Powiedziano mi, że źle wystawiam faktury z uwagi na to, iż nie zamieszczam na nich podstawy zwolnienia z podatku VAT. Korzystam ze zwolnienia ze względu na brak przekroczenia limitu obrotów. Czy faktycznie mam obowiązek zamieszczać na fakturze informację o podstawie zwolnienia z podatku?

Wystawiana faktura jest fakturą podatnika VAT korzystającego ze zwolnienia, a więc wymagane dane jakie się na niej znajdują są nieco inne niż przy fakturach czynnych podatników VAT. Dlatego też, nie będzie widniała na niej m.in. tabela z wyszczególnionymi podsumowaniami podatku według stawek. Dane jakie muszą widnieć na wystawianych przez Pana fakturach określa rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 3.12.2013 r. w sprawie wystawiania faktur. Faktura dokumentująca dostawę towarów lub świadczenie usług zwolnionych od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 i 9 ustawy powinna zawierać dane: a) datę wystawienia, b) numer kolejny, c) imiona i nazwiska lub nazwy podatnika i nabywcy towarów lub usług oraz ich adresy, d) nazwę (rodzaj) towaru lub usługi, e) miarę i ilość (liczbę) dostarczonych towarów lub zakres wykonanych usług, f) cenę jednostkową towaru lub usługi, g) kwotę należności ogółem. Przepisy zatem pominęły konieczność wskazania przepisu ustawy, aktu wydanego na podstawie ustawy, przepisu dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L 347 z 11.12.2006, str. 1, z późn. zm.) lub innej podstawy prawnej, zgodnie z którą podatnik stosuje zwolnienie od podatku, jeżeli mowa o podatniku korzystającym ze zwolnienia ze względu na nieprzekroczenie limitu obrotów w wysokości 150.000 zł, o którym mowa w ustawie o VAT.

Dostałam wezwanie z urzędu skarbowego, w którym poinformowano mnie o kontroli. Muszę przedłożyć dokumenty księgowe tj. - podatkowa księga przychodów i rozchodów, rejestry zakupu i sprzedaży VAT, faktury itp. Sprawdzając, czy mam wszystkie faktury zauważyłam, że jedną z nich nieopatrznie zaksięgowałam błędnie - w pozycji netto wpisałam wartość brutto. Czy mogę teraz dokonać korekty? Jeżeli tak, to w jaki sposób?

W momencie, gdy podatnik podpisze pismo o wszczęciu postępowania sprawdzającego lub kontrolnego, nie jest możliwe dokonywania modyfikacji ani korekt w dokumentacji z okresu objętego kontrolą. W takiej sytuacji warto natomiast zwrócić się do naczelnika urzędu skarbowego z wyjaśnieniem zaistniałej sytuacji i wnioskiem o niekaranie za popełniony błąd. Takie pismo, składane do organu skarbowego, jest określane mianem czynnego żalu.

Moja działalność gospodarcza polega na wynajmowaniu mieszkań za granicą - w krajach unijnych - dla klientów mojego biura turystycznego. Czy powinienem księgować otrzymane faktury za najem jako WNT. Dodam, że jestem czynnym podatnikiem VAT zarejestrowanym dla potrzeb podatku VAT-UE.

Przede wszystkim wynajęcie mieszkań za granicą nie będzie nabyciem towaru a nabyciem usługi, w związku z czym transakcję z pewnością nie można uznać jako WNT, czyli wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów. Wynajem będzie nabyciem usługi, jednak biorąc pod uwagę jej charakter transakcja nie będzie importem usług art. 28b rozliczanym na zasadach ogólnych. Usługi związane z nieruchomościami zostały bowiem wyróżnione w ustawie uznając za miejsce ich świadczenia miejsce, w którym dana nieruchomość jest położona. Art. 28e ustawy o VAT: “Miejscem świadczenia usług związanych z nieruchomościami, w tym usług świadczonych przez rzeczoznawców, pośredników w obrocie nieruchomościami, usług zakwaterowania w hotelach lub obiektach o podobnej funkcji, takich jak ośrodki wczasowe lub miejsca przeznaczone do użytku jako kempingi, użytkowania i używania nieruchomości oraz usług przygotowywania i koordynowania prac budowlanych, takich jak usługi architektów i nadzoru budowlanego, jest miejsce położenia nieruchomości.” W związku z powyższym opodatkowanie nabytych usług powinno nastąpić w kraju położenia nieruchomości.

