Czy wykonanie lub wymiana instalacji elektrycznej wymaga zgłoszenia?

Aktualnie nie wyobrażamy sobie życia bez energii elektrycznej. Budowa domu od razu zakłada montaż instalacji elektrycznej, która odpowiada aktualnym wymogom i zapewni optymalne rozwiązanie dla osób, które z niej korzystają. Są domy, w których na energii elektrycznej skupia się wszystko – nie tylko oświetlenie, ale także ogrzewanie pomieszczeń, wody. Z biegiem lat instalacja może też wymagać wymiany. Czy wymiana instalacji elektrycznej wiąże się z uzyskaniem pozwoleń lub choćby zgłoszeń? Będzie to przedmiotem niniejszego opracowania.

Podstawa prawna 

Kwestia pozwoleń na budowę, zgłoszeń albo braku takich formalnych wymagań do realizowania określonych przedsięwzięć jest zawarta w Ustawie z dnia 7 lipca 1994 roku Prawo budowlane.

Zgodnie z art. 3 pkt 6 tej ustawy przez budowę należy rozumieć wykonywanie obiektu budowlanego w określonym miejscu, a także jego odbudowę, rozbudowę i nadbudowę.

W tym artykule określono również:

• roboty budowlane, przez co należy rozumieć budowę, a także prace polegające na przebudowie, montażu, remoncie lub rozbiórce obiektu budowlanego;
• przebudowę, przez co należy rozumieć wykonywanie robót budowlanych, w których wyniku następuje zmiana parametrów użytkowych lub technicznych istniejącego obiektu budowlanego, z wyjątkiem charakterystycznych parametrów, jak: kubatura, powierzchnia zabudowy, wysokość, długość, szerokość bądź liczba kondygnacji; w przypadku dróg są dopuszczalne zmiany charakterystycznych parametrów w zakresie niewymagającym zmiany granic pasa drogowego;
• remont, przez który należy rozumieć wykonywanie w istniejącym obiekcie budowlanym robót budowlanych polegających na odtworzeniu stanu pierwotnego, a niestanowiących bieżącej konserwacji, przy czym dopuszcza się stosowanie wyrobów budowlanych innych, niż użyto w stanie pierwotnym.

Istotną w kontekście tego opracowania definicją jest urządzenie budowlane. Jest to urządzenie techniczne związane z obiektem budowlanym, zapewniające możliwość użytkowania obiektu zgodnie z jego przeznaczeniem, jak przyłącza i urządzenia instalacyjne, w tym służące oczyszczaniu lub gromadzeniu ścieków, a także przejazdy, ogrodzenia, place postojowe i place pod śmietniki.

Instalacja elektryczna jest zatem urządzeniem budowlanym, gdyż zapewnia możliwość użytkowania budynku zgodnie z jego przeznaczeniem.

Wymiana instalacji elektrycznej a zgłoszenie robót budowlanych

Zgodnie z art. 29 ustawy Prawo budowlane zgłoszenie prac jest wymagane dla następujących budów:

