Umowa o przejęcie długu jest dokumentem na podstawie którego przejemca przejmuje długi dłużnika i zobowiązuje się do jego uregulowania, przez co dłużnik zostaje z długu zwolniony.
Zasady i forma przejęcia długu
Przeniesienie odpowiedzialności za zobowiązania dłużnika może nastąpić poprzez instytucję przejęcia długu. Przejęcie to może nastąpić poprzez:
-
umowę między wierzycielem a osobą trzecią za zgodą dłużnika (oświadczenie dłużnika może być złożone którejkolwiek ze stron);
-
umowę między dłużnikiem a osobą trzecią za zgodą wierzyciela (oświadczenie wierzyciela może być złożone którejkolwiek ze stron i może być ono bezskuteczne, jeżeli wierzyciel nie wiedział, że przejemca długu jest niewypłacalny).
Najważniejszym elementem umowy jest zapis, w którym wyrażona zostaje zgoda na przejęcie długu. Każda ze stron umowy może wyznaczyć osobie, której zgoda jest potrzebna do osiągnięcia rezultatu przejęcia, odpowiedni termin do tego oświadczenia. Bezskuteczny upływ terminu jest poczytywany jako brak akceptacji.
Z kolei jeżeli skuteczność umowy oprzejęcie długu uzależniona jest od zgody samego dłużnika, który jej nie wyraził - umowa uważana jest za niezawartą.
Natomiast jeśli zawarcie umowy zależne jest od akceptacji wierzyciela, który nie wyraził zgody, przejemca jest za to odpowiedzialny wobec dłużnika - wierzyciel bowiem nie będzie od niego żądał spełnienia świadczenia w przyszłości.
Przejemca długu i jego prawa
Przejmujący dług przejmuje także zarzuty przeciwko wierzycielowi, jakie miał dotychczasowy dłużnik. Nie przejmuje jedynie zarzutu potrącenia z wierzytelności dotychczasowego dłużnika. Przejemca nie może jednak powoływać się względem wierzyciela na zarzuty, które wynikają ze stosunku prawnego istniejącego między nim a dotychczasowym dłużnikiem.
| Uwaga! Wyżej opisana zasada nie znajduje swojego zastosowania w przypadku zarzutów, o których wierzyciel już wiedział. |
Jeżeli wierzytelność była zabezpieczona poręczeniem lub ograniczonym prawem rzeczowym (jak np. służebność, zastaw, hipoteka), które ustanowiła osoba trzecia, poręczenie (lub ograniczone prawo rzeczowe) wygasa w momencie, kiedy dług zostaje przejęty. Chyba że poręczyciel lub osoba trzecia wyrazi zgodę na dalsze trwanie zabezpieczenia.
Przejęcie długu a cesja wierzytelności - różnice
| Przejęcie długu | Cesja wierzytelności | |
| Na czym polega? | Osoba trzecia wstępuje w miejsce dotychczasowego dłużnika, który zostaje z długu zwolniony | Wierzytelność zostaje przeniesiona w drodze umowy na osobę trzecią |
| Przedmiot umowy | Dług (określone świadczenie na rzecz wierzyciela) | Wierzytelność (prawo, które przysługuje wierzycielowi do wymagania od dłużnika określonego świadczenia) |
| Forma | Szczególna - pisemna pod rygorem nieważności | Brak wymaganej szczególnej formy |
| Charakter | Dług może być istniejący albo przyszły (określony w umowie) | Wierzytelność może być istniejąca albo przyszła (określona w umowie), dopuszcza się przelew przedawnionej, jednakże nie może wynikać z nieważnej umowy |
| Skutek zawarcia umowy | Skutkiem przejęcia długu jest zmiana podmiotu zobowiązanego do spłacenia długu | Skutkiem zawarcia cesji jest to, że osoba trzecia wstępuje w prawa dotychczasowego wierzyciela |
| Ważność umowy | Ważność zawartej umowy uzależniona jest od udzielenia zgody | Cedent (ustępujący) musi powiadomić dłużnika o dokonanym przelewie |
| Zgoda dłużnika | Zgoda może zostać udzielona zarówno przed, jak i po zawarciu umowy | Brak wymaganej zgody dłużnika na przejęcie wierzytelności |
Umowa o przejęcie długu - podstawowe elementy
Strony umowy
Stronami umowy w przypadku przejęcia długu są: wierzyciel oraz przejemca długu.
W przypadku osób fizycznych niezbędne będzie podanie takich danych, jak:
-
imiona i nazwiska,
-
daty urodzenia,
-
adres zamieszkania,
-
numer ewidencyjny dokumentów tożsamości (dowód, osobisty, paszport, ważna legitymacja studencka),
-
opcjonalnie PESEL.
W przypadku prowadzenia działalności gospodarczej potrzebny będzie także NIP strony. Natomiast jeżeli wśród stron umowy występuje osoba prawna, konieczne będzie podanie adresu jej siedziby, numeru wpisu do KRS, NIP oraz osoby uprawnionej do reprezentacji.
Przedmiot umowy
Przejęcie długu jest przedmiotem umowy. Można także umieścić zapis mówiący o podstawie powstania tego długu.
Wyznaczenie terminu wierzycielowi lub dłużnikowi na wyrażenie zgody na przejęcie długu
Oświadczenie strony o przejęciu długu
Inne postanowienia
Strony mogą umieścić dodatkowe postanowienia dotyczące np. formy dalszych porozumień czy kwestii rozwiązywania sporów.
Podpisy stron umowy
Aby umowa była ważna, strony muszą na niej złożyć czytelne podpisy.
