Przedsiębiorcy, którzy nie zatrudniają pracowników, mogą zawieszać działalność gospodarczą bez względu na to, w jakiej formie ją prowadzą. Wystarczy, że zgłoszą informację o tym do organu ewidencyjnego. Aby móc wznowić wykonywanie działalności, muszą również to zgłosić. W czasie trwania zawieszenia firmy przedsiębiorcy przysługuje wiele uprawnień: może wykonywać wszelkie czynności niezbędne do zachowania lub zabezpieczenia źródeł przychodów oraz osiągać przychody nawet z działalności, którą prowadził przed zawieszeniem. Może również dobrowolnie opłacać składki na ubezpieczenie emerytalne, natomiast nie opłaca ubezpieczenia chorobowego i wypadkowego. Korzysta też ze zwolnień z niektórych obowiązków podatkowych.
Możliwość zawieszenia firmy na okres od miesiąca do dwóch lat przez przedsiębiorców istnieje tylko wtedy, gdy przedsiębiorcy ci nie zatrudniają pracowników. Natomiast zatrudnianie wykonawców na umowę o dzieło, zleceniobiorców bądź członków rodziny jako osoby współpracujące nie stanowi żadnej przeszkody przy podejmowaniu przez przedsiębiorcę decyzji o zawieszeniu.
Z możliwości zawieszenia firmy mogą skorzystać wszyscy przedsiębiorcy bez względu na to, czy są osobami fizycznymi i prowadzą działalność, jako jednoosobowa firma albo razem z innymi przedsiębiorcami w formie spółki cywilnej bądź są spółkami handlowymi i osobowymi lub kapitałowymi. Wspólnicy spółki cywilnej są traktowani jako osobni przedsiębiorcy i dlatego każdy z nich musi dopełnić formalności związanych z zawieszeniem działalności. Jeżeli chociaż jeden chciałby nadal prowadzić działalność, to podjęte przez pozostałych starania dotyczące zawieszenia firmy nie będą skuteczne.
Przedsiębiorcy podejmują decyzję o zawieszeniu działalności, a jeżeli spełniają przewidziane w ustawie wymogi i dopełnią wymaganych formalności, to żaden organ nie może uniemożliwić im zawieszenia.
Zawieszenie prowadzenia działalności gospodarczej przez osoby fizyczne
Przedsiębiorca, który jest osobą fizyczną, dokonuje wszystkich formalności związanych z zawieszeniem firmy w tej ewidencji działalności gospodarczej, w której jest wpisany. Ewidencję prowadzi gmina właściwa dla miejsca zamieszkania przedsiębiorcy. Na tym terenie nie musi on być zameldowany na stałe. We wskazanej w ten sposób gminie przedsiębiorca nie tylko dokonuje wpisu, zanim rozpocznie prowadzenie działalności, lecz również dopełni formalności związanych z zawieszeniem i odwieszeniem działalności.
Wójt, burmistrz albo prezydent miasta są organem ewidencyjnym i dokonują wpisu zgłoszenia informacji o zawieszeniu wykonywania działalności gospodarczej do ewidencji. Zgłoszenie o dokonanie wpisu jest wolne od opłaty.
Jeżeli przedsiębiorca podejmie decyzję o tym, że na pewien czas zawiesi prowadzenie firmy, to nie musi ubiegać się o zgodę żadnego organu. Wystarczy, że zgłosi informację o zawieszeniu do ewidencji. Przyczyny swojego postępowania nie musi uzasadniać.
Zgłoszenie informacji o zawieszeniu firmy
Zgłoszenie informacji o zawieszeniu działalności gospodarczej przedsiębiorca składa na piśmie. Zawiera ono:
- oznaczenie przedsiębiorcy, jego numer ewidencyjny PESEL;
- oznaczenie miejsca zamieszkania i adres przedsiębiorcy;
- wskazanie okresu, na jaki następuje zawieszenie wykonywania działalności;
- oświadczenie o niezatrudnianiu pracowników.
