Faktury zbiorcze - co to takiego?
Nowe regulacje prawne obowiązujące od początku roku 2013 zezwalają na wystawianie faktur zbiorczych, co wynika bezpośrednio z § 9 ust. 3 rozporządzenia ministra finansów m.in w sprawie wystawiania faktur, które brzmi następująco:
Faktura może dokumentować kilka odrębnych dostaw towarów lub usług dokonanych w trakcie miesiąca, jeżeli zostanie wystawiona nie później niż ostatniego dnia miesiąca, w którym wydano towar lub wykonano usługę.
Faktura ta zawiera dane zwykłej faktury, zgodnie z § 5 rozporządzenia. Jednak problem może pojawić się przy określeniu daty sprzedaży (datę dokonania lub zakończenia dostawy towarów lub wykonania usługi). W tym przypadku należy podać datę ostatniej dostawy, która jest dokumentowana przez tę fakturę.
Nie możność przesunięcia obowiązku podatkowego w przypadku faktury zbiorczej
W przypadku faktur zbiorczych obowiązek podatkowy na gruncie podatku VAT powstaje w dniu wystawienia faktury, a więc najpóźniej w ostatnim dniu danego miesiąca.
Jest to odmienna sytuacja, która nie pozwala na przesuniecie obowiązku podatkowego, co jest możliwe w przypadku zwykłych faktur sprzedażowych, gdyż jak wynika z przepisów fakturę wystawia się nie później niż 7. dnia od dnia wydania towaru lub wykonania usługi.
Wówczas w przypadku sprzedaży która ma miejsce pod koniec danego miesiąca obowiązek podatkowy możemy przesunąć na przyszły miesiąc wystawiając fakturę z początkiem tego przyszłego miesiąca.
Przykład.
Przedsiębiorca dokonał dwóch dostaw w ciągu miesiąca kwietnia, tj.: 09.04 oraz 25.04. W sytuacji gdy dokumentuje je fakturą zbiorczą wystawioną w ostatnim dniu kwietnia, wówczas obowiązek podatkowy powstaje dla obu dostaw w kwietniu.
Przedsiębiorca dokonał dwóch dostaw w ciągu miesiąca kwietnia, tj.: 09.04 oraz 25.04. Faktury wystawił odpowiednio 12.04 oraz 01.05 (z zachowaniem odpowiedniego terminu 7 dni). Wówczas obowiązek podatkowy w przypadku pierwszej faktury powstaje w kwietniu, natomiast odnośnie drugiej- w maju. I tak też zostaną ujęte w deklaracjach VAT.
Zbiorcze faktury a usługi budowlane i transportowe
W przypadku usług transportowych i budowlanych mamy do czynienia ze szczególnym terminem powstania obowiązku podatkowego na gruncie podatku VAT. Zgodnie z art. 19 ust. 13 pkt 2a oraz pkt 2d ustawy o podatku od towarów i usług:
Obowiązek podatkowy powstaje z chwilą otrzymania całości lub części zapłaty, nie później jednak niż 30 dnia, licząc od dnia wykonania usług transportu osób i ładunków kolejami, taborem samochodowym, statkami pełnomorskimi, środkami transportu żeglugi śródlądowej i przybrzeżnej, promami, samolotami i śmigłowcami oraz usług budowlanych lub budowlano-montażowych.
Istnieje duże prawdopodobieństwo, że obowiązek podatkowy dla każdej z wykonanych w danym miesiącu usługi powstaje w różnych okresach rozliczeniowych, mimo że zostaną one udokumentowane jedną fakturą.
Przykład.
Przedsiębiorca na jednej fakturze zbiorczej udokumentował wykonane w danym miesiącu usługi na rzecz kontrahenta X. Usługi te faktycznie zostały wykonane 01.05 i 28.05. Płatność zostanie uregulowana w lipcu.
Obowiązek podatkowy na gruncie podatku VAT dla pierwszej z nich powstanie 31.05.2013 r. (30- go dnia od wykonania usługi), a więc powinna zostać rozliczona w deklaracji VAT za maj. Natomiast dla drugiej z nich 30 dzień przypada w czerwcu, a więc obowiązek podatkowy także powstanie w czerwcu.
Faktura zbiorcza a waluta obca
Faktury zbiorcze wystawione w walucie obcej, tak jak każde inne, należy przeliczyć na złote polskie dla celów podatkowych.
Przy tego typu fakturach znajdzie zastosowanie art. 31a ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, który mówi:
W przypadku gdy kwoty stosowane do określenia podstawy opodatkowania są określone w walucie obcej, przeliczenia na złote dokonuje się według kursu średniego danej waluty obcej ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski na ostatni dzień roboczy poprzedzający dzień powstania obowiązku podatkowego. Podatnik może wybrać sposób przeliczania tych kwot na złote według ostatniego kursu wymiany opublikowanego przez Europejski Bank Centralny na ostatni dzień poprzedzający dzień powstania obowiązku podatkowego; w takim przypadku waluty inne niż euro przelicza się z zastosowaniem kursu wymiany każdej z nich względem euro.
Warto podkreślić, że powyższe odnosi się do przeliczenia dla celów podatku VAT. Natomiast dla celów podatku dochodowego należy dokonać oddzielnego przeliczenia wg średniego kursu NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień uzyskania przychodu. (art. 11a ust.1 ustawy o PIT).
