Rola wojewody i sposób wykonywania zadań na terenie województwa zmieniły się znacząco po transformacji ustrojowej. Zmienił się także sposób współdziałania wojewody jako przedstawiciela Rady Ministrów z organami administracji publicznej. Z kim współpracuje on najściślej? Przeczytaj nasz artykuł i dowiedz się, czym jest administracja zespolona i w jaki sposób działa!
Administracja zespolona - definicja i cechy
Administracja zespolona jako całość stanowi element terenowej administracji rządowej. Oznacza to, że razem z wojewodą i pod jego kierownictwem wykonują oni politykę Rady Ministrów na terenie konkretnego województwa. Ważną cechą administracji zespolonej jest podległość wojewodzie - jego rolę dokładnie określa ustawa z dnia 23 stycznia 2009 r. o wojewodzie i administracji rządowej w województwie.
| Art. 3. 1. Wojewoda jest: 1) przedstawicielem Rady Ministrów w województwie; 2) zwierzchnikiem rządowej administracji zespolonej w województwie; 3) organem rządowej administracji zespolonej w województwie; 4) organem nadzoru nad działalnością jednostek samorządu terytorialnego i ich związków pod względem legalności, z zastrzeżeniem ust. 2; 5) organem administracji rządowej w województwie, do którego właściwości należą wszystkie sprawy z zakresu administracji rządowej w województwie niezastrzeżone w odrębnych ustawach do właściwości innych organów tej administracji; 6) reprezentantem Skarbu Państwa, w zakresie i na zasadach określonych w odrębnych ustawach; 7) organem wyższego stopnia w rozumieniu ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2013 r. poz. 267, z późn. zm.1) ). 2. Wojewoda kontroluje pod względem legalności, gospodarności i rzetelności wykonywanie przez organy samorządu terytorialnego zadań z zakresu administracji rządowej, realizowanych przez nie na podstawie ustawy lub porozumienia z organami administracji rządowej. (...). |
Z przytoczonego powyżej art. 3, a także z przepisów znajdujących się w dalszej części ustawy wynika jasno, że w zakresie współdziałania z administracją zespoloną najważniejszymi zadaniami wojewody są przede wszystkim:
- wybór organów administracji zespolonej - kierowników i komendantów (istnieją wyjątki od tej zasady - m.in. komendant wojewódzki policji, którego powołuje minister właściwy do spraw wewnętrznych, lecz jest zobowiązany do zasięgnięcia opinii wojewody w tej kwestii - muszą one jednak wynikać bezpośrednio z ustaw),
- kierowanie i koordynowanie działania administracji zespolonej,
- kontrolowanie funkcjonowania i wykonywania zadań administracji zespolonej, a także przedstawiania ich organom wyników kontroli i ewentualnych zaleceń pokontrolnych,
- zapewnienie możliwości prawidłowego funkcjonowania administracji zespolonej.
Osobny obowiązek wojewody wprowadza też kodeks postępowania administracyjnego:
| Art. 22 § 1. Spory o właściwość rozstrzygają: (...) 3) między organami administracji zespolonej w jednym województwie nie wymienionymi w pkt 2 - wojewoda; |
Oznacza to, że w przypadku zaistnienia sporów kompetencyjnych, czyli takich, w których:
- wiele organów administracji publicznej uważa się za właściwe do załatwienia konkretnej sprawy lub
- żaden organ administracji publicznej nie uważa się za właściwy do załatwienia konkretnej sprawy
mogą zwrócić się do wojewody o wskazanie jednostki, która powinna zająć się daną kwestią. Jest on zobowiązany orzec w tej sprawie bezzwłocznie i w sposób skuteczny powiadomić strony o swojej decyzji.
Co niezmiernie ważne, wojewoda w pełni odpowiada za to, w jaki sposób administracja zespolona i jej organy wykonują swoje działania i czy robią to zgodnie z przepisami prawa. Choć organy administracji zespolonej wykonują powierzone im zadania we własnym imieniu lub - jeśli wskazują to przepisy odrębnej ustawy - z upoważnienia ustawowego, to wojewoda, jako osoba koordynująca i nadzorująca ich działanie, jest odpowiedzialny za wykonanie przez nie powierzonych im zadań.
Organy administracji zespolonej
Organami rządowej administracji zespolonej w województwie są:
- Komendant Wojewódzki Państwowej Straży Pożarnej,
- Komendant Wojewódzki Policji,
- Kurator Oświaty,
- Wojewódzki Inspektor Farmaceutyczny,
- Wojewódzki Inspektor Ochrony Roślin i Nasiennictwa,
- Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego,
- Wojewódzki Inspektor Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego,
- Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska,
- Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej,
- Wojewódzki Inspektor Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych,
- Wojewódzki Lekarz Weterynarii,
- Wojewódzki Konserwator Zabytków,
- Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny,
- Wojewódzki Inspektor Transportu Drogowego.
Wymienionym wyżej kierownikom i komendantom podlegają odpowiednie oddziały, urzędy, kuratoria, komendy i inne placówki obejmujące mniejsze niż województwo obszary - powiaty i gminy.