Organ ewidencyjny nie wydaje żadnych zgód ani zezwoleń na zawieszenie działalności. Natomiast może wydać decyzję o odmowie wpisu w następujących przypadkach:
- zgłoszenie dotyczyło działalności gospodarczej, która nie była objęta przepisami ustawy;
- zgłoszenie zawiera braki formalne, których mimo wezwania przedsiębiorca nie usunął w wyznaczonym terminie;
- został prawomocnie orzeczony zakaz wykonywania działalności gospodarczej określonej w zgłoszeniu przez przedsiębiorcę.
Taki zakaz ustanawiają organy administracji lub sądy tylko w przypadkach określonych w przepisach. Odmowa wpisu oznacza stwierdzenie przez organ ewidencyjny, że przedsiębiorca nie ma prawa zawiesić prowadzoną firmę. Decyzję o odmowie wpisu przedsiębiorca może zaskarżyć do samorządowego kolegium odwoławczego. Następnie decyzje obu organów mogą być przedmiotem skargi do wojewódzkiego sądu administracyjnego.
Przedsiębiorca sam decyduje, na jaki okres chce zawiesić prowadzenie działalności. W dodatku podczas prowadzenia tej samej działalności może kilkakrotnie ją zawiesić. Gdyby przedsiębiorca chciał zawieszać kilkakrotnie działalność firmy na okresy po sobie następujące, to może to zrobić pod warunkiem, że łączny okres zawieszenia nie przekroczy 24 miesięcy.
Po odwieszeniu działalności przedsiębiorca może po pewnym czasie znów ją zawiesić na okres od miesiąca do 24 miesięcy, bo czas dopuszczalnego zawieszenia działalności liczy się po takiej przerwie od nowa.
Spółka cywilna – zawieszenie działalności
Każdy ze wspólników spółki cywilnej ma status osobnego przedsiębiorcy. Dlatego aby działalność w formie spółki cywilnej została skutecznie zawieszona, to każdy przedsiębiorca musi wystąpić do organu ewidencyjnego ze zgłoszeniem informacji o zawieszeniu wykonywania działalności. W pisemnym zgłoszeniu oznaczając przedsiębiorcę muszą podać, że działalność wykonywana jest w ramach spółki cywilnej. Natomiast inne informacje zawarte w zgłoszeniu podawane są na takich samych zasadach, jak wówczas, gdyby je składał przedsiębiorca prowadzący firmę jednoosobową. Gdyby nie wszyscy przedsiębiorcy będący wspólnikami spółki cywilnej chcieli zawiesić działalność, to wówczas organ ewidencyjny wyda decyzję o odmowie wpisu zgłoszenia informacji o zawieszeniu wykonywania działalności.
Spółka handlowa – zawieszenie działalności
Przedsiębiorca, który jest spółką handlową osobową lub kapitałową, ma prawo zawiesić działalność gospodarczą na okres od miesiąca do 24 miesięcy, pod warunkiem że nie zatrudnia pracowników. Formalności związane z zawieszeniem załatwia w Krajowym Rejestrze Sądowym. Dokonuje się tam wpisu do ewidencji informacji o zawieszeniu, który określa:
- firmę lub nazwę przedsiębiorcy;
- oznaczenie formy prawnej prowadzonej działalności;
- numer NIP;
- siedzibę i adres;
- numer w rejestrze przedsiębiorców;
- oświadczenie o tym, że nie zatrudnia pracowników.
Okres zawieszenia działalności trwa od dnia złożenia wniosku o wpis informacji o zawieszeniu wykonywania działalności aż do dnia złożenia wniosku o wpis informacji o wznowieniu jej wykonywania.
Jak zgłosić informację o wznowieniu działalności?
