Prawo prasowe przewiduje szczególne zasady postępowania w przypadku zgłoszenia wniosku o sprostowanie prasowe. Sprawdź poniższy artykuł i dowiedz się więcej o tym, jak złożyć wniosek, sporządzić sprostowanie i kiedy będzie ono zgodne z założeniami ustawy.
Odpowiedzialność za publikację materiałów prasowych
Prasa, zgodnie z Konstytucją Rzeczypospolitej Polskiej, korzysta z wolności wypowiedzi i urzeczywistnia prawo obywateli do ich rzetelnego informowania, jawności życia publicznego oraz kontroli i krytyki społecznej.
Publikowanie zgodnych z prawdą i rzetelnych sprawozdań z jawnych posiedzeń Sejmu, Senatu i organów stanowiących jednostek samorządu terytorialnego oraz ich organów, a także publikowanie rzetelnych, zgodnych z zasadami współżycia społecznego ujemnych ocen dzieł naukowych lub artystycznych albo innej działalności twórczej, zawodowej lub publicznej służy realizacji zadań określonych wyżej i pozostaje pod ochroną prawa.
Redaktor nie ponosi odpowiedzialności za treść publikacji nadesłanych przez Polską Agencję Prasową oraz za treść komunikatów urzędowych, jak również za treść orzeczeń i ogłoszeń, które jest obowiązany opublikować odpłatnie we wskazanym lub uzgodnionym terminie zgodnie z ustawą Prawo prasowe.
Postępowanie w przedmiocie sprostowania
Redaktor naczelny właściwego dziennika lub czasopisma na wniosek osoby zainteresowanej – w tym także przedsiębiorcy – jest obowiązany opublikować bezpłatnie rzeczowe i odnoszące się do faktów sprostowanie nieścisłej lub nieprawdziwej wiadomości zawartej w materiale prasowym.
Zgodnie z orzecznictwem: „Sprostowanie stanowi szczególny mechanizm prawa prasowego pozwalający opinii publicznej na zapoznanie się ze stanowiskiem drugiej strony sporu, umożliwiając zainteresowanemu zajęcie własnego stanowiska i przedstawienie swojej wersji wydarzeń oraz zapoznanie z nią opinii publicznej, za pośrednictwem tego samego środka przekazu, w którym ukazały się uprzednio informacje jego dotyczące i wpływające na jego wizerunek. Sprostowanie prasowe nie stanowi obiektywnej wypowiedzi co do faktów. Instytucja sprostowania nie służy krytyce rzetelności dziennikarskiej ani weryfikacji zawodowej autora. Sprostowanie jest środkiem prezentacji własnego, subiektywnego stanowiska zainteresowanego co do przytaczanych na łamach prasy faktów. Nie jest zaś instrumentem przywracania informacji prasowej prawdziwego charakteru. Sprostowanie prasowe nie stanowi obiektywnej wypowiedzi co do faktów mającej na celu zastąpienie faktów nieprawdziwych faktami prawdziwymi, a tym samym odwołanie uprzednio napisanej nieprawdy. Instytucja sprostowania prasowego nie obejmuje odpowiedzi, polemik zainteresowanego czy przedstawienia własnego stanowiska w odniesieniu do informacji zawartych w materiale prasowym. Wypowiedzi, które nie są sprostowaniami, lecz przeczą tezom lub argumentacji materiału prasowego, mają charakter polemiki” (wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie – V Wydział Cywilny z 29 września 2022 roku, V ACa 523/22).
Sprostowanie powinno zostać nadane w placówce pocztowej operatora pocztowego lub złożone w siedzibie odpowiedniej redakcji, na piśmie w terminie nie dłuższym niż 21 dni od dnia opublikowania materiału prasowego.
Sprostowanie powinno zawierać podpis wnioskodawcy, jego imię i nazwisko lub nazwę oraz adres korespondencyjny.
Adres korespondencyjny wnioskodawcy może zostać zastrzeżony tylko do wiadomości redakcji, a w przypadku gdy materiał prasowy będący przedmiotem sprostowania dotyczy działalności związanej z używanym przez osobę fizyczną pseudonimem, może ona zastrzec także imię i nazwisko tylko do wiadomości redakcji.
Tekst sprostowania nie może przekraczać dwukrotnej objętości fragmentu materiału prasowego, którego dotyczy, ani zajmować więcej niż dwukrotność czasu antenowego, jaki zajmował dany fragment przekazu.
Sprostowanie powinno być sporządzone w języku polskim lub w języku, w którym opublikowany został materiał prasowy będący przedmiotem sprostowania.
