Interakcje międzyludzkie towarzyszą nam każdego dnia, praktycznie w każdym miejscu, w którym się znajdujemy: czy to w drodze do pracy, np. w tramwaju, w windzie, w sklepie i w wielu, wielu innych. Poza tym nawet rozmawiając przez telefon czy Skype, doświadczamy interakcji z drugą osobą. Relacje międzyludzkie w większości przypadków nie mają dla nas neutralnego wydźwięku - są pozytywne lub negatywne. W relacji między ludźmi potrzebne jest posiadanie wiedzy o tej drugiej osobie, ale także o samym sobie.
Badano przeróżne konteksty, w których rozgrywa się codzienne życie, tj. praca, rodzina, rozrywka, religia. Zauważono, że w każdym z tych obszarów najistotniejsze są relacje międzyludzkie. Co różni te konteksty od siebie? Jest to charakter tych relacji - kto jest uczestnikiem, jak odnosi się to do innych osób?
Nikt z nas nie jest bierny, dlatego napotykając inne osoby, wchodzimy z nimi w relacje. Decydujemy, z kim chcemy nawiązać bliższą, a z kim powierzchowną znajomość. Jak głosił Simmel: “Specyficzną dla człowieka formą bytu jest istnienie z innymi i dla innych”.
Relacje międzyludzkie - dlaczego warto ją rozwijać?
Budowanie i trwanie w relacji z drugą osobą jest podstawową potrzebą ludzką. Ponadto stanowi istotną część naszego życia: rodzinnego, osobistego, towarzyskiego, partnerskiego, a także biznesowego. Co dają nam relacje z innymi? Dzięki nim możemy czerpać większą przyjemność z różnych sfer naszego życia. Stajemy się przez to szczęśliwsi, odczuwamy wyższą satysfakcję ze związków z innymi ludźmi. Dlatego właśnie warto poświęcać czas i energię na tworzenie dojrzałych związków. Budowanie relacji jest jedną z podstawowych umiejętności społecznych, dzięki której człowiek potrafi dobrze funkcjonować w społeczeństwie. Posiadanie tej umiejętności pozwala mu na realizację zamierzonych celów własnych oraz innych, zaspokajanie potrzeb m.in. przynależności do grupy oraz na samorealizację w obszarze prywatnym i zawodowym.
Co gwarantuje pozytywną relację międzyludzką? - niezbędne składniki
W przepisie na udane relacje międzyludzkie nie może zabraknąć składnika, którym jest aktywne słuchanie. Warto pamiętać, że ważna jest także komunikacja. Jednak nie oznacza ona tylko mówienia. Ważniejsze jest słuchanie. Rozmawiając z drugą osobą, staraj się dać jej przestrzeń do wypowiedzenia się na dany temat. Ty w tym czasie nie myśl o czymś innym, ani też nie przygotowuj gotowych odpowiedzi - staraj się wykorzystać ten czas na aktywne słuchanie, bądź osobą empatyczną oraz staraj się najpierw zrozumieć, a potem być zrozumianym przez innych. Zastanów się, jak daną sytuację widzi twój rozmówca. Nie warto skupiać się nad zastanawianiem się, jakiej odpowiedzi udzielić. Ważne, by spróbować wyjść poza własne doświadczenie. By móc budować relacje międzyludzkie oparte na dobrej komunikacji, musisz zaakceptować drugiego człowieka takim jakim jest. Starać się poznać jego słabe i mocne strony.
"Zdrowe" relacje z innymi
W momencie, gdy masz możliwość bycia sobą, gdy nie musisz udawać kogoś kim w rzeczywistości nie jesteś, relacje są “zdrowe”. Ważny jest w nich szacunek do siebie nawzajem, akceptacja odmienności, indywidualności drugiej osoby. W relacjach nie zawsze jest idealnie. Ale nawet jeśli nie jest idealnie, to taka relacja jest “zdrowa”, jeśli Ty i druga osoba czujecie się dość komfortowo. W życiu nigdy nie jest perfekcyjnie, dlatego być może nie warto kończyć relacji po pierwszej małżeńskiej kłótni czy różnicy w wymianie zdań z koleżanką z pracy.
Przykład 1.
Dwójka bliskich sobie ludzi, znających się już dobrych parę lat, których łączy silna więź emocjonalna, jedzie razem samochodem na wakacje i przez dwie godziny się do siebie nie odzywają.
Ktoś patrząc z boku mógłby stwierdzić, że bardzo męczy ich wspólne towarzystwo oraz że nie dogadują się ze sobą najlepiej. Tymczasem może się okazać, że oni bardzo się kochają, ale obydwoje dali sobie przestrzeń i ich ta cisza nie męczy. Dla nich nie jest ona wcale niezręczna, tak jakby mogła być w przypadku nowo poznanej pary na pierwszej randce. Ważne jest to, jak oni się odnajdują w tej sytuacji, jeśli czują się komfortowo i dobrze to mogą sobie pozwolić na taką dłuższą chwilę ciszy. Istotne, by obie osoby w relacji czuły się ze sobą dobrze.