W zgłoszeniu informacji o zawieszeniu wykonywania działalności przedsiębiorca wskazuje okres, przez który nie będzie prowadził firmy. Upływ tego okresu nie oznacza, ze automatycznie następuje wznowienie wykonywania działalności gospodarczej. Aby przedsiębiorca mógł ją wznowić, musi do organu ewidencyjnego zgłosić na piśmie informację o wznowieniu działalności gospodarczej. Od tego zgłoszenia nie uiszcza żadnych opłat. W zgłoszeniu należy:
- oznaczyć przedsiębiorcę, podać jego numer ewidencyjny PESEL;
- oznaczyć miejsce zamieszkania;
- adres przedsiębiorcy.
Jeżeli takiego zgłoszenia dokonują przedsiębiorcy będący wspólnikami spółki cywilnej, to wówczas przy oznaczaniu przedsiębiorcy powinni zamieścić adnotację o prowadzeniu działalności w formie takiej spółki. Zgłoszenia muszą złożyć wszyscy, ponieważ w przeciwnym razie organ ewidencyjny wyda decyzję o odmowie wpisu.
Gdyby przedsiębiorca nie zgłosił informacji o wznowieniu wykonywania działalności przed upływem 24 miesięcy od zgłoszenia informacji o zawieszeniu jej, to wówczas wpis do ewidencji zostanie wykreślony. Zanim jednak to nastąpi, organ na piśmie wezwie przedsiębiorcę i wyznaczy mu dodatkowy 30-dniowy termin na dokonanie zgłoszenia informacji o wznowieniu wykonywania działalności.
Decyzję o wykreśleniu przedsiębiorca może zaskarżyć na ogólnych zasadach. Natomiast w ciągu 14 dni od chwili, gdy stała się ostateczna, organ ewidencyjny przekazuje tą decyzję do urzędu statystycznego i urzędu skarbowego, właściwych ze względu na ostatnie miejsce zamieszkania przedsiębiorcy.
Spółka handlowa – odwieszenie działalności
Okres zawieszenia działalności spółki handlowej trwa do dnia złożenia przez nią wniosku o wpis informacji o wznowieniu wykonywania działalności gospodarczej. Spółka handlowa składa wniosek o wpis informacji o wznowieniu wykonywania działalności gospodarczej do Krajowego Rejestru Sadowego. Następnie zostaje on wprowadzony do systemu informatycznego w dziale 6 rejestru przedsiębiorców. W szczególności obejmuje on datę wznowienia wykonywania działalności gospodarczej. Jeżeli sąd stwierdzi, że upływa juz termin 24 miesięcy, spółka nadal ma zawieszoną działalność gospodarczą i nie dopełnia formalności związanych z odwieszeniem jej, to wówczas wezwie ją, aby w ciągu siedmiu dni dopełniła formalności pod rygorem nałożenia na nią grzywny. Jeżeli nałożenie grzywny nie poskutkuje, to wówczas sąd rejestrowy może spółkę wykreślić z rejestru.
Zawieszenie prowadzenia działalności gospodarczej - prawa i obowiązki
W okresie zawieszenia firmy przedsiębiorca nie może wykonywać działalności gospodarczej i osiągać bieżących przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej, z wyjątkiem przychodów o charakterze finansowym. Natomiast w tym czasie przysługuje mu wiele uprawnień. Może wykonywać czynności niezbędne do zachowania i zabezpieczenia źródła przychodów, a także przyjmować należności. Powinien też regulować zobowiązania, które powstały przed datą zawieszenia działalności. Może zbywać własne środki trwałe oraz wyposażenie. Nie może też zwolnić się w tym czasie od uiszczenia podatku od spadków i darowizn oraz od podatku od czynności cywilnoprawnych. Przedsiębiorca ma też prawo i obowiązek uczestniczyć w postępowaniach sadowych, podatkowych i administracyjnych związanych z działalnością gospodarczą, którą wykonywał przed zawieszeniem firmy.
Przedsiębiorca w okresie zawieszenia może zostać poddany kontroli na zasadach przewidzianych dla osób wykonujących działalność gospodarczą. Czynności kontrolne mogą być wykonywane po okazaniu przez inspektora legitymacji służbowej oraz po doręczeniu upoważnienia do przeprowadzenia kontroli konkretnej firmy. Zakres kontroli nie może wykraczać poza określony w upoważnieniu.
