Przyzwyczailiśmy się do podróżowania za granicę bez większego przygotowania od strony formalnej. Nie potrzebujemy paszportów, wiz czy innych wymaganych w konkretnym państwie dokumentów, wystarczy dowód osobisty. Tak jest jednak w Unii Europejskiej. Poza nią sprawa jest już bardziej skomplikowana. Działają tam bowiem zupełnie oddzielne, wewnętrzne przepisy danych państw. Na szczęście w wielu krajach funkcjonuje międzynarodowe prawo jazdy, dzięki któremu bez konieczności uzyskiwania dodatkowych pozwoleń możliwe jest poruszanie się pojazdami mechanicznymi. Jak wygląda procedura wyrobienia takiego dokumentu, dla kogo jest on przeznaczony i w jakich regionach możemy się nim posługiwać?
Międzynarodowe prawo jazdy – czym dokładnie jest?
Już na wstępie uspokajamy — międzynarodowe prawo jazdy nie daje nowych uprawnień, które trzeba zdobywać w obcym kraju. Nie wiąże się z żadnym testem teoretycznym czy praktycznym. Nie jest wymagana nawet znajomość przepisów ruchu drogowego państwa, do którego się wybieramy. Jest to odpis naszego polskiego prawa jazdy poświadczający posiadanie uprawnień do prowadzenia pojazdu, przetłumaczony na języki obce.
Międzynarodowe prawo jazdy ma postać książeczki, która swoim wyglądem przypomina paszport. Dokument ten występuje w dwóch wariantach. To, który z nich należało będzie wyrobić, zależy od państwa, do którego zamierzamy się udać. Kraje, które podpisały Konwencję Genewską, wymagają innego dokumentu, niż te państwa, które podpisały Konwencje Wiedeńską. Dla rozjaśnienia – międzynarodowe prawo jazdy uprawnia do poruszania się po drogach w państwach, które podpisały wyżej wspomniane traktaty.
Gdzie obowiązuje międzynarodowe prawo jazdy?
Jak już wskazano, chodzi o kraje, które podpisały Konwencję Genewską i Wiedeńską. Nie wchodząc w szczegóły historyczne, na mocy tych traktatów zostały określone ogólne, powszechne zasady ruchu drogowego. Powołano w nich również tzw. międzynarodowe prawo jazdy, czyli uprawnienie obywateli krajów członkowskich do podróżowania po drogach innych państw, mając jedynie odpis swojego prawa jazdy.
A zatem w jakich miejscach obowiązuje międzynarodowe prawo jazdy? Poniżej podajemy listy państw będących stronami obu rzeczonych traktatów. Nie wskazujemy na członków Unii Europejskiej oraz Europejskiego Stowarzyszenia Wolnego Handlu, gdyż na tych obszarach możemy poruszać się z naszym polskim, oryginalnym prawem jazdy. Trzeba przy tym dodać, że wiele z państw podpisało obie konwencje, dlatego znajdują się na obu listach.
Stronami Konwencji Genewskiej są takie kraje jak:
- Albania,
- Algieria,
- Argentyna,
- Australia,
- Bangladesz,
- Barbados,
- Benin,
- Botswana,
- Burkina Faso,
- Chile,
- Czarnogóra,
- Dominikana,
- Egipt,
- Ekwador,
- Fidżi,
- Filipiny,
- Ghana,
- Gruzja,
- Gwatemala,
- Haiti,
- Indie,
- Izrael,
- Jamajka,
- Japonia,
- Kambodża,
- Kanada,
- Kirgistan,
- Kongo,
- Korea Południowa,
- Kuba,
- Laos,
- Lesotho,
- Liban,
- Madagaskar,
- Malawi,
- Malezja,
- Mali,
- Maroko,
- Monako,
- Namibia,
- Niger,
- Nigeria,
- Nowa Zelandia,
- Papua-Nowa Gwinea,
- Paragwaj,
- Peru,
- Południowa Afryka,
- Republika Środkowoafrykańska,
- Rosja,
- Rwanda,
- San Marino,
- Senegal,
- Serbia,
- Sierra Leone,
- Singapur,
- Sri Lanka,
- Stany Zjednoczone,
- Syria,
- Tajlandia,
- Togo,
- Trynidad i Tobago,
- Tunezja,
- Turcja,
- Uganda,
- Wenezuela,
- Wielka Brytania,
- Wietnam,
- Wybrzeże Kości Słoniowej,
- Zimbabwe,
- Zjednoczone Emiraty Arabskie.
