Wydajność pracowników zależy od kilku czynników, które należą do fizycznych oraz społecznych warunków pracy. Odpowiednie oświetlenie, temperatura oraz estetyka pomieszczenia, ergonomiczne biurka czy krzesła i wyposażenie stanowiska pracy wpływają na szybkość wykonywanych działań, zdolności koncentracji oraz umiejętność kreatywnego myślenia. Społeczne warunki pracy, czyli relacje z współpracownikami, przełożonymi i podwładnymi także mają znaczący wpływ na efektywność działań podejmowanych przez osoby zatrudnione w danej organizacji. Jak klimat pracy wpływa na wydajność pracowników? W jaki sposób można kształtować korzystną atmosferę w miejscu pracy?
Klimat pracy a wydajność pracowników na początku XX w.
Początki XX w. związane były ze wzmożonym zainteresowaniem wydajnością pracy. Ówcześni badacze, będący jednocześnie prekursorami w naukach o zarządzaniu, koncentrowali się na stworzeniu metod, które wpływałyby na szybkość wykonywanych działań. Wprowadzone zostało na przykład wynagrodzenie akordowe, które uzależniało wysokość otrzymanej wypłaty od wydajności pracy.
Jednak dość szybko zaobserwowano, że pieniądz nie jest jedynym czynnikiem, mającym wpływ na wydajność. E. Mayo zauważył, że kiedy pracownicy czują się dobrze w miejscu pracy, ich efektywność wzrasta. Dzieje się tak, gdyż ludzie mają silną potrzebę afiliacji. Kształtowanie przyjaznego klimatu ma bezpośredni związek z ogólnym nastawieniem do pracy, oddziałującym na szybkość i dokładność wykonywanych obowiązków.
Przykład 1.
E. Mayo został poproszony przez właściciela fabryki tkanin do poprawy wydajności w jednym z zakładów produkcyjnych. Badacz wprowadził wynagrodzenie akordowe – szwaczka, która pracowała szybciej, była w stanie zarobić o wiele więcej. Początkowo Mayo osiągnął zadowalające efekty – wydajność wzrosła, ale po czasie spadła do poziomu, który był osiągany przed wprowadzeniem zmian w systemie wynagrodzeń. Mayo postanowił porozmawiać z pracownicami zakładu. Okazało się, że bardziej pracowite szwaczki zostały przymuszone do wolniejszej pracy groźbą wykluczenia ze społeczności zakładu. Mniej efektywne pracownice oświadczyły, że nie będą się z nimi przyjaźniły. Szwaczki, które były w stanie pracować szybciej i dokładniej, a tym samym zarobić więcej, zrezygnowały z takiej możliwości, gdyż bardziej zależało im na dobrych relacjach z koleżankami. Perspektywa braku przynależności skutecznie na nie podziałała.
Dlaczego klimat pracy ma wpływ na wydajność pracowników?
Ludzie posiadają potrzebę afiliacji, czyli bycia częścią danej społeczności. Każdy człowiek w innym stopniu chce przynależeć do danego zespołu. Skrajni indywidualiści są w stanie samodzielnie pracować bardzo efektywnie. Tacy pracownicy nie zwracają uwagi na klimat pracy, nie interesuje ich zawieranie długotrwałych i pozytywnych relacji interpersonalnych. Jednak osoby o takich cechach osobowości nie zdarzają się często. Ludzie nie lubią pracować w miejscu, gdzie czują się źle i spotykają się z niechęcią ze strony swoich współpracowników. Ciągłe złośliwości, ostra rywalizacja, brak zaufania czy możliwości przeprowadzenia rozmowy na błahe tematy przyczynia się do powstania niechęci do miejsca pracy.
Wpływ na klimat pracy mają także przełożeni i liderzy. Zwracanie uwagi podwładnym jest istotne, ale nie może być wyłącznym elementem komunikacji z pracownikami. Należy stosować pochwały i interesować się potrzebami zatrudnionych osób. Jeśli pracownik stara się, daje z siebie wszystko, a i tak za każdym razem zostanie mu wytknięte, co zrobił źle i nie zostanie pochwalony za to, co wykonał dobrze, jego motywacja spadnie. A brak chęci do pracy wpłynie na spadek wydajności.
Jak kształtować klimat pracy, aby wzrosła wydajność pracowników?
Atmosfera w miejscu pracy zależy od wszystkich zatrudnionych osób. Może okazać się, że pozytywne nastawienie przełożonych do pracowników nie wystarczy, aby wszyscy w zespole czuli się dobrze. Obecność jednej osoby, która będzie negatywnie nastawiona do wszystkiego i wszystkich, może wpłynąć na pogorszenie klimatu pracy i spadek wydajności pracowników.
Klimat pracy można budować poprzez:
-
życzliwe odnoszenie się do siebie wszystkich zatrudnionych osób, traktowanie pracowników i przełożonych z szacunkiem,
-
równe traktowanie wszystkich pracowników,
-
zapewnienie odpowiedniego obiegu informacji, aby żaden pracownik nie czuł się niedoinformowany ani obmawiany, a o swoich obowiązkach musiał dowiadywać się od kolegów, a nie od przełożonego,
-
jasny podział zadań i stanowisk, by każdy wiedział, co należy do jego obowiązków,
-
udzielanie merytorycznego wsparcia, kiedy pracownicy będą borykali się z problemami,
-
organizację nieformalnych spotkań integracyjnych, na które będą zapraszani wszyscy członkowie zespołu,
-
zapewnianie bieżącej informacji zwrotnej na temat wykonywanych zadań – nagany powinny być udzielane sam na sam, natomiast chwalić należy przy całym zespole.
| Ważne! Jeśli widzisz, że pomimo twoich starań dany pracownik negatywnie wpływa na atmosferę w twoim biurze, przenieś go do innego zespołu lub przydziel mu nowe obowiązki. Jeśli nie będzie to możliwe, pożegnaj się z nim. Pamiętaj, że niekorzystny klimat pracy negatywnie odbije się na wydajności pozostałych pracowników. |
