W polskim systemie prawnym znajduje się wiele instytucji, których celem jest polepszenie egzekucyjnej sytuacji wierzyciela względem nieuczciwych dłużników. Jedną z takich instytucji w procedurze cywilnej jest sytuacja, w której dochodzi do zbyciaprzedsiębiorstwa lub gospodarstwa rolnego.
Mój dłużnik zbył przedsiębiorstwo i gospodarstwo rolne. Nie ma już majątku. Co robić?
Najskuteczniejszym rozwiązaniem jest wszczęcie postępowania egzekucyjnego w stosunku do nabywcy. Taką możliwość tworzy art. 7892 Kodeksu postępowania cywilnego. Tytuł wykonawczy wystawiony przeciwko zbywcy przedsiębiorstwa lub gospodarstwa rolnego jest także podstawą egzekucji przeciwko nabywcy przedsiębiorstwa lub gospodarstwa rolnego. Przepis stosuje się także, gdy przejęcie obowiązków nastąpiło w wyniku podziału, połączenia lub innego przekształcenia przedsiębiorstwa lub gospodarstwa rolnego albo w wyniku wniesienia do spółki przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części dokonanego w trybie komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych. Powyższe dotyczą sytuacji, kiedy mamy tytuł wykonawczy przeciwko zbywcy, ale jeszcze nie rozpoczęliśmy postępowania. Gdy postępowanie jest rozpoczęte, zastosowanie ma przepis wyrażony w art. 8191 kodeksu postępowania cywilnego, który stanowi, że "zbycie przedsiębiorstwa lub gospodarstwa rolnego po wszczęciu postępowania egzekucyjnego nie ma wpływu na bieg tego postępowania". Oznacza to, że mimo zbycia postępowania jest kontynuowane i nie jest konieczne wystąpienie ze skargą pauliańską.
Prowadzenie egzekucji przeciwko nabywcy przedsiębiorstwa i gospodarstwa rolnego - termin złożenia wniosku
Termin jest krótki i wynosi jeden miesiąc od momentu zbycia. Wierzyciel może skorzystać z uprawnienia przewidzianego w art. 7892 kpc tylko w tym terminie. Jest to termin zawity, nie podlega więc przywróceniu na podstawie art. 168 i n. w związku z art. 13 § 2 kpc; po jego upływie uprawnienie przewidziane w art. 7892 kpc wygasa.
Jaka jest definicja przedsiębiorstwa?
Kodeks cywilny w art. 551 definiuje przedsiębiorstwo, które jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej.
Obejmuje ono w szczególności:
1) oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnione części (nazwa przedsiębiorstwa);
2) własność nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń, materiałów, towarów i wyrobów, oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości;
3) prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych stosunków prawnych;
4) wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne;
5) koncesje, licencje i zezwolenia;
6) patenty i inne prawa własności przemysłowej;
7) majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne;
8) tajemnice przedsiębiorstwa;
9) księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.
Czym jest gospodarstwo rolne?
Kodeks cywilny w art. 553 stanowi, że za gospodarstwo rolne uważa się grunty rolne wraz z gruntami leśnymi, budynkami lub ich częściami, urządzeniami i inwentarzem, jeżeli stanowią lub mogą stanowić zorganizowaną całość gospodarczą, oraz prawami związanymi z prowadzeniem gospodarstwa rolnego.