Państwa będące stroną Konwencji Wiedeńskiej:
- Albania,
- Arabia Saudyjska,
- Armenia,
- Azerbejdżan,
- Bahamy,
- Bahrajn,
- Białoruś,
- Bośnia i Hercegowina,
- Brazylia,
- Czarnogóra,
- Demokratyczna Republika Konga,
- Filipiny,
- Gruzja,
- Gujana,
- Iran,
- Izrael,
- Katar,
- Kazachstan,
- Kirgistan,
- Kuba,
- Kuwejt,
- Liberia,
- Macedonia,
- Maroko,
- Mołdawia,
- Monako,
- Mongolia,
- Niger,
- Pakistan,
- Peru,
- Południowa Afryka,
- Republika Środkowoafrykańska,
- Rosja,
- San Marino,
- Senegal,
- Serbia,
- Seszele,
- Tadżykistan,
- Tunezja,
- Turcja,
- Turkmenistan,
- Ukraina,
- Urugwaj,
- Uzbekistan,
- Wietnam,
- Wybrzeże Kości Słoniowej,
- Zimbabwe,
- Zjednoczone Emiraty Arabskie.
Jak zdobyć międzynarodowe prawo jazdy?
Pierwszą podstawową kwestią, jaką należy wyjaśnić, jest fakt, że międzynarodowe prawo jazdy mogą wyrobić wyłącznie osoby, które mają polskie prawo jazdy. Bez tego dokumentu w żadnym kraju jazda samochodem nie będzie legalna.
Przechodząc do procedury wyrabiania dokumentu, sprawę załatwia się w dowolnym starostwie powiatowym. Wniosek można złożyć osobiście w siedzibie organu lub za pomocą operatora pocztowego. Niestety nie ma tu możliwości skorzystania z wariantu online. Sprawę można załatwić również za pośrednictwem pełnomocnika.
Wniosek o wydanie międzynarodowego prawa jazdy powinien składać się z:
- wypełnionego formularza (wniosku) – przykładowy formularz można znaleźć TUTAJ;
- aktualnego zdjęcia o wymiarach 35 × 45 mm – szczegółowe wymagania dotyczące zdjęcia zostały opisane TUTAJ;
- odpisu aktualnego polskiego prawa jazdy;
- potwierdzenia dokonania opłaty za wydanie międzynarodowego prawa jazdy – wynosi ona 35 zł. Jeżeli potrzebne będą oba rodzaje międzynarodowego prawa jazdy, tj. zgodne z Konwencją Genewską i Wiedeńską, opłata będzie wynosiła 70 zł.
Czas oczekiwania na dokument to maksymalnie 3 dni. W wielu przypadkach sprawa jest jednak załatwiana „od ręki”, zaraz po złożeniu wniosku. W przypadku, gdyby organ odmówił wydania międzynarodowego prawa jazdy, wnioskodawca ma możliwość odwołania się do samorządowego kolegium odwoławczego w terminie 14 dni od otrzymania decyzji. Odwołanie składa się w starostwie powiatowym, które odmówiło wydania dokumentu. W praktyce jednak, zamiast się odwoływać, lepiej pojechać do innego starostwa. Z racji tego, że nie obowiązuje zasada rejonizacji, w każdym urzędzie można załatwić tę sprawę. To, że jeden organ odmówił, nie znaczy, że drugi postąpi tak samo.
Otrzymane międzynarodowe prawo jazdy jest ważne 3 lata. Po tym czasie należy wyrobić kolejny taki dokument.
