0 0
dni
0 0
godz
0 0
min
0 0
sek

Czynności sprawdzające urzędu skarbowego

Nasz ekspert:
Artykuły autora

Wielkość tekstu:

Kontakty z urzędami skarbowymi w Polsce są mocno demonizowane. Dlatego też każde wezwanie przed oblicze tego organu kojarzy się przedsiębiorcom z groźną kontrolą skarbową, której konsekwencje mogą być bardzo poważne (grzywna lub kara pozbawienia wolności włącznie). Tymczasem żeby rzeczywiście zostać poddanym kontroli podatnik, musi zwykle przeskrobać nieco więcej niż np. literówka w deklaracji. Jeśli urząd skarbowy zainteresuje się takim błędem, to wykorzysta do tego nieco mniej groźne i sformalizowane narzędzie – czyli czynności sprawdzające.

Czym są czynności sprawdzające?

W potocznym rozumieniu czynności sprawdzające i kontrolne wydają się być synonimami. W praktyce podatkowej są one jednak odrębnymi narzędziami – na co wskazuje sama Ordynacja podatkowa. W ustawie każdemu z narzędzi poświęcony został osobny dział – V dla czynności sprawdzających oraz VI dla kontroli podatkowej.

Właśnie w tej ustawie można odnaleźć definicję czynności sprawdzających. Zgodnie z art. 272 Ordynacji postępowanie ma na celu sprawdzenie terminowości składania oraz formalnej poprawności deklaracji lub terminowości wpłacania zadeklarowanych podatków (także pobieranych przez płatników oraz inkasentów), a także ustalenie stanu faktycznego w zakresie niezbędnym do stwierdzenia zgodności z przedstawionymi dokumentami. Czynności sprawdzające dotyczą również weryfikacji danych i dokumentów dotyczących rejestracji podatkowej, a także weryfikacji poniesionych wydatków i uzyskanych przychodów (dochodów) opodatkowanych lub nieopodatkowanych, w zakresie niezbędnym do ujawnienia podstawy opodatkowania związanej z przychodami nieznajdującymi pokrycia w ujawnionych źródłach lub przychodach ze źródeł nieujawnionych.

Zatem jeśli w deklaracji podatkowej pojawi się błąd, zostanie ona złożona po terminie lub też po terminie zostanie opłacony podatek, podatnik może zostać wezwany w celu wyjaśnienia zaistniałej sytuacji. W ramach czynności powinien on także skorygować ewentualne niedociągnięcia i uregulować opłaty.

Ważne!

Zgodnie z art. 274 par. 1 Ordynacji w razie stwierdzenia, że deklaracja zawiera błędy rachunkowe lub inne oczywiste omyłki bądź że wypełniono ją niezgodnie z ustalonymi wymaganiami, organ podatkowy w zależności od charakteru i zakresu uchybień:

pkt 1 – koryguje deklarację, dokonując stosownych poprawek lub uzupełnień, jeżeli zmiana wysokości zobowiązania podatkowego, kwoty nadpłaty, kwoty zwrotu podatku lub wysokości straty w wyniku tej korekty nie przekracza kwoty 5 000 zł;

pkt 2 – zwraca się do składającego deklarację o jej skorygowanie oraz złożenie niezbędnych wyjaśnień, wskazując przyczyny, z powodu których informacje zawarte w deklaracji podaje się w wątpliwość.

Zatem jak widać, same czynności sprawdzające nie powinny być traktowane jako zagrażające, gdyż ich celem jest wyłącznie przeprowadzenie formalnego skontrolowania poprawności. Natomiast jeśli zdarzy się, że w ramach postępowania sprawdzającego organ skarbowy nabierze wątpliwości co do tego, czy podatnik stosuje się odpowiednio do prawa podatkowego, po dokonaniu czynności sprawdzających może zostać przeprowadzona kontrola podatkowa.

Formalności – kto, kiedy i jak?

Do przeprowadzenia czynności sprawdzających uprawnione są organy skarbowe pierwszej instancji. Tym mianem określa się:

  • w przypadku podatku dochodowego od osób fizycznych i od osób prawnych, podatku od towarów i usług, podatku od czynności cywilnoprawnych oraz podatku od spadków i darowizn – naczelnika urzędu skarbowego,
  • w przypadku podatku akcyzowego – naczelnika urzędu celnego,
  • w przypadku podatków od nieruchomości, środków transportowych, leśnego, rolnego albo opłat lokalnych – wójta, burmistrza, prezydenta miasta, starostę lub marszałka województwa,
  • dyrektora izby skarbowej,
  • dyrektora izby celnej.

Co może być przyczyną? Jak wskazano na podstawie przepisu, chodzi tu najczęściej o drobne błędy formalne w deklaracjach, niedotrzymane terminy złożenia dokumentów czy uregulowania podatków itp.

Sam przebieg czynnościsprawdzających nie jest mocno sformalizowany, nie został też ściśle określony w przepisach Ordynacji. W praktyce czynności sprawdzające rozpoczynają się od wezwania podatnika do złożenia wyjaśnień i ewentualnie dodatkowych dokumentów w kwestiach niejasnych. O jakie dodatkowe dokumenty może chodzić? Najpopularniejszym przykładem są wszelkiego rodzaju faktury, zezwalające podatnikowi na skorzystanie z ulg.

W ramach czynności sprawdzających podatnik może zostać wezwany do skorygowania błędnie podanych informacji bądź też - jak wskazano wcześniej - takiej autokorekty może dokonać za niego urząd skarbowy (patrz ramka). Formalnie przebieg zostaje zakończony podpisaniem protokołem czynności, który następnie zostaje zarchiwizowany w aktach urzędowych podatnika. Najczęściej organy nie praktykują przekazania takiego protokołu podatnikowi, z tego powodu, że jest to dokument wyłącznie informacyjny, niezawierający natomiast żadnej decyzji czy też oceny sytuacji, od której podatnik mógłby się ewentualnie odwołać.

Artykuły
Brak wyników.
Więcej artykułów
Wzory
Brak wyników.
Więcej wzorów