• wolno stojących budynków mieszkalnych jednorodzinnych, których obszar oddziaływania mieści się w całości na działce lub działkach, na których zostały zaprojektowane;
• wolno stojących, nie więcej niż 2-kondygnacyjnych budynków mieszkalnych jednorodzinnych o powierzchni zabudowy do 70 m2, których obszar oddziaływania mieści się w całości na działce lub działkach, na których zostały zaprojektowane, a budowa jest prowadzona w celu zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych inwestora;
• sieci: elektroenergetycznych obejmujących napięcie znamionowe nie wyższe niż 15 kV, wodociągowych, kanalizacyjnych, cieplnych, gazowych o ciśnieniu roboczym nie wyższym niż 0,5 MPa, wodorowych o ciśnieniu roboczym nie wyższym niż 0,5 MPa;
• wolno stojących parterowych budynków stacji transformatorowych i kontenerowych stacji transformatorowych o powierzchni zabudowy do 35 m2;
• obiektów budowlanych, niewymienionych w pkt 2, 3 i 5-30 oraz w ust. 2, usytuowanych na terenach zamkniętych, ustalonych decyzją Ministra Obrony Narodowej lub ministra właściwego do spraw wewnętrznych, z wyłączeniem budynków mieszkalnych, zamieszkania zbiorowego oraz użyteczności publicznej;
• oczyszczalni ścieków o wydajności do 7,50 m3 na dobę;
• zbiorników bezodpływowych na nieczystości ciekłe o pojemności do 10 m3;
• tymczasowych obiektów budowlanych niepołączonych trwale z gruntem i przewidzianych do rozbiórki lub przeniesienia w inne miejsce – w terminie określonym w zgłoszeniu, ale nie później niż przed upływem 180 dni od dnia rozpoczęcia budowy określonego w zgłoszeniu;
• pomostów o długości całkowitej do 25 m i wysokości, liczonej od korony pomostu do dna akwenu, do 2,50 m;
• instalacji zbiornikowych na gaz płynny z pojedynczym zbiornikiem o pojemności do 7 m3, przeznaczonych do zasilania instalacji gazowych w budynkach mieszkalnych jednorodzinnych;
• kanalizacji kablowej;
• zjazdów z dróg krajowych i wojewódzkich oraz zatok parkingowych na tych drogach;
• obiektów budowlanych służących bezpośrednio do wykonywania działalności regulowanej Ustawą z dnia 9 czerwca 2011 roku – Prawo geologiczne i górnicze w zakresie poszukiwania i rozpoznawania złóż węglowodorów;
• obiektów budowlanych piętrzących wodę i upustowych o wysokości piętrzenia poniżej 1 m poza śródlądowymi drogami wodnymi oraz poza obszarem parków narodowych, rezerwatów przyrody i parków krajobrazowych oraz ich otulin;
• wolno stojących parterowych budynków gospodarczych, garaży, wiat o powierzchni zabudowy do 35 m2, przy czym łączna liczba tych obiektów na działce nie może przekraczać 2 na każde 500 m2 powierzchni działki;
• przydomowych ganków, oranżerii (ogrodów zimowych) o powierzchni zabudowy do 35 m2, przy czym łączna liczba tych obiektów na działce nie może przekraczać 2 na każde 500 m2 powierzchni działki;
• wolno stojących parterowych budynków rekreacji indywidualnej rozumianych jako budynki przeznaczone do okresowego wypoczynku, o powierzchni zabudowy: do 35 m2, lub powyżej 35 m2, ale nie więcej niż 70 m2, przy rozpiętości elementów konstrukcyjnych do 6 m i wysięgu wsporników do 2 m, przy czym liczba tych budynków na działce nie może być większa niż 1 na każde 500 m2 powierzchni działki;
• parterowych budynków o powierzchni zabudowy do 35 m2, służących jako zaplecze do bieżącego utrzymania linii kolejowych, położonych na terenach stanowiących własność Skarbu Państwa, sytuowanych na obszarze Natura 2000;
• gospodarczych obiektów budowlanych o powierzchni zabudowy do 35 m2, przy rozpiętości konstrukcji nie większej niż 4,80 m, oraz stawów i zbiorników wodnych o powierzchni nieprzekraczającej 500 m2 i głębokości nieprzekraczającej 2 m od naturalnej powierzchni terenu, przeznaczonych wyłącznie na cele gospodarki leśnej i położonych na gruntach leśnych Skarbu Państwa, sytuowanych na obszarze Natura 2000;
