Okres wypowiedzenia - ustalenie jego daty początkowej i końcowej

Jedną z możliwości zakończenia stosunku pracy jest rozwiązanie umowy o pracę przez oświadczenie jednej ze stron z zachowaniem okresu wypowiedzenia (tzw. rozwiązanie za wypowiedzeniem). Czy okres wypowiedzenia dla każdego rodzaju umowy o pracę jest taki sam? Od czego zależy jego długość? Kiedy zaczyna się jego bieg? Odpowiadamy na te pytania poniżej.

Czym jest wypowiedzenie umowy o pracę?

Wypowiedzenie umowy o pracę jest jednostronnym oświadczeniem woli jednej ze stron, mające na celu zakończenie istniejącego stosunku pracy po upływie okresu wypowiedzenia. Oświadczenie to nie wymaga zgody dwóch stron, ponieważ jest to jednostronna decyzja jednej ze stron stosunku pracy. Wypowiedzenie umowy o pracę może być dokonane przez pracodawcę lub pracownika.

Jak napisać wypowiedzenie umowy?

Wypowiedzenie z zachowaniem okresu wypowiedzenia powinno zawierać elementy, wśród których wymienia się:

• miejscowość i datę,
• dane pracodawcy,
• dane pracownika,
• oświadczenie o wypowiedzeniu umowy o pracę z określeniem daty jej zawarcia oraz stron umowy,
• oświadczenie o zachowaniu okresu wypowiedzenia z określeniem terminu jego upływu,
• podpis strony wypowiadającej umowę oraz strony przyjmującej.

Wzór takiego dokumentu można znaleźć w artykule: Wypowiedzenie umowy o pracę - wzór z omówieniem.

W jakich przypadkach można rozwiązać umowę za wypowiedzeniem?

Kodeks pracy przewiduje możliwość rozwiązania za wypowiedzeniem przez jedną ze stron stosunku pracy umowy zawartej zarówno na okres próbny, jak i czas określony oraz nieokreślony. Wypowiedzenie jest zatem zwykłym narzędziem, z którego pracownik oraz pracodawca może skorzystać w celu rozwiązania istniejącego stosunku pracy.

Jak liczy się okres wypowiedzenia?

Okres wypowiedzenia umowy o pracę zawartej na czas określony oraz na czas nieokreślony jest uzależniony od czasu zatrudnienia u danego pracodawcy i wynosi:

• 2 tygodnie, jeżeli pracownik był zatrudniony krócej niż 6 miesięcy,
• 1 miesiąc, jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 6 miesięcy,
• 3 miesiące, jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 3 lata.

Okres wypowiedzenia umowy na okres próbny wynosi natomiast:

• 3 dni robocze, jeśli umowa zawarta jest na mniej niż 2 tygodnie,
• 1 tydzień, gdy umowa zawarta jest na co najmniej 2 tygodnie,
• 2 tygodnie, w przypadku umowy zawartej na 3 miesiące.

Okres wypowiedzenia liczony w miesiącach

Momentem rozpoczęcia biegu wypowiedzenia jest pierwszy dzień kalendarzowy miesiąca następującego po miesiącu, w którym zostało złożone wypowiedzenie. Okres wypowiedzenia kończy się zatem z ostatnim dniem miesiąca. Trwa on pełne miesiące. Warto mieć na uwadze, że występują miesiące 30-, 31- oraz 28- i 29-dniowe i nie ma to znaczenia dla terminu zakończenia wypowiedzenia liczonego w miesiącach.

Przykład 1.

Pracownik z rocznym stażem pracy złożył wypowiedzenie 16 stycznia. W tej sytuacji bieg wypowiedzenia rozpoczyna się 1 lutego, a kończy się ostatniego dnia lutego.

Okres wypowiedzenia liczony w tygodniach

Momentem rozpoczęcia biegu wypowiedzenia umowy o pracę jest pierwsza niedziela występującą po dniu złożenia wypowiedzenia. Okres wypowiedzenia kończy się po upływie jednego lub dwóch tygodni kalendarzowych, zatem sobota zawsze jest ostatnim dniem okresu wypowiedzenia. Tydzień jest rozumiany kalendarzowo, a więc liczony jako 7 dni.

Przykład 2.

Pracodawca 11 stycznia 2023 r. wręczył wypowiedzenie pracownikowi, z którym miał zawartą umowę na okres próbny na 3 miesiące. Wypowiedzenie rozpoczyna swój bieg w niedzielę 15 stycznia 2023 r. Okres wypowiedzenia kończy się po upływie 2 tygodni, a jego ostatnim dniem jest sobota – 28 stycznia 2023 r.