W działalności wykorzystuję prywatny samochód, do którego prowadzę ewidencję przebiegu pojazdu, a koszty rozliczam w ramach tzw. “kilometrówki”. Planuję w najbliższym czasie zamontować instalację gazową. Czy taki wydatek mogę zaliczyć do kosztów uzyskania przychodu, oczywiście w ramach limitu “kilometrówki”?

Kosztów montażu instalacji gazowej w samochodzie prywatnym wykorzystywanym do celów działalności gospodarczej, do którego prowadzona jest kilometrówka, nie można zaliczyć do kosztów uzyskania przychodu. Do kosztów podatkowych można zaliczyć bowiem jedynie wydatki związane z bieżącym użytkowaniem pojazdu. Instalacja gazowa wykracza poza tę kategorię wydatków i stanowi ulepszenie (ponieważ następuje zwiększenie wartości samochodu). Potwierdzeniem takiego stanowiska jest odpowiedź Urzędu Skarbowego Poznań-Jeżyce z dnia 1 września 2005 roku (sygn. SD/415-47/05) na zapytanie podatnika dotyczące właśnie możliwości zaliczenia zakupu i montażu instalacji gazowej do prywatnego samochodu, rozliczanego w ramach kilometrówki.

Faktury sprzedaży wystawiam w oddzielnym programie, następnie ewidencjonuję w systemie księgowym. Jestem czynnym podatnikiem VAT rozliczającym jest miesięcznie, korzystam z opodatkowania na zasadach ogólnych. Dopiero teraz zauważyłem, że nie zaksięgowałem jednej faktury sprzedażowej z listopada, w związku z czym nie została uwzględniona podczas wyliczania zaliczki na podatek dochodowy, jak również w deklaracji VAT. Jak to teraz poprawnie skorygować?

W takiej sytuacji należy “cofnąć się” do listopada 2013 i wprowadzić fakturę sprzedażową zarówno do KPiR, jak i do rejestru sprzedaży VAT. Konieczne będzie przeliczenie zaliczek na podatek dochodowy za listopad oraz grudzień, oraz skorygowanie deklaracji VAT począwszy od listopada 2013 r. do okresu bieżącego. Z obu tytułów (podatek dochodowy oraz podatek VAT) jest Pan zobligowany do wpłacenia różnicy pomiędzy wcześniejszymi wyliczeniami wraz z należnymi odsetkami. Co ważne, w sytuacji gdy zeznanie roczne za rok 2013 zostało już złożone będzie Pan zobligowany do jego skorygowania. Proszę pamiętać, że opłacone odsetki od zaległości podatkowych nie mogą stanowić kosztu uzyskania przychodów (art. 23 ust. 1 pkt 18 ustawy o PIT), w związku z czym nie ujmie ich Pan w księdze podatkowej.

Wystawiam fakturę dla kontrahenta z Niemiec w euro i chcę, aby zapłacił w danej walucie. Czy wobec tego konieczne jest zamieszczanie na fakturze informacji o przeliczeniu sum sprzedaży na złotówki?

Zgodnie z zapisami art. 106e ust. 11 ustawy o VAT, kwoty podatku wykazuje się w złotych. Wartość VAT wyrażoną w walucie obcej należy przeliczyć na złotówki przy zastosowaniu zasad przyjętych dla przeliczania kwot stosowanych do określenia podstawy opodatkowania. Kwoty wykazywane na fakturze zaokrągla się do pełnych groszy, przy czym końcówki poniżej 0,5 grosza pomija się, a końcówki od 0,5 grosza zaokrągla się do 1 grosza. Przyjętym rozwiązaniem jest zamieszczanie na fakturze podsumowania wartości sprzedaży, a więc kwot netto, VAT i brutto, które przeliczone są na złotówki. Dla kontrahenta zagranicznego informacja ta nie będzie mieć znaczenia.