Zawieszona firma powinna zostać skontrolowana w obecności kontrolowanego albo osoby przez niego upoważnionej. Taką osobę upoważniony przedsiębiorca wskazuje na piśmie.
Zmiany po 31 marca 2009 r.
Wnioski o zawieszenie wykonywania działalności gospodarczej przedsiębiorcy będą po tej dacie składali:
- właściwemu organowi ewidencyjnemu - gdy przedsiębiorca jest osobą fizyczną;
- sądowi rejestrowemu - gdy przedsiębiorca jest wpisany do Krajowego Rejestru Sądowego, bo jest spółką handlową.
Wpis do ewidencji informacji o zawieszeniu wykonywania działalności gospodarczej zostanie wprowadzony do systemu informatycznego i przyjmie się, że został dokonany z chwilą zamieszczenia danych w ewidencji. Pozostałe wymogi co do formalności związanych z zawieszeniem działalności gospodarczej będą takie same jak do tej pory.
Bez składek do ZUS i NFZ
Po zawieszeniu wykonywania działalności przedsiębiorca nie będzie musiał opłacać składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne. Musi jednak pamiętać, że ich nieopłacanie powoduje utratę prawa do świadczeń krótkoterminowych (zasiłku chorobowego czy opiekuńczego), jednorazowych (odszkodowanie za wypadek przy pracy czy wizyta u lekarza), jak również obniży świadczenia długoterminowe (emerytura czy renta).
Obowiązek informowania
Organ ewidencyjny, który otrzymał od przedsiębiorcy wniosek o wpis informacji o zawieszeniu wykonywania działalności gospodarczej albo wniosek o wpis informacji o wznowieniu wykonywania działalności gospodarczej, ma obowiązek przekazania tej informacji właściwemu dla przedsiębiorcy organowi podatkowemu, urzędowi statystycznemu oraz oddziałowi ZUS. Natomiast przedsiębiorcy wpisani do Krajowego Rejestru Sądowego mają obowiązek sami informować o wznowieniu wykonywania działalności gospodarczej.
W okresie, w którym działalność zostanie zawieszona, przedsiębiorca nie będzie podlegał obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym z działalności. Będzie jednak mógł opłacać w tym okresie składki na dobrowolne ubezpieczenia emerytalne i rentowe. Nie będzie natomiast mógł podlegać w tym czasie ubezpieczeniu chorobowemu i wypadkowemu, co wpłynie na prawo do świadczeń z tych ubezpieczeń. Jeżeli zawieszenie wykonywania działalności będzie trwało ponad miesiąc, to po wznowieniu prowadzenia działalności przedsiębiorca, który przystąpi do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego, będzie musiał jemu podlegać przez 180 dni, aby w przypadku choroby nabyć prawo do zasiłku chorobowego. Jeżeli zachoruje przed upływem tego okresu, nie otrzyma zasiłku i za ten okres będzie musiał opłacić składki na ubezpieczenia społeczne w pełnej wysokości.
Jeśli ZUS przyjmie, że w okresie zawieszenia składki powinny być opłacane od podstawy obowiązującej prowadzącego pozarolniczą działalność gospodarczą, to stanowić ją będzie zadeklarowana kwota, nie niższa jednak niż 60% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w poprzednim kwartale albo 30% wynagrodzenia minimalnego. Natomiast dla osoby kontynuującej opłacanie składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe po ustaniu ubezpieczeń podstawę wymiaru składek stanowi zadeklarowana kwota, nie niższa jednak niż kwota minimalnego wynagrodzenia.