Redaktor naczelny ma obowiązek opublikować sprostowanie:
- w elektronicznej formie dziennika lub czasopisma, w której zamieszczono materiał prasowy będący przedmiotem sprostowania – w terminie 3 dni roboczych od dnia otrzymania sprostowania;
- w dzienniku – w najbliższym przygotowywanym do druku numerze, a w przypadku braku możliwości technicznych w numerze następnym, nie później jednak niż w terminie 7 dni od dnia otrzymania sprostowania;
- w czasopiśmie – w najbliższym od dnia otrzymania sprostowania lub następnym po nim przygotowywanym do opublikowania numerze;
- w innym niż dziennik przekazie za pomocą dźwięku lub obrazu i dźwięku – w najbliższym analogicznym przekazie.
Jeżeli możliwy termin opublikowania sprostowania przekracza 6 miesięcy, na żądanie wnioskodawcy sprostowanie należy dodatkowo opublikować w ciągu miesiąca od dnia otrzymania sprostowania w odpowiednim ze względu na krąg odbiorców dzienniku. Koszty publikacji pokrywa wydawca prasy, w której ukazał się materiał prasowy będący przedmiotem sprostowania.
Sprostowanie w drukach periodycznych powinno być opublikowane w tym samym dziale i taką samą czcionką, co materiał prasowy, którego dotyczy, pod widocznym tytułem „Sprostowanie”. W przypadku przekazu za pomocą dźwięku lub obrazu i dźwięku sprostowanie powinno być wyraźnie zapowiedziane oraz nastąpić w przekazie tego samego rodzaju i o tej samej porze.
Tekst sprostowania nie może być komentowany w tym samym numerze, przekazie lub w elektronicznej formie dziennika lub czasopisma, tego samego dnia. Nie wyklucza to jednak prostej zapowiedzi polemiki lub wyjaśnień.
Sprostowanie prasowe - odmowa publikacji
Redaktor naczelny odmawia obowiązkowo opublikowania sprostowania, jeżeli sprostowanie:
- jest nierzeczowe lub nie odnosi się do faktów;
- zostało nadane lub złożone po upływie terminu lub nie zostało podpisane;
- nie odpowiada wymaganiom określonym w przepisach;
- zawiera treść karalną;
- podważa fakty stwierdzone prawomocnym orzeczeniem dotyczącym osoby dochodzącej publikacji sprostowania.
Redaktor naczelny może fakultatywnie odmówić opublikowania sprostowania, jeżeli sprostowanie:
- odnosi się do wiadomości poprzednio sprostowanej;
- jest wystosowane przez osobę, której nie dotyczą fakty przytoczone w prostowanym materiale;
- zawiera sformułowania powszechnie uznawane za wulgarne lub obelżywe.
Odmawiając opublikowania sprostowania, redaktor naczelny jest obowiązany niezwłocznie, nie później jednak niż w terminie 7 dni od dnia otrzymania sprostowania przekazać wnioskodawcy pisemne zawiadomienie o odmowie i jej przyczynach. Należy wskazać fragmenty sprostowania, które nie nadają się do publikacji. Redaktor naczelny nie może odmówić opublikowania sprostowania, jeżeli zastosowano się do jego wskazań.
Procedura sądowa w sprawach prasowych o sprostowanie
Jeżeli redaktor naczelny odmówił opublikowania sprostowania albo sprostowanie nie ukazało się w wymaganym przepisami terminie lub ukazało się z naruszeniem przepisów, zainteresowany podmiot może wytoczyć powództwo o opublikowanie sprostowania.
Sprawy o sprostowanie rozpoznaje sąd okręgowy właściwy ze względu na siedzibę odpowiedniej redakcji, najpóźniej w ciągu 30 dni od dnia wniesienia pozwu niedotkniętego brakami formalnymi.
Pozwany może wnieść odpowiedź na pozew w terminie 7 dni od dnia doręczenia pozwu.
Niestawiennictwo stron nie tamuje rozpoznania sprawy.
Wydany wyrok wraz z uzasadnieniem sąd doręcza niezwłocznie, z urzędu, obu stronom.
Od wyroku sądu pierwszej instancji przysługuje apelacja, którą wnosi się w terminie 7 dni od dnia doręczenia stronie skarżącej wyroku z uzasadnieniem.
Sąd drugiej instancji rozpoznaje apelację najpóźniej w terminie 30 dni od dnia wniesienia apelacji niedotkniętej brakami formalnymi.
Strona przeciwna może wnieść odpowiedź na apelację w terminie 7 dni od dnia doręczenia apelacji.
Polecamy:
