Im więcej portali, tym więcej haseł – część z nich wymaga, aby hasło miało minimalną liczbę znaków i szczegółowe wytyczne ich dotyczące – znaki specjalne, małe i wielkie litery, cyfry. Jak w dobie ataków hakerskich, a także bardzo dużej liczby kont, tworzyć i zapamiętywać te hasła? W artykule wyjaśnimy czym jest silne hasło i jak je stworzyć aby było bezpieczne.
Silne hasło - zasady tworzenia
Aby stworzyć silne hasło, można zastosować kilka prostych zasad:
- Długość: Hasło powinno mieć co najmniej 12–16 znaków.
- Różnorodność: W haśle powinny być używane małe i wielkie litery, cyfry oraz znaki specjalne (np. !, @, #, $).
- Brak osobistych danych: Należy unikać używania imion, dat urodzenia lub innych łatwych do odgadnięcia informacji.
- Frazy: Można stworzyć hasło z frazy, która ma dla użytkownika znaczenie, a następnie dodać do niej liczby i znaki specjalne (np. „KochamPsy!2024”).
- Generator haseł: Można rozważyć użycie generatora haseł, aby stworzyć losowe i trudne do odgadnięcia hasło.
Co ważne, nie należy tworzyć tego samego hasła i używać go na wielu platformach, jak również należy regularnie zmieniać hasło, aby uniknąć jego zhakowania.
Długość hasła
Długość hasła jest kluczowym czynnikiem w jego bezpieczeństwie. Oto kilka powodów, dla których warto zwrócić szczególną uwagę na długość hasła:
- większa złożoność – dłuższe hasła mają więcej możliwych kombinacji, co sprawia, że są trudniejsze do odgadnięcia przez atakujących. Na przykład hasło składające się z 12 znaków może mieć biliony kombinacji, podczas gdy 8-znakowe hasło jest znacznie bardziej podatne na ataki brute force;
- ochrona przed atakami – wiele narzędzi do łamania haseł, takich jak ataki słownikowe, działa na krótszych hasłach. Dłuższe hasła skutecznie to opóźniają lub uniemożliwiają;
- łatwiejsze do zapamiętania – dłuższe hasła, zwłaszcza te złożone z fraz (np. „MojeUlubioneKsiążki!2024” czy tytuł książki, bohater literacki), mogą być łatwiejsze do zapamiętania niż przypadkowe zbiory znaków;
- zalecenia bezpieczeństwa – wiele organizacji, w tym NIST (National Institute of Standards and Technology), zaleca używanie haseł o długości co najmniej 12 znaków jako standardu bezpieczeństwa;
- zwiększona odporność na socjotechnikę – dłuższe hasła, które nie zawierają oczywistych informacji, są mniej podatne na ataki socjotechniczne, gdzie napastnik próbuje zgadnąć hasło na podstawie znanych informacji o użytkowniku.
Różnorodność haseł
Silne hasło to różnorodność, która odnosi się do użycia różnych typów znaków, co znacząco zwiększa jego bezpieczeństwo.
Występują następujące rodzaje znaków:
- małe litery (a–z) – używanie małych liter dodaje prostą złożoność;
- wielkie litery (A–Z) – dodanie wielkich liter zwiększa liczbę możliwych kombinacji;
- cyfry (0–9) – użycie cyfr sprawia, że hasło staje się trudniejsze do odgadnięcia;
- znaki specjalne (np. !, @, #, $, %, ^, &, *) – znaki specjalne dodatkowo zwiększają różnorodność, ponieważ często nie są używane w codziennym języku;
- złożoność – hasło, które zawiera wszystkie te typy znaków, staje się znacznie bardziej skomplikowane. Na przykład „KochamKoty” jest znacznie słabsze niż „K0ch@mK0ty!2024”.
Powinno się również unikać wzorców, np. „1234”, „qwerty”, oraz prostych zamienników (np. „Pa$$w0rd”), ponieważ są one łatwe do odgadnięcia. Atakujący często używają algorytmów, które rozpoznają popularne kombinacje.
Im bardziej losowe jest hasło, tym lepiej. Powinno się unikać tworzenia haseł opartych na łatwych do przewidzenia frazach. Przykładem lepszego hasła może być „G7#z!fLp@x6A” zamiast „MojeUlubioneKsiążki”.
