Pośrednictwo pracy świadczone przez urzędy pracy - zasady

Obowiązująca od 1 czerwca 2025 roku ustawa o rynku pracy i służbach zatrudnienia zastąpiła dotychczasowe przepisy. Nowe regulacje zmieniły zasady pomocy osobom pozostającym bez pracy oraz określiły szczegółowo, jak ma wyglądać pośrednictwo pracy w urzędach pracy. Sprawdź, co przewidują przepisy dotyczące krajowych ofert pracy.

Pośrednictwo pracy — zasady ogólne

Zasady realizowania pośrednictwa pracy zostały określone w Ustawie z dnia 20 marca 2025 roku o rynku pracy i służbach zatrudnienia, zwanej dalej „ustawą”. 

Zgodnie z art. 81 ust. 1 ustawy pośrednictwo pracy polega na udzielaniu pomocy bezrobotnym, poszukującym pracy i osobom niezarejestrowanym, w tym osobom biernym zawodowo, w uzyskaniu zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej oraz pracodawcom pomocy w pozyskaniu kandydatów do pracy. 

Pośrednictwo pracy jest realizowane w szczególności przez: 

• pozyskiwanie i upowszechnianie ofert pracy;
• udzielanie pracodawcom informacji o kandydatach do pracy;
• udzielanie bezrobotnym, poszukującym pracy lub osobom niezarejestrowanym, w tym osobom biernym zawodowo, informacji o ofertach pracy upowszechnianych w bazie ofert pracy ePraca prowadzonej przez ministra właściwego do spraw pracy, oraz w innych ogólnodostępnych bazach;
• inicjowanie i organizowanie kontaktów bezrobotnych, poszukujących pracy lub osób niezarejestrowanych, w tym osób biernych zawodowo, i pracodawców, w tym w formie giełd pracy lub targów pracy;
• nawiązywanie i utrzymywanie kontaktów z bezrobotnymi, poszukującymi pracy lub osobami niezarejestrowanymi, w tym osobami biernymi zawodowo, oraz pracodawcami.

Szczegółowy sposób postępowania w tym zakresie określono w projekcie rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej w sprawie pośrednictwa pracy i poradnictwa zawodowego świadczonego przez urzędy pracy oraz Ochotnicze Hufce Pracy (dalej jako „rozporządzenie”). 

Upowszechnianie informacji o zakresie pomocy udzielanej w ramach pośrednictwa pracy oraz dostęp do informacji

Wojewódzkie Urzędy Pracy (WUP) i powiatowe urzędy pracy (PUP) upowszechniają informacje o zakresie pomocy udzielanej w ramach pośrednictwa pracy i poradnictwa zawodowego, w szczególności w postaci elektronicznej, udostępnianej na stronach internetowych WUP i PUP lub z wykorzystaniem systemów teleinformatycznych i oprogramowania udostępnianego przez ministra właściwego do spraw pracy, zwanego dalej „ministrem”. 

WUP i PUP zapewnia dostęp do stron internetowych prowadzonych przez urząd obsługujący ministra oraz do internetowych baz danych z zakresu rynku pracy, w tym do: 

• ePracy, 
• rejestru agencji zatrudnienia.

Formy prowadzenia pośrednictwa pracy 

Jak wynika z treści rozporządzenia, pośrednictwo pracy jest prowadzone w formie: 

• kontaktu WUP i PUP z osobą zarejestrowaną lub osobą niezarejestrowaną w celu przedstawienia oferty pracy pracodawcy krajowego (zwanej dalej „krajową ofertą pracy”);
• kontaktu WUP i PUP z pracodawcą krajowym w celu zgłoszenia krajowej oferty pracy do ePracy oraz skorzystania z innych form pomocy, o których mowa w ustawie;
• pozyskiwania przez PUP krajowej oferty pracy i wprowadzanie ich do ePracy;
• kontaktu PUP z pracodawcą krajowym;
• udostępniania przez WUP i PUP krajowych ofert pracy do samodzielnego zapoznania się przez osoby zarejestrowane lub osoby niezarejestrowane oraz zachęcanie tych osób do korzystania z ePracy i Bazy CV;
• giełd pracy;
• targów pracy. 

