Zawierając transakcję kupna-sprzedaży samochodu z osobą fizyczną, najczęściej sporządza się umowę. Każda umowa według Kodeksu cywilnego powinna zawierać niezbędne elementy zgodne z charakterem zawieranej transakcji, które nadają jej moc prawną oraz odróżniają od innych umów cywilnoprawnych. Elementy, z jakich powinna składać się umowa kupna-sprzedaży samochodu, opisujemy w artykule!
Pobierz darmowy wzór umowy kupna-sprzedaży samochodu w formacie PDF I DOCX!
Jaką formę powinna przybrać umowa kupna-sprzedaży samochodu?
Pomimo tego, że przepisy Kodeksu cywilnego nie regulują bezpośrednio formy w jakiej umowa sprzedaży samochodu powinna być zawarta. Wobec tego może być ona zawarta nawet ustnie natomiast warto zachować formę pisemną. Może się bowiem okazać, iż dokument będzie potrzebny do okazania w wydziale komunikacji czy też urzędzie skarbowym. Również forma pisemna sprawdzi się np. dla celów dowodowych w przypadku ewentualnego sporu między stronami. Forma pisemna w szczególności wymagana byłaby także w przypadku gdy kupującym jest przedsiębiorca, a zakupiony samochód miałby służyć jego działalności. Wówczas umowa sprzedaży będzie dokumentem nie tylko stanowiącym dowód zakupu, ale również dowód księgowy, na podstawie którego przedsiębiorca będzie mógł dokonać zapisu w księdze podatkowej czy rachunkowej.
Zgodnie z art. 535 kodeksu cywilnego w ramach umowy sprzedaży samochodu sprzedawca zobowiązuje się przenieść własność pojazdu na kupującego. Przy tym zobowiązuje się wydać mu przedmiot umowy, a kupujący zobowiązuje się go odebrać i uiścić za niego wynikającą z umowy zapłatę.
Umowa kupna-sprzedaży samochodu - jakie dane powinna zawierać?
Umowa przede wszystkim powinna zawierać dane identyfikacyjne sprzedawcy i kupującego, ich adresy oraz serie i numer dowodów osobistych. Sprzedawcą nie musi być sam właściciel - może to być pełnomocnik, ale tylko i wyłącznie pod warunkiem, że posiada i przedstawi pełnomocnictwo do sprzedaży udzielone przez właściciela pojazdu. W związku z tym, warto zadbać aby umowa zawierała poniższe elementy:
- datę i miejsce zawarcia umowy - data jest istotna, ponieważ wpływa na termin rejestracji samochodu, a także ma związek z jego ubezpieczeniem;
- strony umowy - dokładne dane identyfikacyjne Sprzedającego oraz Kupującego;
- precyzyjny opis przedmiotu transakcji, a więc:
- markę,
- rok produkcji,
- numer nadwozia,
- numer silnika,
- numer rejestracyjny,
- numer karty pojazdu,
- aktualny przebieg,
- kolor.
- cenę sprzedaży samochodu podaną w formie wartościowej oraz słownie;
- oświadczenie Kupującego o znajomości stanu technicznego pojazdu;
- informację o tym, kiedy samochód zostanie przekazany Kupującemu;
- określenie, która ze stron ponosi koszty związane z zawarciem umowy;
- podpisy obu stron.
Pod podstawowymi informacjami można pozostawić również miejsce na dodatkowe uwagi. Szczególnie w przypadku gdy sprzedawane/ kupowane auto jest używane i posiada widoczne ubytki bądź niesprawne elementy należałoby je w tym miejscu wskazać. W uwagach należy wyróżnić również dodatkowe elementy wyposażenia auta, które wraz z nim stanowią przedmiot sprzedaży, a podnoszą jego wartość. Przy czym nie chodzi tu o standardowe wyposażenie auta jak gaśnica czy trójkąt ostrzegawczy, a o wyposażenie dodatkowe jak np. bagażnik dachowy, czy wewnętrzny monitor pokładowy.
Umowa powinna zawierać cenę sprzedaży samochodu podaną w formie wartościowej jak i słownie. Przy czym warto nadmienić, że kwota zawarta na umowie kupna-sprzedaży samochodu nie jest wyznacznikiem wartości, która powinna być opodatkowania za pomocą podatku PCC.
Warto mieć również na uwadze, że sprzedaż pojazdu z prywatnego majątku może rodzić także skutki na gruncie podatku dochodowego u sprzedawcy. W tym zakresie możemy wyróżnić następujące przypadki:
- sprzedaż pojazdu zakupionego prywatnie/ otrzymanego w darowiźnie/ otrzymanego w spadku,
- sprzedaż pojazdu, który był majątkiem firmy lecz został wycofany na cele prywatne,
- sprzedaż pojazdu, który został prywatnie wykupiony z leasingu.
Rodzaj sprzedaży | Okres, w którym sprzedaż podlega opodatkowaniu |
sprzedaż pojazdu zakupionego prywatnie/ otrzymanego w darowiźnie/ otrzymanego w spadku | 6 miesięcy licząc od końca miesiąca, w którym nastąpił zakup pojazdu |
sprzedaż pojazdu, który był majątkiem firmy, lecz został wycofany na cele prywatne | 6 lat licząc od końca miesiąca, w którym wycofano pojazd na cele prywatne |
sprzedaż pojazdu, który został prywatnie wykupiony z leasingu | 6 lat licząc od końca miesiąca, w którym nastąpił wykup (w przypadku wykupu do końca 2021, liczy się 6 miesięcy od końca miesiąca, w którym nastąpił wykup) |
Jakie dodatkowe dokumenty należy wydać przy zawarciu umowy kupna-sprzedaży samochodu?
