Transformacja transportu w kierunku zeroemisyjnym to jedno z największych wyzwań współczesnej gospodarki. W centrum uwagi, obok samochodów osobowych, coraz śmielej pojawiają się elektryczne ciężarówki, które mają potencjał zrewolucjonizować logistykę i transport towarów. Wysoki koszt początkowy tych pojazdów wciąż stanowi dużą barierę dla wielu firm. Pomocne w tym zakresie może być jednak dofinansowanie elektrycznej ciężarówki – kluczowy mechanizm wspierający przejście na elektryczne floty.
Dlaczego elektryczne ciężarówki potrzebują wsparcia?
Inwestycja w elektryczną ciężarówkę to dla firmy znacznie więcej niż tylko zakup pojazdu. To krok w stronę zrównoważonego rozwoju, obniżenia emisji spalin i hałasu, a w dłuższej perspektywie – potencjalnych oszczędności operacyjnych. Początkowe koszty są jednak znaczące i obejmują nie tylko sam pojazd, lecz także często adaptację infrastruktury, takiej jak stacje ładowania w bazach transportowych. Ponadto nowa technologia wymaga przeszkolenia kierowców i personelu technicznego. Bez wsparcia finansowego, wiele przedsiębiorstw, zwłaszcza tych mniejszych i średnich, mogłoby nie być w stanie podjąć tej strategicznej decyzji.
Dofinansowanie odgrywa rolę katalizatora, przyspieszając proces dekarbonizacji transportu ciężkiego. Może przybierać różne formy, od bezzwrotnych dotacji, które bezpośrednio obniżają koszt zakupu, po preferencyjne pożyczki z niskim oprocentowaniem, ulgi podatkowe czy dopłaty do leasingu. Celem jest zmniejszenie początkowego obciążenia finansowego dla przedsiębiorców i uczynienie inwestycji w elektryczną ciężarówkę atrakcyjniejszą ekonomicznie. Programy wsparcia często nie ograniczają się tylko do samego pojazdu. Bardzo istotnym elementem jest również wsparcie w budowie niezbędnej infrastruktury ładowania, która jest krwiobiegiem każdej elektrycznej floty. Dostępność szybkiego i niezawodnego ładowania jest kluczowa dla efektywności operacyjnej i planowania tras, a jej budowa to często duży wydatek inwestycyjny.
Program dofinansowania zakupu elektrycznych ciężarówek
Wychodząc naprzeciw oczekiwaniom przedsiębiorców i zmieniającym się trendom w zakresie transportu drogowego, Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej zainicjował zmiany prawne pozwalające na uzyskanie dofinansowania elektrycznej ciężarówki. Pilotażowy program wsparcia zaczął obowiązywać od końca czerwca 2025 roku i dotyczy zakupu lub leasingu ciężarówek odpowiedniej kategorii. Zgodnie z jego założeniami maksymalne dofinansowanie wyniesie 400 tys. zł dla ciężarówek kategorii N2 (masa pojazdu od 3,5 do 12 ton) oraz aż 750 tys. zł dla ciężarówek kategorii N3 (masa pojazdu powyżej 12 ton). Oba typy pojazdów ciężarowych wykorzystują do napędu wyłącznie energię elektryczną w akumulatorach ładowanych zewnętrznie, energię elektryczną wytworzoną z wodoru w zainstalowanych w nim ogniwach paliwowych lub silnik, którego cykl pracy nie prowadzi do emisji gazów cieplarnianych.
Aby przystąpić do programu, niezbędne jest złożenie wniosku o dofinansowanie. Można to zrobić maksymalnie do 30 czerwca 2029 roku, przy czym uprawnionymi są wyłącznie mikro- lub małe przedsiębiorstwa, których główna siedziba lub oddział znajduje się na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej. Jedna firma ma prawo do złożenia wyłącznie jednego wniosku i uzyskania jednego dofinansowania w ramach całego programu wsparcia. Co więcej, wartość wnioskowanego dofinansowania przez jednego wnioskodawcę wraz z przedsiębiorstwami powiązanymi nie może przekroczyć 15% budżetu określonego dla naboru. Pamiętajmy jednak, że nabór wniosków odbywa się w trybie ciągłym w ww. zakreślonym terminie albo do czasu wyczerpania środków finansowych na dofinansowanie.
Gotowe wnioski o dofinansowanie można znaleźć na stronie rządowej. Ich złożenie nie podlega żadnej opłacie skarbowej. Decyzja co do udzielonego wsparcia oraz jego wysokości powinna być wydana w ciągu 1 miesiąca, licząc od dnia złożenia wniosku. Ze względu na ograniczoną pulę środków finansowych wnioskodawcy są zobowiązani do złożenia dużej liczby załączników do wniosku o dofinansowanie, które potwierdzą spełnianie kryteriów do otrzymania wsparcia. Pełna lista wymaganych dokumentów znajduje się pod ww. adresem internetowym.