Zgłoszenie krajowej oferty pracy do ePracy

Zgłoszenie krajowej oferty pracy do ePracy następuje za pośrednictwem PUP i obejmuje dane dotyczące: 

1. pracodawcy krajowego – adres siedziby lub adres stałego miejsca wykonywania działalności, numer telefonu, numer identyfikacji podatkowej (NIP), informację, czy pracodawca krajowy jest agencją zatrudnienia zgłaszającą ofertę pracy tymczasowej; 
2. zgłaszanego miejsca pracy – nazwę stanowiska, nazwę zawodu (według klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy określonej przez ministra), liczby wolnych miejsc pracy w ramach stanowiska, miejsca wykonywania pracy, rodzaju umowy stanowiącej podstawę wykonywania pracy, wysokości proponowanego wynagrodzenia brutto, daty lub okresu rozpoczęcia pracy oraz oznaczenia, czy krajowa oferta pracy jest ofertą pracy tymczasowej; 
3. postępowania z krajową ofertą pracy – okres aktualności oferty, możliwości upowszechniania informacji identyfikujących pracodawcę krajowego, możliwości upowszechnienia oferty na podstawie art. 83 ust. 9 ustawy (minister może przekazywać w automatyczny sposób informacje o ofertach pracy upowszechnianych w ePracy podmiotom świadczącym usługi w zakresie gromadzenia i udostępniania informacji o wolnych i poszukiwanych miejscach pracy za pośrednictwem systemów teleinformatycznych)

– zwane dalej „danymi wymaganymi”. 

Zgłoszenie krajowej oferty pracy może obejmować dane uzupełniające dotyczące: 

• pracodawcy krajowego – imię i nazwisko pracodawcy krajowego lub osoby wskazanej przez tego pracodawcę do kontaktu, adres poczty elektronicznej i strony internetowej, przeważający rodzaj działalności według Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD), informację, czy pracodawca krajowy jest spółdzielnią socjalną lub przedsiębiorstwem społecznym; 
• zgłaszanego miejsca pracy – system wynagradzania, ogólny zakres obowiązków na zgłaszanym stanowisku pracy, informacje o systemie i rozkładzie czasu pracy, wymiaru czasu pracy i okresu zatrudnienia w przypadku pracy na podstawie umowy o pracę albo okresu wykonywania umowy w przypadku umowy cywilnoprawnej, możliwości realizacji wobec zatrudnionej osoby działań z zakresu reintegracji społecznej i zawodowej;
• oczekiwań pracodawcy krajowego wobec kandydatów do pracy w zakresie nazwy zawodu wyuczonego, nazwy zawodu wykonywanego, poziomu wykształcenia, umiejętności, uprawnień, doświadczenia zawodowego, znajomości języków obcych wraz z poziomem ich znajomości oraz zainteresowania zatrudnieniem kandydatów z państw Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG);
• postępowania z krajową ofertą pracy w zakresie częstotliwości kontaktów PUP z pracodawcą krajowym oraz oczekiwań dotyczących dodatkowego upowszechniania krajowej oferty pracy w wybranych państwach EOG;
• oczekiwań pracodawcy krajowego w zakresie organizacji giełdy pracy

– zwane dalej „danymi uzupełniającymi”. 

Ponadto krajowa oferta pracy jest uzupełniana automatycznie w systemie informatycznym udostępnionym przez ministra o informacje dotyczące: 

1. kodu zawodu i specjalności według klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy; 
2. przeważającego rodzaju działalności według PKD – o ile nie został podany przez pracodawcę krajowego; 
3. wymagania dotyczącego biegłej znajomości języka polskiego w przypadku krajowej oferty pracy, w której pracodawca krajowy nie jest zainteresowany zatrudnieniem kandydata z państwa EOG posługującego się wyłącznie językiem obcym. 

Jeżeli pracodawca krajowy, zgłaszając do PUP krajową ofertę pracy, jest zainteresowany zatrudnieniem kandydata z państwa EOG, zgłoszenie takiej oferty zawiera dane wymagane, dane uzupełniające w zakresie informacji o pracodawcy krajowym i zgłaszanym miejscu pracy (wymienione wcześniej w tekście) oraz informacje dotyczące: 