Obecnie korzystam ze zwolnienia z podatku VAT oraz prowadzę ewidencję w KPiR. Chciałabym jednak rozpocząć import towarów handlowych z Chin. W związku z tym, czy powinnam się zarejestrować jako podatnik VAT?

Co do zasady dokonując importu z krajów trzecich (spoza Unii Europejskiej) może Pani w dalszym ciągu korzystać ze zwolnienia. Jest tak za sprawą naliczania podatku VAT przez urząd celny, który wystawia dokument SAD (lub elektroniczny PZC). Zatem, nie jest Pani zobligowana do rozliczania podatku z transakcji dotyczących importu z Chin. Wówczas przy księgowaniu wydatku całą kwotę wraz z podatkiem ujmuje się w kosztach, ewidencjonując w kolumnie 10 KPiR - zakup towarów handlowych oraz materiałów podstawowych.

Prowadzę działalność w postaci sprzedaży mieszanej - w przeważającej większości uzyskuję przychody z usług zwolnionych z opodatkowana, jedynie znikomą część moich przychodów w ramach firmy stanowi sprzedaż książek, która podlega opodatkowaniu VAT-em. Dlatego też korzystam z proporcji i odliczam VAT od części zakupów. Chciałabym jednak zrezygnować z proporcji i nie odliczać podatku VAT w ogóle. Czy jest to możliwe? Czy w takim przypadku nieodliczony podatek VAT może stanowić mój koszt uzyskania przychodu?

W przypadku sprzedaży mieszanej rzeczywiście istnieje możliwość zrezygnowania z odliczania podatku VAT - tzn. uznania, iż proporcja wynosi 0%. Jednakże, aby można było skorzystać z takiej opcji, proporcja taka musi być w rzeczywistości mniejsza niż 2%. Natomiast, zgodnie z opiniami organów skarbowych, nawet jeśli istnieje możliwość przyjęcia proporcji 0%, to nie będzie możliwe zaliczenie do kosztów uzyskania przychodu wartości naliczonego podatku VAT. Zgodnie z przepisami, podatek VAT nie może stanowić kosztu, jeśli podatnik miał prawo do jego odliczenia, ale z niego zrezygnował.

Prowadzę jednoosobową działalność gospodarczą, w ramach której zajmuje się stronami internetowymi. Stanowisko mojej pracy znajduje się w mieszkaniu należącym do mnie, jednak żadnej z części nie dodałem do ewidencji środków trwałych, ponieważ pomieszczenie w dalszym ciągu służy celom mieszkalnym. Nie wliczam do kosztów firmowych żadnych wydatków związanych z eksploatacją mieszkania lub opłatami za media. Czy w takim przypadku nie grozi mi podwyższenie stawki podatku od nieruchomości?

Co do zasady przedsiębiorcy zobowiązani są opłacać wyższą stawkę podatku od nieruchomości za każdy metr kwadratowy powierzchni przeznaczonej na cele firmowe. Zatem, jeżeli nie wprowadził Pan części pomieszczenia do ewidencji środków trwałych oraz nie rozlicza Pan żadnych kosztów związanych z eksploatacją mieszkania, wówczas nie powinien Pan płacić wyższej stawki podatku od nieruchomości. Pomieszczenie, w którym Pan wykonuje działalność w dalszym ciągu jest pomieszczeniem przeznaczonym na cele mieszkalne. Jest jedynie udostępniane do wykonywania czynności związanych z przedmiotem prowadzonej firmy. Kolejnym argumentem jest niezaliczanie do kosztów przedsiębiorstwa opłat na mieszkanie. W sytuacji, gdyby nastąpiła zmiana sposobu użytkowania lokalu, wówczas należałoby się liczyć z wyższym podatkiem od nieruchomości.

Prowadzę jednoosobową działalność gospodarczą zajmującą się wykonywaniem usług budowlanych i budowlano-montażowych. W którym momencie powstaje obowiązek podatkowy dla celów VAT zgodnie z przepisami obowiązującymi w 2014 roku?