Okres wypowiedzenia liczony w dniach

Za pierwszy dzień wypowiedzenia uznaje się dzień roboczy, który następuje po dniu doręczenia wypowiedzenia. Warto pamiętać, że 3-dniowy okres wypowiedzenia ma zastosowanie wyłącznie do umowy na okres próbny trwający dwa tygodnie. Przy określeniu momentu, w którym okres wypowiedzenia liczonego w dniach roboczych zaczyna swój bieg, bierze się pod uwagę wszystkie dni poza niedzielami i dniami świątecznymi, łącznie z dniami dodatkowo wolnymi od pracy, czyli zazwyczaj sobotami.

Przykład 3.

Pracownik zatrudniony na umowę na okres próbny na 2 tygodnie od 1 stycznia 2023 roku złożył wypowiedzenie 5 stycznia. Bieg wypowiedzenia rozpoczyna się 9 stycznia, ponieważ 6 stycznia jest to święto. W przedsiębiorstwie soboty są dniami wolnymi, dlatego ostatnim dniem wypowiedzenia jest 11 stycznia.

Kiedy zaczyna się 3 miesięczny okres wypowiedzenia?

Do okresu zatrudnienia, od którego zależy długość okresu wypowiedzenia, wliczany jest łączny okres pracy u danego pracodawcy. Obecnie nie mają już znaczenia przerwy między kolejnymi umowami o pracę i ich rodzaj. W przypadku umów o pracę na czas określony zawartych przy ustalaniu długości okresu wypowiedzenia uwzględnia się wszystkie dotychczasowe okresy zatrudnienia pracownika u danego pracodawcy.

Przykład 4.

Pracownik zatrudniony od 1 marca 2023 r. złożył wypowiedzenie z zachowaniem okresu wypowiedzenia w dniu 18 sierpnia 2023 r., zatem umowa ulega rozwiązaniu z dniem 3 września 2023 r. W związku z tym, że w trakcie okresu wypowiedzenia pracownikowi mija dokładnie 6 miesięcy pracy (31 sierpnia 2023 r.), to okres wypowiedzenia wynosi już nie 2 tygodnie a miesiąc. W takiej sytuacji stosunek pracy rozwiązać powinien się z dniem 30 września. Jeśli strony chcą, aby nastąpiło to wcześniej, to konieczne jest zawarcie porozumienia w tej sprawie.

Jaki okres wypowiedzenia 2023 - praktyka kadrowa

Przykład 5.

Pracownik jest zatrudniony na umowę na czas nieokreślony ze stażem wynoszącym 1,5 roku. 17 lutego 2023 r. złożył pracodawcy rozwiązanie umowy za wypowiedzeniem. Okres wypowiedzenia będzie wynosił miesiąc, bieg rozpocznie 1 marca. Zatem ostatnim dniem obowiązywania umowy będzie 31 marca.

Przykład 6

7 kwietnia 2023 r. pracodawca wypowiedział umowę zawartą na okres próbny na 1 miesiąc. Okres wypowiedzenia rozpoczyna bieg 9 kwietnia, a ostatni dzień obowiązywania umowy przypada na 15 kwietnia.

Przykład 7.

Pracownik pracował u danego pracodawcy w okresie  od 1 lutego 2017 r. do 30 czerwca 2018 r., obecnie posiada umowę o pracę na czas nieokreślony od 1 marca 2020 r. W tej sytuacji dla ustalenia okresu zatrudnienia pracownika należy sumować pełne kolejne nieprzerwane miesiące jego zatrudnienia na podstawie takich umów, które wynoszą ponad 3 lata, czyli okres wypowiedzenia wynosi u pracownika 3 miesiące. 28 grudnia 2022 r. pracownikowi wręczono wypowiedzenie. Bieg okresu wypowiedzenia rozpoczyna się 1 stycznia 2023 r., a ostatnim dniem obowiązywania umowy będzie 31 marca 2023 r.

Przykład 8.

Umowa z pracownikiem została zawarta 1 lutego 2021 roku. Pracownik 21 lutego 2023 r. złożył wypowiedzenie. Okres wypowiedzenia będzie wynosił miesiąc, bieg rozpocznie 1 marca, a ostatnim dniem obowiązywania umowy będzie 31 marca.

Kiedy powinno się złożyć wypowiedzenie?

Gdy jedna ze stron chce jak najszybciej zakończyć trwający stosunek pracy, pojawić może się wtedy problem, z jaką datą należy złożyć wypowiedzenie umowy o pracę. Tu należy uwzględnić okres wypowiedzenia, w przypadku okresu wypowiedzenia, który trwa:

• tyczeń lub dwa, warto zrobić to w piątek,
• miesiąc lub dłużej, warto zrobić to pod koniec miesiąca.

Okres wypowiedzenia a dodatkowe dni wolne

W przypadku wypowiedzenia umowy o pracę przez pracodawcę pracownik zyskuje uprawnienie do skorzystania z dni wolnych na poszukiwanie pracy. W okresie tego zwolnienia pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia. Zwolnienie takie ma wymiar:

• 2 dni roboczych (w okresie dwutygodniowego i jednomiesięcznego wypowiedzenia) lub
• 3 dni roboczych (w okresie trzymiesięcznego wypowiedzenia).