Ciekawym pomysłem jest tworzenie hasła z długich fraz, dodając różnorodność, na przykład zamiast „CzerwonyKwiat”, wpisując „Cz3rw0nyKwi@t!2024”.
Warto również regularnie aktualizować hasła, wprowadzając nowe znaki lub modyfikując istniejące.
Dlaczego silne hasło nie powinno zawierać danych osobowych?
Należy unikać stosowania danych osobistych, takich jak imię, nazwisko, data i miejsce urodzenia, danych małżonka, rodziców, z tego względu, że:
- mogą one być łatwe do odgadnięcia – dane osobiste, takie jak imię, nazwisko, daty urodzenia, adresy czy nazwy zwierząt, są często znane lub łatwe do odgadnięcia przez znajomych lub potencjalnych atakujących. Używanie takich informacji w haśle znacząco zwiększa ryzyko jego złamania, zwłaszcza jeżeli te dane można znaleźć na profilu tej osoby;
- oszuści mogą próbować wykorzystać techniki socjotechniczne, aby zdobyć informacje o użytkowniku. Zbierając dane z mediów społecznościowych lub innego źródła, mogą łatwo zgadnąć hasło;
- wiele osób używa podobnych wzorców, takich jak „Janek123” lub „Kasia2020”, co sprawia, że te hasła są powszechnie znane i mogą być szybko złamane. Dlatego też nie jest polecane stosowanie tzw. popularnych kombinacji haseł.
Fraza jako silne hasło
Zalety fraz jako haseł są związane z zasadami opisanymi powyżej. Przede wszystkim tworzenie haseł z fraz powoduje automatycznie, że zwiększa się długość hasła, co jest jedną z kluczowych dla bezpieczeństwa kwestii.
Długie frazy mogą być łatwiejsze do zapamiętania, zwłaszcza jeśli mają znaczenie, jak np. ulubiony cytat czy tytuł książki, dane podziwianego bohatera.
Użycie kilku słów sprawia również, że hasło staje się bardziej złożone. Wprowadzając różne znaki specjalne i cyfry, dodatkowo zwiększane jest bezpieczeństwo.
Jak tworzyć bezpieczne frazy?
Kroki do stworzenia bezpiecznej frazy przekładające się na silne hasło:
- wybór frazy – należy wybrać zdanie, cytat lub tytuł, który jest ważny, ale nie jest powszechnie znany, jak na przykład: „LubięPić7@Herbatę!” lub „ZimaJestCiepła#2024”;
- dodawanie znaków specjalnych – warto je wstawiać w różnych miejscach, aby zwiększyć złożoność, np. „Biegam!Codziennie#20km”;
- modyfikowanie słów – zamieniając litery na cyfry czy znaki specjalne, na przykład zamiast a – @, zamiast i – !, zamiast o – 0, można tworzyć własne kryptonimy i zmieniać słowa w kody, np. „I love cats!” na „!L0v3C@ts!”;
- dokonywanie nieoczywistych fraz, poprzez łączenie słów, które nie są ze sobą bezpośrednio związane, np. „SłońceWMarchewce!2024”;
- dodawanie dodatkowych elementów, związanych z kontekstem, takie jak miejsce, data czy liczby, które są znaczące dla użytkownika, ale nie są oczywiste dla innych osób.
Przykłady dobrych fraz:
„MojeUlubioneFilmy#2024!”
„CzujęSięSzczęśliwy@KażdegoDnia”
„SłuchamMuzyki!WKażdejChwili”
Czym jest generator haseł?
Generator haseł to narzędzie, które automatycznie tworzy losowe i silne hasło. Jego głównym celem jest pomoc w tworzeniu trudnych do odgadnięcia haseł, które zwiększają bezpieczeństwo kont online.
Generatory to programy, bezpłatne lub płatne, których celem jest zapewnienie użytkownikowi silnego hasła. Używają algorytmów, aby stworzyć hasła, które składają się z losowych znaków, co zapewnia większą złożoność. Wiele z nich pozwala jednak na dostosowanie haseł, np. wybór długości, użycie małych i wielkich liter, cyfr czy znaków specjalnych.
Generowanie haseł przez komputer zapewnia, że hasła nie będą oparte na osobistych danych ani łatwych do odgadnięcia wzorcach.