Opłacenie składek
Osoba, która przystąpi do dobrowolnych ubezpieczeń emerytalnego i rentowych, musi pamiętać o terminowym opłacaniu za siebie składek na te ubezpieczenia - do dziesiątego dnia następnego miesiąca. Jeżeli opłaci składki po tym terminie lub w niepełnej wysokości, zostanie wyłączona z ubezpieczeń od pierwszego dnia miesiąca, za który składki nie zostały opłacone. Tylko w uzasadnionych przypadkach ZUS może wyrazić zgodę na opłacanie składek po terminie i tym samym dalsze podleganie dobrowolnym ubezpieczeniom.
Zawieszenie wykonywania działalności gospodarczej będzie wywierało skutki prawne w zakresie ubezpieczeń społecznych od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym przedsiębiorca dokonał zgłoszenia zawieszenia do ostatniego dnia miesiąca, w którym dokonał zgłoszenia o wznowieniu wykonywania działalności.
Niepodleganie ubezpieczeniu chorobowemu
Przedsiębiorca, który zawiesi wykonywanie działalności gospodarczej, nie będzie podlegał ubezpieczeniu chorobowemu, co będzie miało wpływ na prawo do świadczeń z tego ubezpieczenia. Przypomnieć trzeba, że osoba prowadząca działalność gospodarczą podlega dobrowolnie ubezpieczeniu chorobowemu i nabywa prawo do zasiłku chorobowego po upływie 180 dni nieprzerwanego podlegania temu ubezpieczeniu. Okres poprzedniego ubezpieczenia nie będzie bowiem uwzględniony.
Zawieszenie wykonywania działalności będzie wywierało skutki prawne w zakresie ubezpieczeń społecznych od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym przedsiębiorca dokonał zgłoszenia zawieszenia, do ostatniego dnia miesiąca, w którym dokonał zgłoszenia wznowienia wykonywania działalności.
Podczas trwania okresu zawieszenia wykonywania działalności przedsiębiorca nie będzie miał obowiązku składania deklaracji rozliczeniowej oraz opłacania składek na ubezpieczenia społeczne. Jednak wydaje się, iż czasem mimo zawieszenia działalności deklarację oraz raporty będzie musiał złożyć, bo taki obowiązek wynika z innych przepisów.
Prawo do świadczeń opieki zdrowotnej przedsiębiorcy, a także członków rodziny, których zgłosił do ubezpieczenia, ustaje po upływie 30 dni od dnia wygaśnięcia obowiązku ubezpieczenia zdrowotnego. Wobec tego po 30 dniach od zawieszenia działalności przedsiębiorca nie będzie miał prawa do świadczeń opieki zdrowotnej. Wówczas w pierwszej kolejności może zostać zgłoszony do ubezpieczenia zdrowotnego jako członek rodziny - będzie miał prawo do korzystania ze świadczeń zdrowotnych i nie będzie ponosił dodatkowych kosztów.
Kiedy i jak zgłosić się do ZUS?
W związku z tym, iż przez 30 dni od zawieszenia działalności prowadzący działalność ma jeszcze prawo do korzystania ze świadczeń zdrowotnych, do dobrowolnego ubezpieczenia zdrowotnego może przystąpić po upływie tego okresu.
Po zawarciu umowy dobrowolnego ubezpieczenia zdrowotnego przedsiębiorca powinien zgłosić się do ZUS na druku ZZA z kodem tytułu do ubezpieczeń 24 10 XX oraz zgłosić do ubezpieczenia zdrowotnego członków swojej rodziny (poprzez złożenie druku ZUS ZCNA). Po zakończeniu okresu zawieszenia wykonywania działalności osoba prowadząca działalność będzie w dalszym ciągu podlegała ubezpieczeniom społecznym i zdrowotnemu z tego tytułu i wówczas nie będzie potrzeby opłacania za siebie składek na dobrowolne ubezpieczenia emerytalne, rentowe i zdrowotne.
