Demontaż kratki w samochodzie a konsekwencje VAT

Niegdyś wśród przedsiębiorców bardzo popularne były samochody z tzw. kratką. Pozwalały one bowiem na pełne odliczenie podatku VAT (m.in. na początku 2014 roku). Po zmianie przepisów, które weszły w życie 1 kwietnia 2014 r. wprowadzono jednak ograniczenie dotyczące odliczenia VAT od samochodów z “kratką”.

W związku z tym, że sama kratka nie uprawnia już do pełnego odliczenia VAT wielu podatników zdecydowało się na demontaż kratki w samochodzie. Pojawia się jednak pytanie, czy podatnikowi planującemu zlikwidowanie kratki z pojazdu, od którego odliczył wcześniej 100% VAT, grożą jakieś konsekwencje?

Samochód z kratką - jeszcze dawniej

Kiedyś już sama instalacja kratki w samochodzie umożliwiała podatnikowi pełne odliczenie podatku VAT. W związku z tym od zakupu samochodu z tzw. kratką przedsiębiorcy przysługiwało prawo do odliczenia 100% VAT. Sytuacja uległa zmianie z początkiem 2011 roku, kiedy to weszły w życie znowelizowane przepisy ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy o transporcie drogowym, wprowadzające ograniczenie w odliczeniu VAT od zakupu samochodów innych niż ciężarowe (max. 60%, jednak nie więcej niż 6 tys. zł).

Samochód z kratką na początku 2014 roku

Powyższe zasady przestały obowiązywać 1 stycznia 2014 roku. Po nowelizacji przepisów, ponownie pojawiła się możliwość pełnego odliczenia VAT od samochodów innych niż ciężarowe. Warunkiem było jednak posiadanie unijnej homologacji N1.

Jeśli zatem samochód z kratką posiadał homologację N1, przedsiębiorcy przysługiwało prawo do pełnego odliczenia VAT.

Samochód z kratką po 1 kwietnia 2014 roku

Przepisy ustawy o VAT zostały jednak ponownie znowelizowane 1 kwietnia 2014 roku. Nowe przepisy podzieliły pojazdy na 3 grupy:

pojazdy ze 100% odliczeniem VAT, bez konieczności udowadniania, że wykorzystuje się je wyłącznie w działalności;
pojazdy ze 100% odliczeniem, które wymagają od podatnika udowodnienia, że samochód nawet potencjalnie nie może zostać wykorzystany w celach innych niż prowadzona działalność;
pojazdy z 50% odliczeniem VAT, przy których zakłada się z góry, że samochód może być wykorzystywany do celów innych niż działalność i nie nakłada się na podatnika żadnych dodatkowych obowiązków.

Argumentem decydującym o możliwości zaliczenia samochodu do 1. grupy pojazdów stały się przede wszystkim jego parametry techniczne.

Na liście pojazdów uznawanych za używane wyłącznie w działalności ze względu na cechy konstrukcyjne (uprawnionych do 100% odliczenia VAT) nie znalazły się jednak pojazdy inne niż ciężarowe posiadające homologacje N-1.

Odliczenie pełnego VAT od samochodów z kratką jest obecnie możliwe jedynie po spełnieniu dodatkowych warunków:

zgłoszenie w urzędzie - druk VAT-26,

prowadzenie szczegółowej kilometrówki,
ustalenie zasad używania pojazdu w firmie,

wskazujących, że pojazd użytkowany jest wyłącznie do celów działalności.

W pozostałych przypadkach przedsiębiorcom posiadającym samochód z tzw. kratką przysługuje prawo do odliczenia 50% podatku VAT.

Zmiany konstrukcyjne w pojazdach samochodowych

W art. 86a ustawy o VAT, w której znajdują się przepisy ograniczające odliczanie VAT od wydatków związanych z pojazdami samochodowymi, znaleźć można także regulacje dotyczące konsekwencji wprowadzania zmian  w pojazdach samochodowych. Regulacje te znajdują jednak zastosowanie jedynie w przypadku zmian w pojazdach samochodowych, dla których podatnicy w celu odliczenia pełnego podatku VAT obowiązani są przeprowadzać dodatkowe badania techniczne. Zmiany konstrukcyjne przeprowadzane w innych pojazdach samochodowych nie wywołują żadnych skutków w VAT. Dotyczy to w szczególności zmian dokonywanych w pojazdach samochodowych:

nabytych do końca 2010 r., przy których nabyciu został odliczony podatek VAT w całości na podstawie przepisów unijnych oraz wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej;
nabytych przed 1 kwietnia 2014 r., które na podstawie przepisów obowiązujących przed tym dniem uprawniały do pełnego odliczenia, natomiast obecnie do pełnych odliczeń co do zasady nie uprawniają.