Czy są uniwersalne zasady budowania relacji?
Istnieją uniwersalne zasady, choć proces budowania relacji nie zawsze jest taki sam. Można je wykorzystać zarówno do budowania relacji prywatnych, jak i biznesowych. Łatwo się ich nauczyć. Poniżej przedstawione zostaną umiejętności, które są pomocne przy budowaniu relacji międzyludzkich.
Komunikacja
Ważne, żeby osoby wchodzące ze sobą w relacje międzyludzkie były wobec siebie otwarte i starały się zrozumieć drugiego człowieka. Przydatne okazuje się aktywne słuchanie, jasne komunikaty, bez niedomówień, mówienie z własnej perspektywy. “Gdy tak mówisz, czuję się niekomfortowo”, zamiast “Mówisz to w arogancki sposób”.
Szczerość i spójność komunikatu z samym sobą
Gdy wypowiadamy się na jakiś temat, mówmy szczerze. Nie starajmy się dopasowywać do tego, jakie zdanie ma odbiorca, bądźmy zgodni z samym sobą.
Empatia
Starajmy się postawić w sytuacji drugiej osoby i spojrzeć na problem z jej punktu widzenia. Spróbujmy zrozumieć, że każdy z nas ma inny paradygmat, czyli inaczej postrzega otaczającą nas rzeczywistość. Postarajmy się to dostrzec.
Współodpowiedzialność
Ważne, by pamiętać, że aby udało się zbudować i utrzymać relację, obie strony powinny czuć się współodpowiedzialne za cały ten proces. Nie można zrzucić ciężaru odpowiedzialności na jedną ze stron, a samemu przyjąć bierną postawę.
Jakość i wizerunek firmy budowane na relacjach międzyludzkich
Czy budowanie relacji jest cenne, patrząc na to ze strony biznesowej? Oczywiście, że tak! W biznesie nie liczą się tylko pieniądze, ale przede wszystkim ludzie i relacje pomiędzy nimi. Relacje międzyludzkie mają wpływ na konkurencyjność organizacji. Odzwierciedla to sposób, w jaki będziemy rozmawiali z naszym klientem, podwładnym, współpracownikiem czy kontrahentem. Nie można zapominać, jaką moc ma dialog, empatia do drugiego człowieka oraz profesjonalizm, który może odzwierciedlać się np. w sposobie prowadzenia rozmowy. Dzięki nawiązywaniu pozytywnych relacji tworzymy wizerunek naszej firmy.
Co jeszcze jest ważne w relacjach biznesowych?
By relacja biznesowa była owocna, istotnych jest kilka dodatkowych kwestii, na które warto zwrócić uwagę. Oto one:
Indywidulane podejście
Każdy klient czy każdy pracownik jest inny. Dlatego budując relacje biznesowe, powinniśmy starać się rozpoznać, jakie potrzeby ma druga osoba, czego oczekuje, jakich rezultatów się spodziewa. Uda nam się to, jeśli będziemy aktywnie słuchać naszego partnera i starać się zrozumieć, co ma nam do przekazania. Mając taką wiedzę, możemy dostosować się do naszego rozmówcy.
Rodzaj kontaktu
Czy w biznesie lepiej stawiać na formalny czy nieformalny kontakt? Budując relacje międzyludzkie, możemy bazować na obu rodzajach, stosując je naprzemiennie. Jeśli w nasze rozmowy biznesowe wpleciemy też luźniejsze tematy, pozwoli nam to pokazać przed drugą osobą kawałek naszego prawdziwego “ja”. Czy gdy wspomnimy, że kochamy góry i w każdy wolny weekend wyjeżdżamy na wędrówki, to gorzej wypadniemy w oczach naszego partnera? Raczej nie, powinno to pozwolić nam na uniknięcie suchych i sztywnych rozmów wyłącznie o wysokości zysków i strat oraz na “przełamanie lodów”. Może zarazimy naszą pasją do gór naszego rozmówcę i w przyszłości spotkamy się nie tylko na biznesowym, lecz także na górskim szlaku.
Profesjonalizm i wysoka jakość usług
W relacji biznesowej pożądane jest, by posiadać rzetelną wiedzę na temat, na który rozmawiamy z naszym partnerem. Dobrze, gdy jesteśmy specjalistami w danej dziedzinie. Jeżeli proponujemy wykonanie jakiejś usługi, to musi być ona wysokiej jakości.
“Ludzkie cechy”
Nasz klient to też człowiek. Posiada on swoje potrzeby, ma uczucia, ma prawo mieć swoje zdanie. Ważne, byśmy byli tego świadomi. Nie powinniśmy patrzeć na klienta wyłącznie przez pryzmat zysku, lecz również przez pryzmat społeczny.
Podsumowując, relacje międzyludzkie towarzyszą nam zarówno w codziennym życiu prywatnym, jak i zawodowym. W budowaniu i utrzymywaniu relacji ważny jest wzajemny szacunek, zaufanie, empatyczne podejście do drugiego człowieka, próba zrozumienia, co chce nam przekazać, umiejętność współpracy, a nie rywalizacji.
