Dzień 1 kwietnia 2014 r. był niezwykle ważny dla wszystkich podatników VAT, bowiem wprowadza szereg zmian w zakresie odliczenia podatku od pojazdów, w tym również od samochodów osobowych. Jak wiadomo, nie są to pierwsze modyfikacje na gruncie VAT w tym roku, podatnicy w związku z tym muszą włożyć sporo wysiłku w ich zrozumienie. Zmiany będą dotyczyły m.in. zagadnień związanych z rozliczaniem sprzedaży samochodu osobowego.
Sprzedaż samochodów osobowych do 31 grudnia 2013 r.
Niektórzy podatnicy mogli do końca grudnia 2013 r. skorzystać ze zwolnienia z VAT przy sprzedaży samochodów osobowych. Prawo to nadawały dwa akty prawne - ustawa o VAT oraz rozporządzenie MF w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o VAT. Przy czym każdy z nich poruszał nieco inne kwestie.
Regulacje zawarte bezpośrednio w ustawie o VAT (art. 43 ust. 1 pkt 2) wskazywały, że zwolnienie z VAT mogło mieć zastosowanie do dostawy towarów używanych (czyli takich, których czas wykorzystania w firmie wynosił minimum pół roku), jeżeli w odniesieniu do nich sprzedawcy nie przysługiwało prawo do odliczenie podatku VAT naliczonego.
Natomiast par. 13 ust. 1 pkt 5 rozporządzenia nadawał prawo do zwolnienia dla dostawy samochodów osobowych oraz innych pojazdów samochodowych, przy kupnie których podatnik miał prawo do odliczenia 50% lub 60% kwoty podatku - nie więcej jednak niż odpowiednio 5.000 lub 6.000 złotych. Jednak poza częściowym odliczeniem podatku samochód musiał spełniać definicję towaru używanego - okres jego eksploatacji nie mógł być krótszy niż pół roku, licząc od dnia nabycia prawa do rozporządzania nim jak właściciel.
Sprzedaż samochodów osobowych od stycznia do marca 2014 roku
W okresie od stycznia do marca 2014 r. w zakresie zwolnienia znalazły zastosowanie również dwa akty prawne - znowelizowana ustawa o VAT oraz rozporządzenie w sprawie zwolnień z VAT.
Jak wskazywał art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, zwolnienie z VAT przy sprzedaży pojazdu jest możliwe tylko wtedy, jeśli podatnik spełnił dwa warunki:
- pojazd był wykorzystywany jedynie do celów działalności zwolnionej od podatku;
- z tytułu jego nabycia, importu lub wytworzenia nie przysługiwało podatnikowi prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.
Co ważne, podatnik musiał spełnić oba te warunki (jednocześnie), by skorzystać ze zwolnienia. Z tego przywileju w praktyce mogli skorzystać tylko podatnicy korzystających ze zwolnienia z VAT.
Natomiast jak wynikało z par. 3 ust. 1 pkt 20 Rozporządzenia w sprawie zwolnień od podatku VAT z dnia 20 grudnia 2013 r., zwolnieniu podlega sprzedaż aut osobowych, przy kupnie których podatnik miał prawo do częściowego odliczenia podatku 50% lub 60%, ale nie więcej niż 5000 lub 6000 złotych. Tak jak do końca roku 2013, przy czym należy tu zaznaczyć, że od stycznia 2014 roku nie obowiązuje już definicja towaru używanego - czyli warunek eksploatacji auta przez minimum pół roku nie ma wpływu na obowiązek opodatkowania sprzedaży samochodu osobowego.
Sprzedaż samochodu osobowego po 1 kwietnia 2014
Prawo do zwolnienia z VAT przy sprzedaży samochodów osobowych przez podmiot, który miał prawo do częściowego odliczenia podatku od 1 kwietnia 2014 r., traci swoją moc. Bowiem par. 3 ust. 1 pkt 20 rozporządzenia w sprawie zwolnień został uchylony.
W związku z powyższym sprzedaż samochodu osobowego, przy kupnie którego nabywca miał prawo do częściowego odliczenia podatku VAT naliczonego, powinna zostać opodatkowana podstawową stawką 23% VAT.
Co ważne, mocy nie straci art. 43 ust. 1 pkt ustawy o VAT, który obowiązuje od stycznia 2014 r. i daje prawo do zwolnienia gdy samochód był użytkowany wyłącznie w działalności zwolnionej z VAT i przy jego nabyciu nie dokonano odliczenia podatku.
Przy sprzedaży samochodu osobowego należy pamiętać o kwestii korekty podatku VAT naliczonego, gdy sprzedaż następuje przed upływem 60 miesięcy od zakupu (lub 12 miesięcy w przypadku, gdy wartość samochodu nie przekraczała 15.000 zł). Do końca marca 2014 roku w sytuacji, gdy podatnik przy sprzedaży pojazdu korzysta ze zwolnienia z VAT (samochód, przy zakupie którego przysługiwało mu częściowe odliczenie podatku 60% nie więcej niż 6000 zł), zachodzi konieczność dokonania obowiązkowej korekty na minus. Natomiast po wejściu w życie nowych przepisów ustawy i nowelizacji rozporządzenia w sprawie zwolnień z VAT mogłaby być to w niektórych przypadkach korekta na plus (dotyczy aut zakupionych po 1 kwietnia 2014 roku z 50% odliczeniem), czyli pozwalająca odzyskać nieodliczony przy zakupie podatek, z uwagi na to, że sprzedaż musiałaby być już opodatkowana stawką 23%.