Zgodnie z nowym brzmieniem ustawy o podatku od towarów i usług od stycznia 2014 roku obowiązek podatkowy w przypadku świadczenia usług budowlanych lub budowlano-montażowych powstaje w momencie: wystawienia faktury - gdy nabywcą jest podatnik czyli np. inna firma, stowarzyszenie (art. 19a ust. 5 pkt. 3a), wykonania usługi - gdy nabywcą jest osoba fizyczna nieprowadząca działalności (art. 19a ust 1). Ponieważ w przypadku świadczenia usług na rzecz podatników zastosowanie mają zasady szczególne, dla których znaczenie ma moment wystawienia faktury należy również zauważyć, że przedsiębiorca świadczący usługę budowlaną ma na jej udokumentowanie 30 dni od dnia wykonania usługi. Jeżeli w terminie wskazanym przez ustawę wykonawca usługi nie wystawi faktury obowiązek podatkowy powstanie 30 dnia od daty jej wykonania, czyli w ostatnim dniu, w którym świadczący usługę był zobowiązany do wystawienia faktury.

Wystawiłam mojemu kontrahentowi fakturę korygującą w związku ze zwrotem towaru. Jednak nie otrzymałem od niego z powrotem podpisanej faktury, zatem nie posiadam jego akceptacji. Czy mogę w takiej sytuacji anulować fakturę korygującą? Czy też lepiej wysłać kontrahentowi duplikat?

Faktura, która trafiła do obiegu - tzn. została przekazana kontrahentowi - nie może zostać anulowana. Nie jest też właściwe w tym przypadku wystawienie duplikatu. Aby było możliwe skorygowanie podatku VAT należnego o kwotę wynikającą z faktury korygującej, konieczne jest uzyskanie potwierdzenia kontrahenta. Obecnie nie musi to być już podpis, natomiast w przepisach nie stwierdzono, jakie formy potwierdzenia są akceptowalne. Zatem, w takiej sytuacji można m.in. wysłać fakturę korygującą do kontrahenta listem polecanym za potwierdzeniem odbioru. Warto bowiem pamiętać, że nawet jeśli odbiorca nie potwierdzi odbioru faktury, ale dla potrzeb organów skarbowych podatnik będzie w stanie udowodnić, że zrobił wszystko, aby fakturę odbiorcy przekazać, to także będzie ona miała wartość księgową.

Czy mogę ująć w kosztach firmowych faktury związane z użytkowaniem samochodu osobowego, który został udostępniony na cele mojej działalności w oparciu o umowę użyczenia?

Wykorzystując w działalności samochód osobowy na podstawie umowy użyczenia, w celu rozliczenia kosztów eksploatacji konieczne jest prowadzenie tzw. kilometrówki. Ewidencja przebiegu pojazdu (EPP) pozwoli na ujęcie w kosztach wydatków związanych z eksploatacją takich pojazdów. W kolumnie 13 KPiR - pozostałe wydatki należy zewidencjować sumę poniesionych wydatków związanych z pojazdem, do limitu wynikającego z ewidencji przebiegu pojazdu. Przy czym limit ten ustala się poprzez przemnożenie liczby przejechanych kilometrów w celach firmowych przez odpowiednią stawkę uzależnioną od pojemności silnika pojazdu: do 900 cm3 - 0,5214 zł; od 900 cm3 - 0,8358 zł; Ewidencję tę może prowadzić Pani zarówno w formie papierowej, jak i elektronicznej, przy czym na koniec danego miesiąca powinna być potwierdzona podpisem przedsiębiorcy. Po za samą ewidencją powinien Pani dysponować także dokumentami potwierdzającymi dokonanie wydatku. Elementy jakie powinna zawierać EPP: nazwisko, imię i adres zamieszkania osoby używającej pojazdu, numer rejestracyjny pojazdu i pojemność silnika (od niej bowiem zależy obowiązująca stawka za 1km), opis trasy (skąd – dokąd), kolejny numer wpisu, datę i cel wyjazdu, liczbę faktycznie przejechanych kilometrów, stawkę za 1 km przebiegu, kwotę wynikającą z przemnożenia liczby faktycznie przejechanych kilometrów i stawki za 1 km przebiegu, podpis podatnika (pracodawcy) i jego dane.

Samochód firmowy w ostatnim czasie uległ zniszczeniu w wyniku wypadku. Pojazd podlegał, zarówno ubezpieczeniu OC, jak i AC. Jak rozliczyć koszty naprawy?

