznanie podatkowe

Ostatnią kwestią, która wymaga wyjaśnienia, jest ustalenie, czy zwolniony od podatku przychód z tytułu świadczenia wychowawczego należy wykazać w rocznym zeznaniu podatkowym.

Zgodnie z art. 45 ust. 1 ustawy o PIT podatnicy są obowiązani składać urzędom skarbowym zeznanie, według ustalonego wzoru, o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) w roku podatkowym, w terminie od 15 lutego do 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym. Zeznania złożone przed początkiem terminu uznaje się za złożone 15 lutego roku następującego po roku podatkowym.

Podatek dochodowy wynikający z zeznania jest podatkiem należnym od dochodów podatnika uzyskanych w roku podatkowym, chyba że właściwy organ podatkowy wyda decyzję, w której określi inną wysokość podatku (art. 45 ust. 6 ustawy o PIT).

W świetle powyższego w zeznaniu rocznym należy wykazać dochód podlegający opodatkowaniu. Jak natomiast wynika z treści art. 9 ust. 1 ustawy o PIT, opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku. 

W rezultacie z kategorii dochodów podlegających opodatkowaniu w sposób wyraźny wyłączono dochód zwolniony od podatku na mocy art. 21 ustawy o PIT. 

Podsumowując, należy wskazać, że w związku z otrzymaniem świadczenia wychowawczego (800+) po stronie podatnika nie powstają żadne obowiązki o charakterze formalnym, jeżeli chodzi o przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Tego rodzaju przychód jest w całości zwolniony od podatku PIT oraz nie podlega wykazaniu w zeznaniu rocznym.