Skutki podatkowe
Przedsiębiorca, który zawiesi wykonywanie działalności gospodarczej skorzysta z wakacji podatkowych. W zakresie prawa podatkowego możliwość zawieszenia prowadzenia firmy skutkuje zwolnieniem przedsiębiorcy z obowiązku wpłacania zaliczek na podatek dochodowy oraz składania deklaracji VAT. Przedsiębiorca, który zawiesi wykonywanie działalności, będzie traktowany w zakresie uprawnień jak przedsiębiorca wykonujący działalność gospodarczą. Oznacza to, że przedsiębiorca w okresie zawieszenia wykonuje wszelkie obowiązki nakazane przepisami prawa i jest zobowiązany:
- złożyć roczne zeznanie podatkowe;
- zapłacić podatek dochodowy od osób fizycznych lub podatek dochodowy od osób prawnych albo ryczałt ewidencjonowany za rok podatkowy;
- rozliczyć VAT w przypadku wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem i dozwolonych przepisami.
Obowiązki informacyjne
W przypadku zawieszenia działalności przez przedsiębiorców prowadzących działalność jednoosobowo lub w ramach spółki cywilnej nie jest konieczne zawiadamianie o tym naczelnika urzędu skarbowego. Ustawodawca zwolnił tych przedsiębiorców z jakichkolwiek obowiązków informacyjnych względem organów podatkowych. To organ ewidencyjny, który otrzymał od przedsiębiorcy wniosek o wpis informacji o zawieszeniu wykonywania działalności gospodarczej, ma obowiązek przekazania tej informacji właściwemu dla podatnika organowi podatkowemu.
W sytuacji podatników - wspólników handlowych spółek osobowych, którzy podlegają wpisowi do Krajowego Rejestru Sądowego, ustawodawca wymaga samodzielnego informowania właściwych organów podatkowych o zawieszeniu i wznowieniu wykonywania działalności gospodarczej.
Zwolnienie z obowiązku opłacania zaliczek na podatek dochodowy w przypadku wspólników handlowych spółek osobowych ma zastosowanie, jeżeli podatnik nie później niż przed upływem 7 dni od dnia złożenia wniosku o wpis informacji o zawieszeniu wykonywania działalności gospodarczej zawiadomi w formie pisemnej właściwego naczelnika urzędu skarbowego o okresie zawieszenia wykonywania tej działalności.
Zawieszenie opłacania ryczałtu
Zwolnienie z bieżących rozliczeń z fiskusem zostało przyznane również przedsiębiorcom, którzy wybrali jeden z uproszczonych sposobów opodatkowania, czyli ryczałt ewidencjonowany lub kartę podatkową. W tym przypadku podatnik, który zawiesi wykonywanie działalności gospodarczej, jest zwolniony w zakresie tej działalności z obowiązku obliczenia i zapłaty ryczałtu na rachunek urzędu skarbowego. Obowiązek informowania organów podatkowych o zawieszeniu prowadzenia firmy został wyłączony w przypadku, gdy ryczałt opłacają indywidualni przedsiębiorcy oraz wspólnicy spółki cywilnej. Wspólnicy spółki jawnej opodatkowani ryczałtem korzystają z podatkowego zwolnienia, pod warunkiem pisemnego zawiadomienia naczelnika urzędu skarbowego. Termin na zawiadomienie organu podatkowego o okresie zawieszenia wykonywania działalności wynosi siedem dni od dnia złożenia wniosku do KRS o wpis informacji o zawieszeniu.
Częściowe zwolnienie z karty podatkowej
Ze zwolnienia podatkowego w czasie zawieszenia skorzystają także podatnicy opłacający kartę podatkową. W tym wypadku będzie to zwolnienie częściowe. Podatnik rozliczający się w formie karty podatkowej, który skorzysta z uprawnienia zawieszenia działalności gospodarczej zwolniony jest z obowiązku zapłaty podatku w wysokości 1/30 miesięcznej należności za każdy dzień zawieszenia.
Ustawodawca, wprowadzając możliwość zawieszenia działalności przez przedsiębiorcę rozliczającego się w formie karty podatkowej, jednocześnie pozostawił istniejąca instytucję przerwy w działalności. W praktyce oznacza to, że w przypadku przedsiębiorcy rozliczającego się z fiskusem na podstawie karty podatkowej będzie on miał możliwość wyboru przerwy albo zawieszenia wykonywania swojej działalności.
