Czy Twój dłużnik zbywa majątek w celu ukrycia, np. przepisał dom na swoją żonę, a pozostały majątek na dziecko? Nie martw się. Jest postępowanie, które może pomóc Ci w skutecznym odzyskaniu pieniędzy. Skarga pauliańska, bo o niej mowa, to postępowanie sądowe, które pomaga w odzyskiwaniu wierzytelności od nieuczciwych dłużników.
Skarga pauliańska – zasada działania
Postępowanie sądowe zwane skargą paulińską ma za zadanie ochronę wierzyciela przed nielojalnym zachowaniem dłużnika. Jest rozwiązaniem w sytuacjach, gdy np. dłużnik przekazuje w formie darowizny dom członkowi rodziny, lecz dalej w nim mieszka. Zatem świadomie dłużnik zbywa majątek w celu ukrycia, po to by uniknąć egzekucji komorniczej na poczet zaciągniętego zobowiązania.
Sąd ma za zadanie, uznanie określonej czynności prawnej dłużnika za bezskuteczną wobec wierzyciela, np. na podstawie zawartej przez niego umowy, przekazanie swojego majątku osobom trzecim (np. oddanie domu jako darowizny komuś z rodziny). Gdy sąd uzna, że złożona przez wierzyciela skarga pauliańska jest zasadna, to wierzyciel może prowadzić egzekucję komorniczą z przedmiotów majątkowych, które wyszły z majątku dłużnika wskutek czynności uznanej za bezskuteczną.
Tak samo można postąpić w przypadku, gdy dłużnik odmówi wejścia przedmiotów do majątku, np. odrzuci spadek i uniemożliwi wzbogacenie się tym samym osobom trzecim, w tym wypadku żonie lub dzieciom. Może także udzielić komuś pożyczki i nie domagać się zwrotu – w takim przypadku skarga pauliańska również może być zastosowana.
Pozytywnie rozpatrzona przez sąd skarga pauliańska, daje następujący skutek:
- czynność prawna, jaką wykonał dłużnik, by pozbawić wierzyciela możliwości zaspokojenia się, zostaje przez sąd uznana za czynność bezskuteczną wobec jego wierzyciela,
- czynność prawna wykonana przez dłużnika nie jest uznana za nieważną – zachowuje moc wobec innych osób niż wierzyciel np. gdy komornik zlicytuje dom, który został przekazany jako darowizna bratu, to pieniądze z licytacji trafiają kolejno do wierzyciela, jako regulacja wierzytelności, a potem to, co zostanie, jest przekazane bratu dłużnika, czyli prawowitemu właścicielowi. Ostatecznie dłużnik nie dostaje żadnych pieniędzy z tej licytacji, pomimo udowodnienia przez sąd, że darowizna była czynnością bezskuteczną.
Dłużnik zbywa majątek w celu ukrycia – warunki skargi pauliańskiej
Żeby skorzystać ze skargi paulińskiej, trzeba spełnić następujące warunki:
- należy wykazać, że czynności prawne dłużnika sprawiły, że stał się on niewypłacalny lub bardziej niewypłacalny niż był wcześniej – wierzyciel musi wykazać, że postępowanie nielojalnego dłużnika było dla niego krzywdzące,
- trzeba wykazać, że w momencie dokonywania czynności prawnych dłużnik działa w pełni świadomie, by skrzywdzić wierzyciela,
- należy wykazać, że osoba trzecia wiedziała lub mogła się dowiedzieć, że czynność prawna dłużnika może skrzywdzić wierzyciela oraz że dłużnik podejmował działania z taką właśnie świadomością.
Wierzyciel zgodnie z kodeksem cywilnym Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93 może wystąpić ze skargą pauliańską w ciągu 5 lat od dnia, gdy dłużnik zbywa majątek w celu ukrycia, czyli wykona kwestionowaną czynność. Skarga pauliańska to postępowanie, które może zakwestionować niemalże każdą czynność prawną nielojalnego dłużnika. Właśnie dlatego, warto o pomoc zwrócić się do fachowca, by nie stracić możliwości odzyskania pieniędzy.