• oczekiwań pracodawcy krajowego wobec kandydatów do pracy w zakresie nazwy zawodu wyuczonego, nazwy zawodu wykonywanego, poziomu wykształcenia, umiejętności, uprawnień i doświadczenia zawodowego, znajomości języka polskiego oraz języków obcych, z określeniem poziomu ich znajomości, języka, w jakim kandydaci z państw EOG zainteresowani ofertą pracy mają przekazać pracodawcy krajowemu podania o pracę, życiorysy lub inne wymagane dokumenty;
• propozycji pracodawcy krajowego w zakresie możliwości zapewnienia pracownikowi zakwaterowania lub wyżywienia z informacją, kto ponosi koszty w tym zakresie, oraz możliwości i warunków sfinansowania lub dofinansowania kosztów podróży lub przeprowadzki, ponoszonych przez pracownika;
• zasięgu upowszechniania oferty pracy dla obywateli EOG w zakresie określenia państwa EOG, w którym ta oferta ma być dodatkowo upowszechniona;
• przyczyny wykonywania pracy w innym miejscu niż siedziba pracodawcy krajowego w przypadku zaistnienia takiej sytuacji;
• pozostałych danych, wymagań i informacji, jakie są niezbędne ze względu na charakter wykonywanej pracy na oferowanym wolnym miejscu zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej. 

Sposób zgłoszenia krajowej oferty pracy oraz forma jej upowszechnienia

Krajowa oferta pracy jest zgłaszana przez pracodawcę krajowego z wykorzystaniem formularza elektronicznego udostępnionego w systemie teleinformatycznym udostępnianym przez ministra. 

Jak przewidziano w § 8 ust. 2 rozporządzenia, krajowa oferta pracy może być zgłaszana przez pracodawcę krajowego również: 

• pocztą elektroniczną lub tradycyjną albo telefonicznie, 
• podczas wizyty pracodawcy krajowego w PUP, 
• w trakcie wizyty doradcy do spraw zatrudnienia u pracodawcy. 

W powyższych okolicznościach PUP — we współpracy z pracodawcą krajowym — wprowadza zgłoszoną ofertę pracy do systemu teleinformatycznego udostępnianego przez ministra. 

W razie braku w zgłoszeniu krajowej oferty pracy wymaganych danych PUP niezwłocznie powiadamia pracodawcę krajowego o konieczności uzupełnienia zgłoszenia. Nieuzupełnienie go w terminie 7 dni od dnia powiadomienia o konieczności jego uzupełnienia skutkuje tym, że krajowa oferta pracy nie jest przyjmowana do realizacji przez PUP. 

Krajowa oferta pracy jest upowszechniana przez: 

• zamieszczenie w ePracy oraz na portalu EURES wraz z oznaczeniem, czy pracodawca krajowy jest zainteresowany zatrudnieniem kandydata z państwa EOG;
• podanie informacji o danej ofercie w miejscu ogólnie dostępnym w siedzibie PUP;
• inne środki przekazu, o ile PUP ma takie możliwości. 

Ponadto krajowa oferta pracy jest upowszechniana w formie, która zawiera dane umożliwiające identyfikację pracodawcy krajowego, albo nie obejmuje takich danych.

Zadania powiatowego urzędu pracy w zakresie realizacji krajowej oferty pracy

Zgodnie z § 11 ust. 1 rozporządzenia PUP przodujący w zakresie realizacji krajowej oferty pracy oraz dodatkowe PUP odpowiedzialne za realizację tej oferty — niezwłocznie sprawdzają, czy wśród osób zarejestrowanych w tych urzędach są kandydaci spełniający wymagania określone w krajowej ofercie pracy i informują pracodawcę krajowego o ustaleniach w tym zakresie. 

W przypadku braku odpowiednich kandydatów (spełniających wymagania określone w krajowej ofercie pracy) PUP przodujący w zakresie realizacji krajowej oferty pracy oraz dodatkowe PUP odpowiedzialne za realizację tej oferty ustalają z pracodawcą krajowym dalsze postępowanie z ofertą, w tym informują o możliwości zmiany wymagań określonych w ofercie. 

Wspomniane powyżej powiatowe urzędy pracy dokonują w porozumieniu z pracodawcą modyfikacji lub wycofania oferty pracy zgłoszonej przez tego pracodawcę. 

PUP podejmuje i utrzymuje kontakty z pracodawcami krajowymi, zwłaszcza z obszaru swojego działania, w formie wizyt u tych pracodawców, rozmów telefonicznych, wymiany korespondencji i w innych dostępnych formach. PUP informuje także pracodawców krajowych, w szczególności z obszaru swojego działania, o możliwości: 

• zgłoszenia krajowej oferty pracy do ePracy, oraz
• skorzystania z innych form pomocy określonych w ustawie, oferowanych pracodawcom krajowym. 

