Własny stragan może okazać się niezwykle opłacalnym biznesem, szczególnie w okresach sezonowych, gdzie sprzedaż niektórych produktów wzrasta kilkakrotnie. Zobacz, jakie warunki należy spełnić, by móc rozpocząć taką działalność gospodarczą!
Ogólna charakterystyka straganu
Stragan to, obok stacjonarnego sklepu, jedna z form działalności zajmująca się handlem detalicznym.
Wstępne wymagania związane z prowadzeniem straganu
Wstępne wymagania, które należy spełnić, prowadząc stragan, są bardzo podobne do wymagań dotyczących prowadzenia sklepu. Nie ma potrzeby posiadania odpowiedniego wykształcenia bądź kwalifikacji. Należy jednak mieć na uwadze, że nie każdy rodzaj sprzedaży jest dozwolony na typowym straganie - przykładowo, sprzedaż alkoholu dozwolona jest jedynie na imprezach okolicznościowych.
Porady online
Prowadzisz firmę i masz pytania?
Skorzystaj z porad ekspertów Poradnika Przedsiębiorcy
Dopuszczalne formy prowadzenia straganu
Stragan może być prowadzony w formie jednoosobowej działalności gospodarczej oraz w formie spółki osobowej lub kapitałowej. Jedynym wyjątkiem jest spółka partnerska - na tą formę prowadzenia działalności mogą się zdecydować jedynie wolne zawody.
Stragan jako jednoosobowa działalność gospodarcza
Jednoosobowa działalność gospodarcza to jedna z najbardziej popularnych form prowadzenia własnej działalności gospodarczej. W porównaniu do innych form, jednoosobową działalność charakteryzuje szybsza rejestracja i niższe koszty jej prowadzenia. Jednoosobową działalność gospodarczą rejestruje się składając wniosek CEIDG-1.
Stragan jako spółka cywilna
Umowę spółki cywilnej sporządza się w formie papierowej - spisują ją minimum dwie osoby fizyczne lub prawne. Fakt istnienia spółki każdy przedsiębiorca zgłasza osobno w CEIDG.
Złożenie wniosku CEIDG wiąże się z wpisem do centralnej ewidencji działalności gospodarczej, który jest jednoznaczny z uzyskaniem NIP oraz numeru REGON. Uzyskanie takiego wpisu jest bezpłatne.
Stragan jako spółka handlowa
Do spółek handlowych zaliczają się:
-
spółki jawne,
-
spółki komandytowe,
-
spółki komandytowo-akcyjne,
-
spółki z ograniczoną odpowiedzialnością,
-
spółki akcyjne.
Decydując się więc na działalność w jednej z tych form, składa się wniosek o wpis do rejestru KRS.
Jak założyć stragan?
Po wybraniu formy prowadzenia straganu pozostaje już tylko złożenie odpowiednich dokumentów - w zależności od wybranej formy prowadzenia działalności - CEIDG-1 lub KRS oraz do ZUS.
Określenie PKD dla straganu
W zależności od zakresu handlu, którym ma się zajmować stragan, PKD dla niego to:
-
4789Z. Sprzedaż detaliczna pozostałych wyrobów prowadzona na straganach i targowiskach, lub
-
4781Z. Sprzedaż detaliczna żywności, napojów i wyrobów tytoniowych prowadzona na straganach i targowiskach,
-
4782Z. Sprzedaż detaliczna wyrobów tekstylnych, odzieży i obuwia prowadzona na straganach i targowiskach.
Najlepsza forma opodatkowania dla straganu
Otwierając stragan, przedsiębiorca ma do wyboru następujące formy opodatkowania:
-
zasady ogólne,
-
podatek liniowy,
-
ryczałt od przychodów ewidencjonowanych,
-
kartę podatkową.
Przy wyborze formy opodatkowania warto oszacować planowany przychód oraz wysokość ponoszonych kosztów.
Stragan z VAT czy bez VAT?