• stanowisk postojowych dla samochodów osobowych do 10 stanowisk włącznie, sytuowanych na obszarze Natura 2000;
• boisk szkolnych oraz boisk, kortów tenisowych, bieżni służących do rekreacji;
• ogrodzeń o wysokości powyżej 2,20 m;
• przydomowych tarasów naziemnych o powierzchni zabudowy powyżej 35 m2;
• przyłączy: elektroenergetycznych, wodociągowych, kanalizacyjnych, gazowych, cieplnych, telekomunikacyjnych, wodorowych (z zastrzeżeniem art. 29a Prawa budowlanego);
• kanałów technologicznych, w rozumieniu art. 4 pkt 15a Ustawy z dnia 21 marca 1985 roku o drogach publicznych w pasie drogowym w ramach przebudowy drogi;
• stacji ładowania, w rozumieniu art. 2 pkt 27 Ustawy z dnia 11 stycznia 2018 roku o elektromobilności i paliwach alternatywnych, z wyłączeniem infrastruktury ładowania drogowego transportu publicznego w rozumieniu art. 2 pkt 3 tej ustawy;
• niecek dezynfekcyjnych, w tym niecek dezynfekcyjnych z zadaszeniem;
• podbudowy słupowej dla telekomunikacyjnych linii kablowych oraz linii elektroenergetycznych;
• obiektów małej architektury w miejscach publicznych;
• obiektów gospodarczych związanych z produkcją rolną i uzupełniających zabudowę zagrodową w ramach istniejącej działki siedliskowej: płyt do składowania obornika, szczelnych zbiorników na gnojówkę lub gnojowicę, naziemnych silosów na materiały sypkie, o pojemności do 250 m3 i wysokości nie większej niż 15 m, silosów na kiszonkę; stacji regazyfikacji LNG o pojemności zbiornika magazynowania gazu do 10 m3; stacji regazyfikacji LNG o pojemności zbiornika magazynowania gazu równej lub przekraczającej 10 m3, stanowiących tymczasowe obiekty budowlane niepołączone trwale z gruntem i przewidziane do rozbiórki lub przeniesienia w inne miejsce – w terminie określonym w zgłoszeniu, ale nie później niż przed upływem 2 lat od dnia rozpoczęcia budowy określonego w zgłoszeniu;
• stawów i zbiorników wodnych o powierzchni przekraczającej 1000 m2 i nieprzekraczającej 5000 m2 oraz głębokości nieprzekraczającej 3 m, położonych w całości na gruntach rolnych;
• 1-kondygnacyjnych budynków gospodarczych i wiat o prostej konstrukcji, związanych z produkcją rolną, o powierzchni zabudowy do 300 m2, przy rozpiętości konstrukcji nie większej niż 7 m i wysokości nie większej niż 7 m, których obszar oddziaływania mieści się w całości na działce lub działkach, na których zostały zaprojektowane;
• obiektów budowlanych służących przechowywaniu zboża o maksymalnej pojemności 5000 t, usytuowanych w całości w granicach administracyjnych portów morskich o podstawowym znaczeniu dla gospodarki narodowej, w rozumieniu art. 2 pkt 3 Ustawy z dnia 20 grudnia 1996 roku o portach i przystaniach morskich;
• instalacji do wytwarzania wodoru w procesie elektrolizy wraz z infrastrukturą towarzyszącą o łącznej mocy nieprzekraczającej 10 MW.

Z powyższych przepisów jasno wynika, że co do zasady kwestie związane z instalacją elektryczną nie znajdują się w katalogu budów, które wymagają zgłoszenia, niezależnie od tego, czy wykonania, czy wymiany.

Takie prace powinny być jednak wykonywane przez osoby z odpowiednimi uprawnieniami, które zrealizują przedsięwzięcie w sposób odpowiadający aktualnym normom, wymogom, sztuce budowlanej.

W przypadku budynków wielorodzinnych zależnie od regulaminu konieczne może okazać się powiadomienie o takiej czynności spółdzielni lub wspólnoty mieszkaniowej.

Zgłoszenia będzie jednak wymagała instalacja związana ze stacją ładowania.

Wykonanie lub wymiana instalacji elektrycznej w budynku wpisanym do rejestru zabytków

W przypadku budynków, które są wpisane do rejestru zabytków albo znajdują się na obszarze wpisanym do tego rejestru, trzeba uzgodnić z właściwym wojewódzkim konserwatorem zabytków kwestię wykonania lub wymiany instalacji elektrycznej i następnie uzyskać stosowną informację odnośnie do formalności, jakie należy spełnić, aby przeprowadzić ten proces.