W związku z wypowiedzeniem umowy o pracę pracodawca może zwolnić pracownika z obowiązku świadczenia pracy do upływu okresu wypowiedzenia. W okresie tego zwolnienia pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia.

Czy pracownik może odejść z pracy bez okresu wypowiedzenia?

W niektórych przypadkach umowę o pracę można rozwiązać bez wypowiedzenia. Ma do tego prawo pracodawca i pracownik, jedna tylko pod pewnymi warunkami. Warto również zauważyć, że można zastosować rozwiązanie w trybie porozumienia stron i wtedy dowolnie ustalić z jakim dniem umowa zostanie zakończona.

Wypowiedzenie umowy o pracę bez zachowania okresu wypowiedzenia

Wypowiedzenie umowy o pracę przez pracodawcę bez zachowania okresu wypowiedzenia jest zwolnieniem dyscyplinarnym. Rozwiązanie umowy w tym trybie jest możliwe z winy pracownika i z innych przyczyn. W ten sposób rozwiązać z pracownikiem umowę w przypadku można w przypadku:

• ciężkiego naruszenia przez pracownika podstawowych obowiązków pracowniczych;
• popełnienia przez pracownika w czasie trwania umowy o pracę przestępstwa, które uniemożliwia dalsze zatrudnianie go na zajmowanym stanowisku, jeżeli przestępstwo jest oczywiste lub zostało stwierdzone prawomocnym wyrokiem;
• zawinionej przez pracownika utraty uprawnień koniecznych do wykonywania pracy na zajmowanym stanowisku.

Umowę o pracę można rozwiązać bez wypowiedzenia, gdy niezdolność pracownika do pracy wskutek choroby trwa:

• dłużej niż 3 miesiące – w przypadku pracownika, który był zatrudniony u danego pracodawcy krócej niż 6 miesięcy,
• dłużej niż łączny okres pobierania z tego tytułu wynagrodzenia i zasiłku oraz pobierania świadczenia rehabilitacyjnego przez pierwsze 3 miesiące – w przypadku pracownika zatrudnionego u danego pracodawcy co najmniej 6 miesięcy lub sytuacji, gdy niezdolność do pracy została spowodowana wypadkiem przy pracy albo chorobą zawodową. 

Czy bez wypowiedzenia może rozwiązać umowę o pracę pracownik?

Rozwiązanie umowy bez wypowiedzenia przez pracownika jest możliwe, gdy:

• zostanie wydane orzeczenie lekarskie stwierdzające szkodliwy wpływ wykonywanej pracy na zdrowie pracownika, a pracodawca nie przeniesie go w terminie wskazanym w orzeczeniu lekarskim do innej pracy, odpowiedniej ze względu na stan jego zdrowia i kwalifikacje zawodowe;
• pracodawca dopuścił się ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków wobec pracownika.

Pracownik na piśmie informuje o tym, że rozwiązuje umowę o pracę bez wypowiedzenia, a z treści dokumentu powinno wynikać, że pracownik rozwiązuje umowę o pracę we wspomnianym trybie i dlaczego to robi.

Rozwiązanie umowy o pracę na mocy porozumienia stron

Zgodnie z art. 30 § 1 pkt 1 ustawy Kodeksu pracy. Na mocy porozumienia stron może być rozwiązana każda umowa o pracę, oczywiście za zgodą obu stron. Każda ze stron może wyjść z inicjatywą zawarcia takiego porozumienia. Przepisy nie wymagają formy pisemnej do zawarcia porozumienia, ale warto ją zastosować jako dowód przy ewentualnym sporze. Więcej na ten temat można przeczytać: Rozwiązanie umowy o pracę za porozumieniem stron - wzór z omówieniem.

Zakończenie umowy o pracę w systemie wFirma.pl

W celu zakończenia umowy o pracę w systemie wFirma.pl należy przejść do zakładki KADRY » UMOWY, zaznaczyć wybraną umowę i wybrać z górnego paska zadań opcję DODAJ » ZAKOŃCZENIE. 

Następnie w oknie dodawania zakończenia umowy należy wybrać podstawę prawną rozwiązania umowy. Ponadto w zależności od powodu zakończenia stosunku pracy system może wymagać podania powodu rozwiązania umowy o pracę lub wybrania okresu wypowiedzenia umowy. Co istotne wybrana podstawa rozwiązania umowy zostanie automatycznie wykazana w świadectwie pracy.

Aby wydrukować dokument rozwiązania/wypowiedzenia stosunku pracy należy zaznaczyć dodane zakończenie umowy i wybrać z górnego paska zadań opcję DRUKUJ. Wydruk można otworzyć w trybie edycji w celu dodania lub usunięcia dowolnych treści. 

Wypowiedzenie wówczas zostanie pobrane na dysk komputera w wersji PDF i będzie gotowe do wydruku.