W przypadku, gdy przedsiębiorca rozpoczyna działalność gospodarczą, ma możliwość skorzystania ze zwolnienia podmiotowego z VAT, czyli ze względu na planowany obrót, który nie może przekroczyć 150.000 zł rocznie.
| Uwaga! W pierwszym roku działalności limit zwolnienia 150.000 zł liczony jest w proporcji przypadającej na okres, w którym działalność była prowadzona. |
Biorąc pod uwagę fakt, że wielu klientów, robiących zakupy na straganie, to osoby, które nie prowadzą działalności gospodarczej, najlepiej jest skorzystać ze zwolnienia z VAT ze względu na limit obrotów.
Kasa fiskalna na straganie
Dokonując sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej, przedsiębiorca musi liczyć się z obowiązkiem ewidencjonowania sprzedaży na kasie fiskalnej. Jednak podobnie jak w przypadku podatku VAT, istnieje możliwość zwolnienia z kasy fiskalnej, jeżeli obrót na rzecz osób fizycznych nie przekroczy 20.000 zł, a rodzaj produktów nie jest wymieniony w katalogu towarów, które bezwzględnie powinny być nabijane na kasę.
Zwolnienie z kasy fiskalnej nie oznacza jednak, ze właściciel sklepu jest całkowicie zwolniony z obowiązku dokumentowania sprzedaży. Konieczna jest wówczas ewidencja sprzedaży bezrachunkowej, w której każdorazowo należy zapisywać transakcje na rzecz osób prywatnych i rolników ryczałtowych.
| Uwaga! Po spełnieniu odpowiednich warunków przedsiębiorca ma prawo do skorzystania z ulgi na zakup kasy fiskalnej, która może wynieść nawet 700 zł. |
Składki ZUS dla straganu
Zakładając jednoosobową działalność gospodarczą, przedsiębiorca może opłacać preferencyjne składki ZUS przez 2 lata, dzięki czemu będzie uiszczał na konto ZUS pomniejszone składki społeczne. W tym czasie nie ma też obowiązku opłacania składek na Fundusz Pracy.
W przeciągu 7 dni od założenia straganu do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych przedsiębiorca powinien złożyć formularz w celu zgłoszenia osoby do ubezpieczeń:
-
ZUS ZUA - jeżeli ma podlegać pełnemu ubezpieczeniu (prowadzenie straganu to jedyny tytuł do ubezpieczeń),
-
ZUS ZZA - jeżeli ma podlegać jedynie obowiązkowemu ubezpieczeniu zdrowotnemu (pracuje na etacie, gdzie osiąga wynagrodzenie nie niższe niż minimalne).
Konto firmowe dla straganu
Przedsiębiorca nie zawsze ma obowiązek posiadania konta firmowego. Wszelkie płatności mogą się odbywać za pośrednictwem konta osobistego. Jednak przedsiębiorca musi być jedynym właścicielem tego konta - nie można skorzystać w tym przypadku np. ze wspólnego konta z małżonkiem.
Warunki lokalowe dla straganu
W przypadku gdy stragan będzie prowadzony jako obiekt lekkiej konstrukcji - przenośny stragan, samochód, zwykły stolik, wówczas jedynie wymagania, które musi spełnić to te, które są narzucone ze względu na rodzaj sprzedawanych produktów. Są one określone w przepisach branżowych.
Stragan, kiosk czy kontener zazwyczaj stanowi tymczasowy obiekt budowlany. Gdy są one na trwałe powiązane z gruntem, zastosowanie znajdą tutaj ogólne zasady wynikające z prawa budowlanego.
Marketing straganu
Stragan nie potrzebuje standardowej reklamy, ponieważ zazwyczaj nie słyszy się o tego typu działalności w telewizji, radiu i nie czyta się reklam w gazetach. Jednak, aby dać znać grupie docelowej o istnieniu straganu, warto zainwestować, np. w banery przy wejściu na plac handlowy.
Bardzo ważną kwestią przy prowadzeniu stragan jest obsługa klienta - serdeczna postawa to połowa sukcesu. Tym sposobem sklep wyrobi sobie stałych klientów i wielce prawdopodobne, że ich pozytywna opinia przyciągnie kolejnych.
