Wielu ludzi nie wyobraża sobie życia bez samochodu. Uważamy, że jesteśmy skazani na komunikację publiczną, kiedy spotka nas wypadek. Nie zapominajmy jednak, że w takim przypadku możemy wynająć auto zastępcze. Koszty najmu będzie pokrywał ubezpieczyciel, z tytułu ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej sprawcy wypadku. Jeżeli jednak zakład ubezpieczeń odmawia nam refundacji poniesionych przez nas kosztów, będziemy musieli wystąpić ze stosownym roszczeniem odszkodowawczym na drogę sądową.
Pozew o zwrot kosztów pojazdu zastępczego - kiedy wystąpić?
Zgodnie z uchwałą Składu Siedmiu Sędziów Sądu Najwyższego z dnia 17 listopada 2011 r. (sygnatura sprawy III CZP 5/11):
| Odpowiedzialność ubezpieczyciela z tytułu umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych za uszkodzenie albo zniszczenie pojazdu mechanicznego niesłużącego do prowadzenia działalności gospodarczej obejmuje celowe i ekonomicznie uzasadnione wydatki na najem pojazdu zastępczego; nie jest ona uzależniona od niemożności korzystania przez poszkodowanego z komunikacji zbiorowej. |
Stanowisko zajęte przez Sąd Najwyższy umożliwiło dochodzenie odszkodowań za koszty poniesione w związku z wynajmem pojazdu zastępczego także przez osoby, które nie wykorzystują samochodu do prowadzenia działalności gospodarczej. Do czasu wydania cytowanej uchwały ubezpieczyciele z reguły odmawiali zapłaty za auto zastępcze, gdy poszkodowany w wypadku używał go w celach prywatnych, np. dowożąc dzieci do szkoły czy dojeżdżając do pracy. W omawianym przypadku szkodę majątkową stanowią wydatki poniesione przez poszkodowanego na najem pojazdu zastępczego w okresie remontu uszkodzonego samochodu albo przez okres niezbędny do nabycia nowego auta, jeżeli ich poniesienie było celowe i ekonomicznie uzasadnione. Zatem jeżeli poszkodowany nie miał do dyspozycji innego samochodu, to do celowych i ekonomicznie uzasadnionych wydatków należy uznać koszt najmu pojazdu, o klasie podobnej do auta zniszczonego czy uszkodzonego w trakcie kolizji. Co istotne Sąd Najwyższy uznał, że korzystanie przez poszkodowanego z własnego pojazdu mechanicznego nie może być odtworzone przez wykorzystywanie środków komunikacji publicznej. Ubezpieczyciele nie mogą uzależniać refundacji kosztów najmu pojazdu zastępczego od wykazania przez poszkodowanego, że nie był on w stanie korzystać z komunikacji publicznej bądź że było to dla niego kłopotliwe.
Obligatoryjne elementy pozwu
-
miejscowość, data sporządzenia pozwu
-
oznaczenie rodzaju pisma – pozew o zapłatę
-
oznaczenie sądu właściwego, zgodnie z wytycznymi powyżej
-
oznaczenie stron:
-
powód - imię, nazwisko, adres, nr pesel
-
pozwany – oznaczenie zakładu ubezpieczeń ze wskazaniem jego siedziby, inne dane, np. nr KRS
-
wartość przedmiotu sporu – będzie to kwota jaką ponieśliśmy w związku z najmem pojazdu zastępczego
-
wskazanie żądania pozwu, czyli przede wszystkim zapłaty przez ubezpieczyciela wskazanej w pozwie kwoty, standardowo także żądanie zwrotu kosztów procesu
-
uzasadnienie żądania
-
dowody uzasadniające nasze racje
-
własnoręczny podpis
-
wymienienie załączników – wskazane w pozwie dowody na uzasadnienie naszego roszczenia, dowód uiszczenia opłaty od pozwu, odpis pozwu i załączników dla strony przeciwnej
Co możemy dodatkowo zawrzeć w pozwie?
-
wniosek o przeprowadzenie rozprawy pod nieobecność powoda
-
wniosek o przeprowadzenie na rozprawie wskazanych w piśmie dowodów bądź np. wniosek o powołanie biegłego
-
inne wnioski mające przygotować rozprawę, np. zobowiązanie strony przeciwnej do dostarczenia akt szkodowych
-
wniosek o nadanie wyrokowi rygoru natychmiastowej wykonalności
-
jeżeli znajdujemy się w trudnej sytuacji materialnej wniosek o zwolnienie od kosztów.
Opłata od pozwu
Sąd nie rozpatrzy naszej sprawy jeżeli nie uiścimy odpowiedniej opłaty od pozwu. Jej wysokość określa ustawa z dnia 28 lipca 2008 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych. Art. 13 ust. 1 tej ustawy stanowi, że:
| Opłatę stosunkową pobiera się w sprawach o prawa majątkowe; wynosi ona 5% wartości przedmiotu sporu lub przedmiotu zaskarżenia, jednak nie mniej niż 30 złotych i nie więcej niż 100 000 złotych. |
Roszczenia przeciwko ubezpieczycielowi to roszczenia pieniężne, dlatego też opłata od pozwu będzie liczona stosunkowo. Jej wysokość stanie się uzależniona od wskazanej w pozwie wartości przedmiotu sporu, a więc kwoty jakiej dochodzić będziemy z tytułu wypożyczenia pojazdu zastępczego. Będzie to 5% tej wartości, z tym że opłata ta musi się mieścić we wskazanych w przepisie widełkach.
Pozew o zwrot kosztów pojazdu zastępczego - sąd właściwy
O właściwości sądu w sprawach związanych z roszczeniami z tytułu ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej stanowi art. 20 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych. Zgodnie z tym przepisem powództwo o roszczenie wynikające z umów ubezpieczeń obowiązkowych lub obejmujące roszczenia z tytułu ubezpieczeń można wytoczyć bądź według przepisów o właściwości ogólnej, bądź przed sąd właściwy dla miejsca zamieszkania lub siedziby poszkodowanego czy uprawnionego z umowy ubezpieczenia. Ustawodawca wprowadza wybór pomiędzy sądem właściwym według przepisów o właściwości ogólnej a sądem określonym według miejsca zamieszkania lub siedziby wskazanych w przepisie podmiotów. Przepisy o właściwości ogólnej sądów w sprawach cywilnych zajdziemy w kodeksie postępowania cywilnego (k.p.c.). Właściwość ogólną normują przepisy art. 27-30 k.p.c. Podstawową zasada stanowi, że sądem właściwym jest sąd miejsca zamieszkania pozwanego (art. 27 § 1 k.p.c.) a w przypadku osoby prawnej - jej siedziby (art. 30 k.p.c.). Decyzja co do skorzystania z właściwości ogólnej lub właściwości specyficznej przewidzianej tymi przepisami należy do powoda. O wyborze sądu właściwego do rozpoznania decyduje podmiot zgłaszający roszczenie, a więc przede wszystkim poszkodowany. Dla tego podmiotu z reguły najbardziej korzystne będzie dochodzenie odszkodowania przed sądem miejsca jego zamieszkania lub siedziby, aby nie narażać się na konieczność uczestnictwa w rozprawie w miejscowości znacznie oddalonej do miejsca naszego pobytu.
