Zasiłek chorobowy z tytułu niezdolności do pracy przysługuje pracownikowi nawet po ustaniu zatrudnienia. Jednak nie we wszystkich przypadkach pracownik może ubiegać się o kontynuacje otrzymywania zasiłku. Zobacz jakie warunki muszą być spełnione by pracownik mógł ubiegać się o zasiłek chorobowy po ustaniu zatrudnienia.
Zwolnienie lekarskie po ustaniu zatrudnienia a zasiłek
Aby Zakład Ubezpieczeń Społecznych mógł wypłacić zasiłek chorobowy po ustaniu zatrudnienia, należy spełnić określone w ustawie warunki: niezdolność do pracy trwała bez przerwy przez 30 dni i powstała:
- nie później niż 14 dni od ustania tytułu do ubezpieczenia chorobowego,
- nie później niż 3 miesiące od ustania tytułu do ubezpieczenia w przypadku choroby zakaźnej (oznaczonej w zaświadczeniu lekarskim kodem literowym “E”).
Przykład 1.
Pani Karolina była zatrudniona na umowę o pracę na czas określony od 1 stycznia 2025 r. do 30 czerwca 2025 r. W czasie trwania zatrudnienia przedstawiła pracodawcy zwolnienie lekarskie, które trwało od 10 czerwca 2025 r. do 10 lipca 2025 r. Kto wypłaci wynagrodzenie i zasiłek?
Okres zwolnienia przekroczył zatem czas trwania umowy o pracę. W podanym przykładzie pracodawca wypłaca pani Karolinie wynagrodzenie chorobowe za okres od 10 czerwca 2025 r. do 30 czerwca 2025 r. Za pozostały czas trwania zwolnienia (od 1 do 10 lipca 2025 r.) zasiłek chorobowy po ustaniu zatrudnienia wypłaci jej właściwy oddział ZUS.
Należy jednak pamiętać, że nie wszystkim przysługuje zasiłek chorobowy po ustaniu zatrudnienia. Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie wypłaci zasiłku, jeżeli:
- osoba ma ustalone prawo do renty lub emerytury z tytułu niezdolności do pracy,
- osoba kontynuuje działalność zarobkową lub podjęła działalność zarobkową stanowiącą tytuł do objęcia dobrowolnym lub obowiązkowym ubezpieczeniem chorobowym albo zapewniającą prawo do świadczeń za okres niezdolności do pracy z powodu choroby,
- osoba jest uprawniona do zasiłku dla bezrobotnych, zasiłku przedemerytalnego lub świadczenia przedemerytalnego,
- osoba nie nabyła prawa do zasiłku w trakcie ubezpieczenia, ponieważ nie przepracowała wymaganego okresu wyczekiwania,
- ubezpieczenie ustało po wyczerpaniu pełnego okresu pobierania zasiłku,
- osoba podlega obowiązkowo ubezpieczeniu społecznemu rolników, określonemu w przepisach o ubezpieczeniu społecznym rolników.
Jakie dokumenty złożyć w ZUS, aby otrzymać chorobowe po ustaniu zatrudnienia?
Aby uzyskać prawo do zasiłku chorobowego po ustaniu zatrudnienia niezbędne jest przesłanie zwolnienia e-ZLA do ZUS-u lub dostarczenie wydruku zwolnienia do właściwego oddziału ZUS, zgodnego z miejscem zamieszkania, swoje oświadczenie sporządzone na druku ZUS Z-10. Do wyliczenia wysokości zasiłku niezbędne jest także zaświadczenie od płatnika składek, czyli byłego pracodawcy odpowiednio:
- ZUS Z-3 - dla pracowników, którzy są lub byli zatrudnieni na umowę o pracę,
- ZUS Z-3b - dla osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą i osób z nimi współpracujących oraz duchownych,
- ZUS Z-3a - w przypadku pozostałych ubezpieczonych. Do pozostałych ubezpieczonych możemy zaliczyć: członków rolniczej spółdzielni produkcyjnej, spółdzielni kółek rolniczych, osoby zatrudnione na podstawie umowy agencyjnej, umowy zlecenia lub innej umowy o świadczenie usług lub jako osoba współpracująca, a także te, które wykonują pracę nakładczą. Do tej grupy zaliczyć możemy także osoby pobierające stypendium sportowe, odbywające służbę zastępczą, funkcjonariuszy celnych, a także osoby sprawujące opiekę nad dziećmi na podstawie umowy uaktywniającej w rozumieniu ustawy o opiece nad dziećmi do lat 3 (ustawa z dnia 4 lutego 2011) oraz osoby pobierające stypendium w okresie odbywania stażu, szkolenia lub przygotowania zawodowego w miejscu pracy albo przygotowania dorosłych, na które zostały skierowane przez powiatowy urząd pracy lub inny podmiot kierujący, albo osoby pobierające stypendium w okresie odbywania studiów podyplomowych.
Obecnie istnieje obowiązek wystawiania zwolnień lekarskich wyłącznie w formie elektronicznych e-ZLA! Jeśli pracodawca pacjenta nie ma profilu na PUE to lekarz (lub asystent medyczny) musi wręczyć pacjentowi wydruk zwolnienia elektronicznego e-ZLA.
Jak długo przysługuje zasiłek chorobowy po ustaniu zatrudnienia?
Zasiłek chorobowy po ustaniu ubezpieczenia (np. po rozwiązaniu umowy o pracę) od 2022 roku przysługuje przez krótszy okres – nie jest to już 182 dni tylko 91 dni. Ten skrócony okres pobierania zasiłku nie będzie dotyczył niezdolności do pracy spowodowanej gruźlicą, występującej w czasie ciąży lub powstałej wskutek poddania się niezbędnym badaniom lekarskim przewidzianych dla kandydatów na dawców komórek, tkanek i narządów oraz zabiegowi pobrania komórek, tkanek i narządów.
Do końca 2021 roku w przypadku, gdy pracownik przed podjęciem zatrudnienia pobierał z ZUS-u zasiłek chorobowy z tytułu niezdolności do pracy, a po rozpoczęciu pracy przedstawił zaświadczenie lekarskie stwierdzające niezdolność do pracy z tytułu tej samej choroby, to ZUS wypłacił zasiłek chorobowy, jeżeli przerwa w niezdolności do pracy nie przekroczyła 60 dni i zaliczał go do jednego 182-dniowego okresu zasiłkowego. Od 2022 roku nie ma znaczenia czy choroba jest ta sama czy nie, ponieważ okres zasiłkowy jest jeden i co do zasady wynosi 182 dni. Wyjątkiem będzie nieobecność spowodowana ciążą, będzie to już oddzielny okres zasiłkowy.
