Ciągła presja, napięte terminy i brak chwili wytchnienia – brzmi znajomo? Jeśli uczucie zmęczenia nie mija nawet po urlopie, a poranki zaczynasz z zaciśniętym żołądkiem, możliwe, że zmagasz się z przewlekłym stresem. Sprawdź, jak go rozpoznać i co możesz zrobić, by odzyskać kontrolę nad swoim samopoczuciem.
To nie tylko przemęczenie – sygnały, których lepiej nie ignorować
Wiele osób traktuje stres jak nieodłączny element pracy, który mobilizuje, pomaga działać w sytuacjach wymagających pełnego skupienia. Problem zaczyna się wtedy, gdy napięcie towarzyszy ci nieustannie – nawet po godzinach, w weekendy, a czasami też w nocy. Długotrwała ekspozycja na stres może prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych i psychicznych.
Warto rozpoznać objawy długotrwałego stresu, zanim problem się pogłębi. Często pojawiają się takie symptomy jak zaburzenia snu, chroniczne zmęczenie, drażliwość, trudności z koncentracją czy poczucie bezradności. Organizm może też reagować fizycznie – bólami karku i pleców, przyspieszonym biciem serca, bólami głowy czy niestrawnością. Jeżeli takie objawy utrzymują się tygodniami, a wypoczynek nie przynosi ulgi, to znak, że organizm wysyła sygnał alarmowy. Lepiej go nie ignorować – to inwestycja w przyszłe zdrowie i równowagę psychiczną.
Jak sprawdzić, czy stres cię przerasta?
Granica między zwykłym zmęczeniem a stanem przeciążenia bywa trudna do uchwycenia. Jeśli masz wątpliwości, warto wykonać badanie stresu, najlepiej w porozumieniu z lekarzem rodzinnym lub psychologiem. Specjalista jest w stanie ocenić poziom obciążenia psychicznego i zaproponować dalsze kroki. Coraz częściej zlecane są również testy biochemiczne, które pomagają określić poziom hormonów stresu, takich jak kortyzol. Jego stężenie we krwi rośnie w odpowiedzi na przewlekłe napięcie, a utrzymujący się wysoki poziom może wpływać negatywnie na układ odpornościowy, metabolizm i jakość snu.
Jeśli zauważasz u siebie objawy sugerujące przeciążenie stresem, nie czekaj. Skonsultuj się z lekarzem lub psychologiem i rozważ wykonanie odpowiednich badań. Dzięki temu dowiesz się, czy i jak bardzo stres wpływa na twój organizm oraz co możesz z tym zrobić.
Jak radzić sobie ze stresem na co dzień?
Zarządzanie stresem wcale nie musi oznaczać radykalnych kroków. Czasami wystarczy kilka drobnych zmian, by poczuć różnicę. Najważniejsze jest zbudowanie codziennych rytuałów, które pozwolą organizmowi wrócić do równowagi. Może to być poranna kawa bez pośpiechu, kilka minut ćwiczeń rozciągających albo regularne spacery bez telefonu w ręce.
Spróbuj też ustalić granice między pracą a życiem prywatnym. Jeśli czujesz, że ilość zadań cię przytłacza, porozmawiaj z przełożonym – wspólne poszukiwanie rozwiązań może przynieść ulgę. Pamiętaj, że masz prawo prosić o wsparcie, również psychologiczne. Spotkanie z terapeutą nie jest dowodem słabości, tylko przejawem troski o siebie.
W radzeniu sobie z długotrwałym stresem pomaga też budowanie poczucia wpływu. Im więcej decyzji podejmujesz świadomie – dotyczących odpoczynku, odżywiania czy relacji – tym lepiej radzisz sobie z napięciem. To nie znaczy, że stres zniknie całkowicie, ale może przestać dominować nad codziennością.
Zadbaj o siebie – to się opłaca
Przewlekły stres nie pojawia się z dnia na dzień ani nie znika natychmiast. Jednak każda decyzja o zmianie działa na twoją korzyść. Im szybciej zauważysz, że coś jest nie tak, tym większa szansa na to, że odzyskasz spokój i energię. Nie czekaj, aż organizm wyśle najmocniejsze sygnały ostrzegawcze. Zrób coś dla siebie już dziś.
Źródła
- Chroniczny stres – do czego prowadzi i w jaki sposób można z nim walczyć?, https://diag.pl/pacjent/artykuly/chroniczny-stres-do-czego-prowadzi-i-w-jaki-sposob-mozna-z-nim-walczyc/ [dostęp: 06.2025].
- I. Heszen-Celińska, H. Sęk, Psychologia zdrowia, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2022.
- S. M. Litzke, H. Schuh, Stres, mobbing i wypalenie zawodowe, GWP, Gdańsk 2007.
- H. Łosyk, M. Kowal, Stres w miejscu pracy a wypalenie zawodowe, [w:] P. Bachman (red.), Problemy inżynierii bezpieczeństwa i nauk o pracy, Wydawnictwo Instytutu Inżynierii Bezpieczeństwa i Nauk o Pracy Uniwersytetu Zielonogórskiego, Zielona Góra 2016, s. 117–129.
Artykuł sponsorowany