Przenosząc własność samochodu, wraz z kluczami do pojazdu Sprzedający powinien wydać Kupującemu dokumenty takie jak:
- dowód rejestracyjny,
- kartę pojazdu,
- dowód zawarcia obowiązkowego ubezpieczenia OC oraz potwierdzenie jego zapłaty.
Ponadto jeżeli samochód został sprowadzony z zagranicy, Kupującemu należy przekazać potwierdzenie uiszczenia wszelkich obowiązkowych opłat, w tym:
- opłaty recyklingowej,
- opłat celnych,
- należnych podatków (akcyza).
Dodatkowe ustalenia - zawrzyj je w umowie kupna-sprzedaży samochodu!
Przegląd techniczny
Dodatkowo podczas zakupu samochodu dość tradycyjnym postępowaniem jest dokonanie jego przeglądu technicznego na stacji kontroli pojazdów. Kosztem przeglądu obciążony jest nabywca lub sprzedający w zależności od indywidualnych ustaleń. Diagnosta podczas badania technicznego jak i sam kupujący powinien sprawdzić również zgodność numeru VIN.
Numer VIN
Podczas oględzin kupujący powinien sprawdzić czy podane w umowie numery identyfikujące zakupiony samochód są zgodne z numerami podanymi w otrzymanej dokumentacji a także z tymi jakie faktycznie wybite są na poszczególnych elementach samochodu. Szczególnie ważny jest numer VIN.
Numer fabryczny nadwozia znajduje się m.in. na tabliczce znamionowej, umieszczonej zwykle na wewnętrznej stronie przedniej ściany samochodu, tuż obok drzwi, bądź na stopniach wejściowych w pierwszych drzwiach od kierowcy. Numer ten powinien się zgadzać z numerem podanym w części E dowodu rejestracyjnego, a także z tym podanym w umowie.
Numer VIN jest tak ważny bowiem stanowi zbiór 17 znaków stanowiących kombinację liter i cyfr, które są nie bez znaczenia. Na podstawie kodów można określić m.in. producenta, konstrukcję samochodu, rodzaj nadwozia, rok produkcji, numer fabryczny pojazdu. Zniszczona i nieczytelna tabliczka numeru VIN powinna być zgłoszona w wydziale komunikacji, który wówczas podejmuje decyzję o ponownym ich nabiciu.
Informacje o tym, że klient zapoznał się ze stanem technicznym samochodu i numerami identyfikującymi pojazd zwykle są również częścią podpisywanej umowy sprzedaży samochodu. Wówczas można w umowie umieścić też oświadczenie sprzedawcy o wypadkowości lub bezwypadkowości samochodu.
Odpowiedzialność za wady ukryte pojazdu
Za ukryte wady kupionego już samochodu odpowiada sprzedawca. Wynika to z tzw. rękojmi za wady fizyczne (art. 556 - 576 KC). Kupujący od momentu zauważenia usterki/wady powinien niezwłocznie powiadomić sprzedawcę. Rękojmia w przypadku zasad ogólnych obejmuje rok czasu od daty podpisania umowy sprzedaży samochodu. Kwestia rękojmi wynika bezpośrednio z przepisów Kodeksu cywilnego i nie musi być uwzględniana bezpośrednio w umowie.
Ponieważ jeszcze wciąż dla wielu osób kupno samochodu jest znaczną inwestycją powinno się zwrócić uwagę szczególnie na konstrukcję umowy dokumentującej zakup. Jeżeli kupujący nie był obecny przy badaniu auta nie powinien “w ciemno” podpisywać, iż nie wnosi żadnych zastrzeżeń co do stanu technicznego samochodu bowiem nie ma podstaw do takiego stwierdzenia. Umowa sprzedaży samochodu powinna być przeczytana spokojnie ze zrozumieniem. Nie powinno być problemów z otrzymaniem wzoru umowy do analizy jeszcze przed dniem jej podpisania. Kupujący jest stroną umowy i ma prawo zwrócić się do sprzedającego o dokonanie poprawek w jej treści.
Jak w systemie wFirma.pl dokonać ujęcia umowy kupna - sprzedaży samochodu?
W systemie aby dokonać księgowania umowy kupna - sprzedaży pojazdu samochodowego należy przejść do zakładki WYDATKI » KSIĘGOWANIE » DODAJ » FAKTURA (BEZ VAT) / WYDATEK. W oknie które się pojawi uzupełniamy dane zgodnie z umową. Uzupełniając dane sprzedawcy zamiast NIP wybieramy BRAK. Następnie jako rodzaj wydatku wybrać ZAKUP SAMOCHODU OSOBOWEGO – „KŚT. 741” lub ZAKUP SAMOCHODU CIĘŻAROWEGO – „KŚT. 742” w zależności od tego, jaki pojazd został nabyty. W przypadku gdy przed wprowadzeniem pojazdu do środków trwałych poniesiono dodatkowe opłaty, ich wartość należy wpisać w polu WART. POCZĄTKOWA +.
Więcej na temat księgowania zakupu samochodu osobowego w artykule: Zakup samochodu osobowego. Natomiast w kwestii księgowania zakupu pojazdu ciężarowego artykuł: Zakup samochodu ciężarowego.