W sytuacji, gdy Pański samochód był objęty dobrowolnym ubezpieczeniem AC, wówczas cała kwota uzyskanego odszkodowania będzie stanowiła przychód, który co do zasady należy wykazać w kol. 8 KPiR - "Pozostałe przychody". Kolejny krok dotyczy ujmowania kosztów. Wydatki związane z naprawą samochodu będącego środkiem trwałym będą stanowiły koszt uzyskania przychodu, gdyż był on objęty dobrowolnym ubezpieczeniem AC. Wówczas nie ma żadnych ograniczeń dotyczących ujmowania kosztów napraw w KPiR. Co do zasady, należy zaksięgować je w kol. 13 KPiR - "Pozostałe wydatki". Jeżeli jest Pan czynnym podatnikiem VAT, to jest Pan zobowiązany do pokrycia podatku VAT wynikającego z faktur dokumentujących koszt naprawy. W związku z tym będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku.

Czy jako podatnik VAT zwolniony, ale niezarejestrowany na VAT-R jako podatnik VAT zwolniony mogę od stycznia 2014 roku wystawiać faktury przewidziane dla podatników VAT korzystających ze zwolnienia?

Tak. Przepisy zawarte w znowelizowanej Ustawie o VAT pozwalają na wystawianie faktur od stycznia 2014 roku również podatnikom VAT korzystającym ze zwolnienia. Co więcej art. 106b ust. 3 ustawy mówią o tym, że mogą mieć oni nawet taki obowiązek: "Na żądanie nabywcy towaru lub usługi podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą: sprzedaż zwolnioną na podstawie art. 43 ust. 1, art. 113 ust. 1 i 9 lub przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3 - jeżeli żądanie jej wystawienia zostało zgłoszone w terminie 3 miesięcy, licząc od końca miesiąca, w którym dostarczono towar lub wykonano usługę bądź otrzymano całość lub część zapłaty." Podczas wystawiania faktur przez podatnika zwolnionego z VAT należy pamiętać o obowiązku wskazania: przepisu ustawy albo aktu wydanego na podstawie ustawy, na podstawie którego podatnik stosuje zwolnienie od podatku, przepisu dyrektywy 2006/112/WE, który zwalnia od podatku taką dostawę towarów lub takie świadczenie usług, lub innej podstawy prawnej wskazującej na to, że dostawa towarów lub świadczenie usług korzysta ze zwolnienia.

W zeszłym roku zakupiłem samochód, który obecnie spełnia wskazane w ustawie o VAT parametry: liczba miejsc (siedzeń) łącznie z miejscem dla kierowcy wynosi 3 lub więcej, a dopuszczalna ładowność jest równa lub większa niż 500 kg. Czy w takim razie mogę odliczać VAT od paliwa?

Aby przysługiwało pełne odliczenie VAT od zakupu paliwa do samochodu poniżej 3,5 tony należy, oprócz fizycznego spełnienia warunków określonych ustawie o VAT, posiadać dodatkowo odpowiednie dokumenty. Parametry, takie jak dopuszczalna ładowność pojazdu oraz liczba miejsc (siedzeń) określona musi być w dokumentach wydanych zgodnie z przepisami prawa o ruchu drogowym i nie chodzi tu o badanie w stacji kontroli pojazdów, a o homologację (tzw. N1) . Dodatkowo należy mieć na uwadze, że przepisy o ruchu drogowym zostały zmienione w 2012 roku (weszły w życie w 2013 roku) co oznacza, że homologacja o której mowa powinna być zgodna bieżącymi przepisami. Pojazdy, które w dokumentach wydanych zgodnie z przepisami prawa o ruchu drogowym, nie mają określonej dopuszczalnej ładowności i/lub liczby miejsc, uznaje się za samochody osobowe i zgodnie z przepisami obowiązującymi do lutego 2014 roku nie jest możliwe odliczanie VAT od zakupu paliwa do nich. Należy jednak pamiętać, że kwestie odliczenia VAT zostaną w trakcie 2014 roku ponownie znowelizowane za sprawą wydanej przez Radę Europy zgody na derogację.