Obowiązek zwolnienia z obowiązku bieżącego regulowania zaliczek podatkowych oraz ryczałtu nie oznacza, że po wznowieniu działalności przedsiębiorca zawsze uniknie rozliczeń z fiskusem za okres zawieszenia. Wprawdzie w trakcie zawieszenia nie można prowadzić działalności i osiągać z niej bieżących zysków, jednak ustawodawca dopuścił dokonywanie przez przedsiębiorców pewnych czynności, które mogą generować przychody. W takim wypadku zarówno zaliczki na podatek, jak i ryczałt od przychodów ewidencjonowanych, należne z tytułu dochodów osiągniętych w okresie zawieszenia działalności gospodarczej, powinny być wpłacone dopiero po okresie zawieszenia.
Przedsiębiorca w okresie zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej nie może tej działalności wykonywać i osiągać z niej przychodów. Niemniej jednak w okresie zwieszenia wykonywania działalności gospodarczej przedsiębiorca ma prawo do osiągania określonych przychodem oraz brak obowiązku wpłacania zaliczek podatkowych oraz ryczałtu w okresie zawieszenia.
Uzyskanie takich przychodów nie będzie jednak obojętne podatkowo. Po okresie zawieszenia przedsiębiorcy wznawiają bowiem opłacanie zaliczek podatkowych. Po wznowieniu działalności podatnik opodatkowany ryczałtem ewidencjonowanym jest natomiast zobowiązany obliczyć i wpłacić ryczałt dotyczący okresu zawieszenia. Obowiązek zapłaty podatku po odwieszeniu działalności obejmie także ewentualne przychody z wykonywania działalności gospodarczej osiągnięte mimo ustawowego zakazu jej prowadzenia.
Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych dotyczący okresu zawieszenia, w danym roku podatkowym, podatnik jest obowiązany obliczyć i wpłacić na rachunek urzędu skarbowego, którym kieruje właściwy naczelnik urzędu skarbowego, po wznowieniu wykonywania działalności gospodarczej, w terminie:
- do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym wznowiono wykonywanie działalności gospodarczej – w przypadku podatników rozliczających się miesięcznie;
- do 20 dnia miesiąca następującego po kwartale, w którym wznowiono wykonywanie działalności gospodarczej – w przypadku podatników rozliczających się kwartalnie.
Jeżeli wznowienie wykonywania działalności gospodarczej następuje w ostatnim miesiącu roku podatkowego, ryczałt od przychodów ewidencjonowanych dotyczący okresu zawieszenia, w danym roku podatkowym, podatnik jest obowiązany obliczyć i wpłacić na rachunek urzędu skarbowego, w terminie do 31 stycznia następnego roku. W tym samym terminie ryczałt zobowiązani są obliczyć i wpłacić podatnicy rozliczający się kwartalnie, jeżeli wznowienie wykonywania działalności gospodarczej następuje w ostatnim kwartale roku podatkowego. W przypadku gdy wznowienie wykonywania działalności gospodarczej następuje w roku następującym po roku podatkowym, w którym rozpoczęto zawieszenie, ryczałt od przychodów ewidencjonowanych:
- przypadający za okres zawieszenia w roku podatkowym, w którym zawieszenie rozpoczęto, podatnik jest obowiązany obliczyć i wpłacić w terminie do 31 stycznia następnego roku;
- przypadający za okres zawieszenia w roku podatkowym, w którym wznowiono wykonywanie działalności gospodarczej, podatnik jest obowiązany obliczyć i wpłacić w terminie do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu (kwartale), w którym wznowiono działalność. Nie dotyczy to przypadku, gdy wznowienie działalności następuje w ostatnim miesiącu (kwartale) roku podatkowego. W tym wypadku dotyczący okresu zawieszenia podatnik jest obowiązany obliczyć i wpłacić do 31 stycznia następnego roku.