Dofinansowanie nie będzie udzielone na inwestycje rozpoczęte przed dniem złożenia wniosku o udzielenie wsparcia w ramach obecnego programu. Przez rozpoczęcie inwestycji należy rozumieć zaciągnięcie pierwszego prawnie wiążącego zobowiązania do zakupu albo leasingu pojazdu zeroemisyjnego lub jakiegokolwiek zobowiązania, które czynić będzie realizację inwestycji nieodwracalną. Dofinansowanie nie będzie udzielone również na inwestycje zakończone przed dniem złożenia wniosku o dofinansowanie. Przez datę zakończenia inwestycji rozumie się:
- w przypadku zakupu – datę wystawienia faktury VAT potwierdzającej zakup pojazdu zeroemisyjnego oraz stanowiąca podstawę do rejestracji pojazdu (przez beneficjenta);
- w przypadku leasingu – datę przekazania beneficjentowi (leasingobiorcy) nowego pojazdu do używania albo używania i pobierania pożytków na podstawie protokołu przekazania pojazdu.
Rejestracja pojazdu zeroemisyjnego musi być dokonana na rzecz właściciela pojazdu, który jest beneficjentem dofinansowania w ramach niniejszego programu (w przypadku leasingu pojazd może być zarejestrowany na leasingobiorcę (korzystającego) lub firmę leasingową, z którą wiąże go umowa leasingu). Pojazd zeroemisyjny objęty dofinansowaniem musi być ubezpieczony od uszkodzeń, zniszczeń oraz utraty na skutek zderzeń, kolizji, zdarzeń losowych, uszkodzeń przez osoby trzecie oraz kradzieży, w tym polisą OC oraz AC (autocasco), co najmniej w okresie trwałości. Beneficjent jest obowiązany do niezwłocznego zwrotu całości albo części środków, jeżeli wykorzystał je niezgodnie z warunkami określonymi w umowie o dofinansowanie, w tym pobranych przez niego nienależnie lub w nadmiernej wysokości. Wypłata dotacji będzie uzależniona od ustanowienia zabezpieczenia zwrotu środków.
Ile wynosi dofinansowanie elektrycznej ciężarówki?
Budżet programu wsparcia wynosi łącznie 2 mld złotych. Wnioskodawcy, którzy spełnią warunki, mogą liczyć na uzyskanie dotacji do zakupu ciężarówki elektrycznej lub dopłaty do opłaty wstępnej w przypadku leasingu. Wysokość dofinansowania uzależniona jest od formy wsparcia i wynosi:
- do 30% w przypadku dużego przedsiębiorstwa,
- do 50% w przypadku średniego przedsiębiorstwa,
- do 60% w przypadku mikroprzedsiębiorstwa i małego przedsiębiorstwa
– kosztów kwalifikowanych pomniejszonych o koszt inwestycji referencyjnej, nie więcej jednak niż 400 tys. zł na jeden pojazd zeroemisyjny kategorii N2 albo 750 tys. zł na jeden pojazd zeroemisyjny kategorii N3.
Jeśli chodzi o dofinansowanie leasingu pojazdu zeroemisyjnego, to wartość wsparcia kształtuje się następująco:
- do 30% w przypadku dużego przedsiębiorstwa,
- do 50% w przypadku średniego przedsiębiorstwa,
- do 60% w przypadku mikroprzedsiębiorstwa i małego przedsiębiorstwa
– kosztów kwalifikowanych pomniejszonych o koszt inwestycji referencyjnej, nie więcej jednak niż 400 tys. zł na jeden pojazd zeroemisyjny kategorii N2 oraz nie więcej niż opłata wstępna albo 750 tys. zł na jeden pojazd zeroemisyjny kategorii N3, oraz nie więcej niż opłata wstępna.
Dofinansowanie elektrycznej ciężarówki a korzyści dla przedsiębiorców i środowiska
Decyzja o skorzystaniu z dofinansowania i przejściu na elektryczne ciężarówki niesie ze sobą szereg korzyści:
- zmniejszenie śladu węglowego – to bezpośredni wkład w ochronę środowiska i walkę ze zmianami klimatycznymi;
- poprawa jakości powietrza – elektryczne ciężarówki nie emitują spalin, co jest szczególnie ważne w obszarach miejskich;
- obniżenie kosztów operacyjnych – długoterminowo koszty energii elektrycznej mogą być niższe niż paliwa, a niższe są też koszty serwisowania (mniej ruchomych części);
- wzrost reputacji – inwestycje w zielone technologie budują pozytywny wizerunek firmy, co jest coraz bardziej cenione przez klientów i partnerów biznesowych;
- przygotowanie na przyszłość – adaptacja do rosnących wymagań środowiskowych i potencjalnych regulacji dotyczących stref niskoemisyjnych;
- pokrycie części kosztów zakupu pojazdu elektrycznego lub jego leasingu.
Dofinansowanie elektrycznej ciężarówki - podsumowanie
Dofinansowanie elektrycznej ciężarówki to inwestycja w przyszłość. Poprzez zachęcanie firm do przestawiania się na zeroemisyjny transport, rządy i instytucje wspierają innowacje, tworzą nowe miejsca pracy i budują bardziej zrównoważoną gospodarkę. Z czasem, wraz z rozwojem technologii i zwiększeniem skali produkcji, koszty elektrycznych ciężarówek będą spadać, a ich zasięgi i możliwości rosnąć. Dofinansowanie jest mostem, który pomaga pokonać obecne bariery, przyspieszając ten nieuchronny i pozytywny proces transformacji. Dzięki nowemu programowi NFOŚiGW polscy przedsiębiorcy mogą uzyskać wsparcie finansowe przy zakupie lub leasingu ciężarówek typu N2 lub N3.