Powiatowy urząd pracy odnotowuje w systemie teleinformatycznym informacje o: 

• współpracy z pracodawcami krajowymi, w tym terminy kontaktów, ustalenia dotyczące potrzeb pracodawców w zakresie wolnych miejsc pracy, dalszej współpracy;
• wszczęciu lub ogłoszeniu upadłości, zakończeniu lub zawieszeniu działalności przez pracodawcę krajowego lub jej przeniesieniu poza obszar działania PUP. 

Urząd pracy udostępnia osobom zarejestrowanym i osobom niezarejestrowanym informacje o krajowych ofertach pracy i zagranicznych ofertach pracy. Osobie zarejestrowanej, spełniającej wymagania określone w krajowej ofercie pracy, są udostępnione dane wymagane i dane uzupełniające dotyczące tej oferty i pracodawcy, a w przypadku oferty pracy dla obywateli EOG – także informacje zawarte w ofercie pracy dla takich osób. 

W przypadku stwierdzenia, że wśród krajowych ofert pracy realizowanych przez PUP nie ma ofert pracy dla osoby zarejestrowanej lub osoby niezarejestrowanej, urząd pracy zapoznaje się z krajowymi ofertami pracy upowszechnionymi w ePracy oraz w innych serwisach z ogłoszeniami o ofertach pracy i przekazuje informacje o tych ofertach osobie zarejestrowanej lub osobie niezarejestrowanej. 

Informacja o krajowych ofertach pracy jest przekazywana przez PUP osobie zarejestrowanej i osobie niezarejestrowanej w czasie wizyty w PUP lub podczas rozmowy z wykorzystaniem narzędzi komunikacji elektronicznej lub przez wymianę korespondencji drogą elektroniczną, w szczególności z wykorzystaniem systemów teleinformatycznych. 

Przekazanie przez PUP osobie zarejestrowanej informacji o krajowych ofertach pracy realizowanych przez ten urząd jest odnotowywane w dokumentacji dotyczącej tej osoby i zawiera numer stanowiska pracy, którego oferta pracy dotyczy, oraz datę przekazania tej informacji. 

Giełdy pracy oraz targi pracy

Jak stanowi § 16 ust. 1 rozporządzenia, PUP organizuje giełdę pracy wtedy, gdy pracodawca krajowy, który zgłosił krajową ofertę pracy, jest zainteresowany takim sposobem jej realizacji. 

Jeżeli pracodawca jest zainteresowany zorganizowaniem giełdy pracy, jest ona organizowana w przypadku gdy: 

• w PUP jest zarejestrowanych więcej osób spełniających wymagania określone w krajowej ofercie pracy, niż jest miejsc pracy zgłoszonych w tej ofercie, albo 
• pracodawca krajowy zgłasza wiele krajowych ofert pracy na różne stanowiska, a w PUP są zarejestrowane osoby spełniające wymagania określone w tych ofertach pracy. 

Powiatowy urząd pracy informuje osoby zarejestrowane i osoby niezarejestrowane o możliwości udziału w giełdzie pracy organizowanej przez ten urząd. 

Ponadto PUP organizuje targi pracy samodzielnie lub we współpracy z innymi podmiotami. Urząd pracy upowszechnia informacje o terminie i miejscu targów pracy oraz informuje o tych targach właściwy terytorialnie WUP wtedy, gdy ww. targi nie są organizowane we współpracy z tym urzędem. 

Wymaga dodania, że PUP: 

• informuje osoby zarejestrowane i osoby niezarejestrowane o możliwości udziału w targach pracy organizowanych przez ten urząd lub przez WUP;
• może zorganizować przejazd na targi pracy osobom zarejestrowanym i osobom niezarejestrowanym, które są zainteresowane udziałem w tych targach. 

Pośrednictwo pracy świadczone przez urzędy pracy — nowe zasady. Podsumowanie

Zgodnie z aktualnie obowiązującymi przepisami pośrednictwo pracy polega na udzielaniu pomocy bezrobotnym, poszukującym pracy i osobom niezarejestrowanym, w tym osobom biernym zawodowo, w uzyskaniu zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, oraz pracodawcom pomocy w pozyskaniu kandydatów do pracy. Zgłoszenie krajowej oferty pracy do portalu ePraca następuje za pośrednictwem powiatowego urzędu pracy. Powyższa oferta jest zgłaszana przez pracodawcę krajowego z wykorzystaniem formularza elektronicznego udostępnionego przez ministra pracy. Urząd pracy udostępnia osobom zarejestrowanym i osobom niezarejestrowanym informacje o krajowych ofertach pracy i zagranicznych ofertach pracy. Urzędy pracy mogą ponadto organizować giełdy pracy i targi pracy.