Jeżeli natomiast wznowienie wykonywania działalności gospodarczej następuje w roku następującym dwa lata po roku podatkowym, w którym rozpoczęto zawieszenie, ryczałt przypadający za okres zawieszenia w roku podatkowym, w którym zawieszenie rozpoczęto, podatnik jest obowiązany obliczyć i wpłacić do 31 stycznia roku następnego. W tym samym terminie należy wpłacić ryczałt przypadający za okres zawieszenia w roku podatkowym następującym po roku, w którym zawieszenie rozpoczęto. Natomiast ryczałt przypadający za okres zawieszenia w roku podatkowym, w którym wznowiono wykonywanie działalności gospodarczej, podatnik jest obowiązany obliczyć i wpłacić w terminie do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu (kwartale), w którym wznowiono działalność.
Po okresie zawieszenia przedsiębiorcy wznawiają opłacanie zaliczek na podatek dochodowy. Podatnicy opodatkowani ryczałtem są natomiast zobowiązani do obliczenia i wpłacenia ryczałtu za okres przerwy w działalności.
Prawne usankcjonowanie zawieszenia działalności gospodarczej będzie również miało wpływ na rozliczenia VAT. Polegają one na zwolnieniu (z pewnymi wyjątkami) z obowiązku składania deklaracji za okresy rozliczeniowe objęte zawieszeniem. W przypadku zawieszenia działalności gospodarczej na podstawie przepisów o swobodzie działalności gospodarczej podatnicy nie mają obowiązku składania deklaracji za okresy rozliczeniowe, których to zawieszenie dotyczy. Informacja dotycząca zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej przekazana organowi podatkowemu przez organ ewidencyjny będzie wiążąca także dla potrzeb VAT. W przypadku przedsiębiorców wpisanych do KRS, którzy samodzielnie informują odpowiednie organy, warunkiem skorzystania z preferencji w zakresie VAT jest odpowiednie zawiadomienie naczelnika urzędu skarbowego o okresie zawieszenia.
Zwolnienie z obowiązku składania deklaracji nie obejmie:
- podatników rejestrowanych jako podatników VAT UE;
- podatników dokonujących wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów;
- podatników dokonujących importu usług lub nabywających towary, w zakresie których są podatnikiem.
Preferencja nie będzie również dotyczyła okresów rozliczeniowych, w których zawieszenie wykonywania działalności gospodarczej nie dotyczyło pełnego okresu rozliczeniowego. W okresie zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej przedsiębiorca może podejmować pewne czynności. W przypadku gdy czynności dozwolone wywołają skutek zapłaty podatku należnego, przedsiębiorca będzie zobowiązany do zapłacenia VAT w terminie składania deklaracji podatkowej oraz oczywiście do złożenia deklaracji VAT za ten okres. Zatem zwolnienie z obowiązku składania deklaracji nie znajdzie również zastosowania do okresów rozliczeniowych, za które podatnik jest zobowiązany do rozliczenia podatku z tytułu wykonywania czynności opodatkowanych dozwolonych przez ustawodawcę. To samo dotyczy okresów rozliczeniowych, za które podatnik zobowiązany jest dokonać korekty podatku naliczonego.
Okres zawieszenia wykonywania działalności nie wpłynie na status podatnika VAT jako podatnika czynnego. Zasadniczo w czasie zawieszenia firmy przedsiębiorca nie może wykonywać działalności i osiągać z niej bieżących przychodów.
Ustawa o VAT w sposób szczególny reguluje moment realizacji prawa przedsiębiorcy do odliczenia VAT naliczonego. Prawo to powstaje w rozliczeniu za okres, w którym przedsiębiorca otrzymał fakturę lub w miesiącu następnym. Zatem przedsiębiorca, który chciałby skorzystać z prawa do odliczenia VAT naliczonego, powinien w okresie zawieszenia dobrowolnie zrezygnować ze zwolnienia od składania deklaracji VAT i za ten okres złożyć deklarację VAT na zasadach ogólnych.