Wielu przedsiębiorców - w ramach alternatywy dla trwałego stosunku pracy - korzysta z bardziej elastycznych umów cywilnoprawnych. W tym celu zawierane są z pracownikami, a nawet kontrahentami firmy, umowy zlecenie (zobowiązujące do starannego wykonania określonych czynności) i umowy o dzieło, w których najważniejszy jest efekt pracy - dzieło. Czy łatwo je wypowiedzieć? Przekonaj się czytając poniższy artykuł jak wygląda wypowiedzenie umowy zlecenie i umowy o dzieło!
Wypowiedzenie umowy zlecenie - raz, dwa i po sprawie?
Umowa zlecenie może być wypowiedziana w każdym czasie i przez obie strony - zleceniodawcę i zleceniobiorcę, co oznacza, że wygasa ze skutkiem natychmiastowym. W momencie jej rozwiązania na zleceniodawcy ciąży obowiązek zwrócenia wydatków, jakie poniósł zleceniobiorca w celu wykonania zlecenia i wypłaty należnej mu części wynagrodzenia za wykonanie dotychczasowych czynności. Zakładając jednak, że zerwanie umowy nie było uzasadnione ważnym powodem, strona inicjująca będzie musiała naprawić powstałą “szkodę”. W przypadku zleceniodawcy, za stratę można uznać wydatki poniesione na realizację zlecenia lub inny uszczerbek majątkowy, powstały w efekcie zaniechania współpracy. Zleceniobiorca ponosi szkodę w wyniku utraty wynagrodzenia za niewykonane czynności.
- powszechny, jeśli wynikają ze zmiany stosunków społeczno-gospodarczych lub regulacji prawnych;
- indywidualny (np. utrata zaufania do zleceniobiorcy i wątpliwości co do jego kwalifikacji lub kompetencji, brak zaliczki od zleceniodawcy potrzebnej na wydatki związane z realizacją umowy; zmiana sytuacji życiowej, choroba).
Wypowiedzenie umowy o dzieło - możliwe tylko pod określonymi warunkami
W umowach o dzieło najważniejsze jest osiągnięcie zamierzonego rezultatu (napisanie artykułu, stworzenie projektu architektonicznego, wybudowanie domu). Zatem przyjmujący zamówienie zobowiązuje się do wykonania określonego “produktu” (niekoniecznie osobiście), zlecający natomiast do zapłacenia wynagrodzenia z jego tytułu. Rozwiązanie takiej umowy może nastąpić za porozumiem stron lub w konkretnych przypadkach, które reguluje Kodeks cywilny. Poniżej znajdują się przykłady sytuacji uprawniających do podjęcia takiego kroku.
- Przed ukończeniem dzieła zamawiający może zrezygnować ze współpracy z wykonawcą pomimo braku zarzutów. Odstępując od umowy nie ma konieczności podawania przyczyny, jednak ustalone wcześniej wynagrodzenie musi zostać uregulowane.
- W wyniku wad lub sprzecznego z umową wykonawstwa, w trakcie jej trwania.
- Przez opóźnienia, o ile prawdopodobieństwo niewyrobienia się z pracami jest duże. Nie wymaga ponaglania wykonawcy. W tym przypadku jednak świadczenia już spełnione (np. częściowa zapłata) powinny zostać zwrócone zlecającemu zadanie.
- Z powodu znacznego podwyższenia wynagrodzenia kosztorysowego. Przyjmującemu zamówienie nie wolno żądać większej od wcześniej umówionej zapłaty, jeśli dodatkowe prace wykonane zostały bez porozumienia z drugą stroną.
- Gdy wykonanie dzieła grozi wykonującemu rażącą stratą, o czym zdecydować może jedynie sąd.
- Wskutek niezdolności do pracy lub śmierci przyjmującego zamówienie.
- Po odebraniu dzieła z powodu wady wykrytej w momencie odbioru dzieła lub po fakcie i braku czasu na ich usunięcie.
Roszczenia w ramach umowy o dzieło przedawniają się po upływie okresu dwóch lat, licząc od dnia, w którym dzieło zostało lub miało być oddane.