W momencie, w którym przedsiębiorca zdecyduje się oddać w postaci darowizny firmowy majątek, wówczas po obu stronach - zarówno po stronie darczyńcy, jak i obdarowanego - powstają pewne zobowiązania.
Darowizna firmowego majątku - obowiązki darczyńcy
Każdy darczyńca jest zobowiązany do bezpłatnego świadczenia wobec osoby czy instytucji obdarowanej. Jeżeli przedsiębiorca ma składniki majątku, które nie uległy całkowitej amortyzacji, właściciel działalności gospodarczej jest zmuszony do zaprzestania tej czynności od miesiąca następującego po miesiącu przekazania darowizny, a ostatni odpis amortyzacyjny stanie się kosztem we wspomnianym miesiącu przekazania. Co istotne, darczyńca (w myśl art. 11 ust. 1 oraz art. 14 ustawy o PIT) nie uzyskuje przychodu z tej działalności, a darowizna nie może stanowić kosztu uzyskania przychodu. Mówi o tym art. 23 ust. 1 pkt 11 ustawy o PIT:
| Art. 23 ust. 1 pkt 11 Nie uważa się za koszty uzyskania przychodów darowizn i ofiar wszelkiego rodzaju, z tym że kosztem uzyskania przychodów są koszty wytworzenia lub cena nabycia produktów spożywczych, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 16 ustawy o podatku od towarów i usług, przekazanych na rzecz organizacji pożytku publicznego w rozumieniu przepisów ustawy o działalności pożytku publicznego, z przeznaczeniem wyłącznie na cele działalności charytatywnej prowadzonej przez te organizacje. |
Co ważne, osoby prowadzące działalność gospodarczą mogą w zeznaniu rocznym odliczyć pewne darowizny. Reguluje to art. 26 ust. 1 pkt 9 ustawy o PIT:
Art. 26 ust. 1 pkt 9 Podstawę obliczenia podatku, z zastrzeżeniem art. 29-30c oraz art. 30e, stanowi dochód ustalony zgodnie z art. 9, art. 24 ust. 1, 2, 3b-3e, 4, 4a-4e, ust. 6 lub art. 24b ust. 1 i 2, lub art. 25, po odliczeniu kwot darowizn przekazanych na cele: a) określone w art. 4 ustawy o działalności pożytku publicznego, organizacjom, o których mowa w art. 3 ust. 2 i 3 tej ustawy, lub równoważnym organizacjom określonym w przepisach regulujących działalność pożytku publicznego obowiązujących w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie członkowskim Unii Europejskiej lub innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego, prowadzącym działalność pożytku publicznego w sferze zadań publicznych, realizującym te cele, z zastrzeżeniem ust. 6e, b) kultu religijnego, c) krwiodawstwa realizowanego przez honorowych dawców krwi zgodnie z art. 6 ustawy z dnia 22 sierpnia 1997 r. o publicznej służbie krwi (Dz. U. nr 106, poz. 681, z późn. zm.), w wysokości ekwiwalentu pieniężnego za pobraną krew określonego przepisami wydanymi na podstawie art. 11 ust. 2 tej ustawy - w wysokości dokonanej darowizny, nie więcej jednak niż kwoty stanowiącej 6% dochodu. |
Darowizna firmowego majątku - obowiązki obdarowanego
Najważniejsze, aby obdarowany wdrożył darowiznę do ewidencji środków trwałych oraz jasno określił ich amortyzację w czasie.
Środek trwały jest składnikiem majątku według ustawy o PIT w następujących przypadkach:
stanowi całość i jest zdatny do użytku w momencie przyjęcia,
stanowi własność lub współwłasność podatnika,
będzie używany dłużej niż rok,
będzie wykorzystywany przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą albo oddany na podstawie najmu, dzierżawy lub umowy leasingu.
Ustalenie wartości początkowej przedmiotu darowizny
Wartość środka trwałego w przypadku darowizny określa się na podstawie wartości rynkowej z dnia nabycia. Możliwe jest odstępstwo, o ile w umowie wartość środka określona jest jako niższa. Kosztem podatkowym w myśl art. ust. 1 pkt 45a lit. a będą odpisy amortyzacyjne:
| Art. ust. 1 pkt 45a Nie uważa się za koszty uzyskania przychodów odpisów amortyzacyjnych od wartości początkowej środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych nabytych nieodpłatnie, z wyjątkiem nabytych w drodze spadku lub darowizny, jeżeli: nabycie to nie stanowi przychodu z tytułu nieodpłatnego otrzymania rzeczy lub praw lub dochód z tego tytułu jest zwolniony od podatku dochodowego, lub nabycie to stanowi dochód, od którego na podstawie odrębnych przepisów zaniechano poboru podatku. |
Należy pamiętać o paru istotnych kwestiach, jeśli chodzi o poprawne rozliczenie transakcji przekazania firmowego majątku. Ponieważ o ile dla przedsiębiorcy przekazanie darowizny jest obojętne podatkowo, tak u obdarowanego ten obowiązek podatkowy powstaje.
