1 marca 2018 roku weszła w życie ustawa z dnia 10 stycznia 2018 r. o ograniczeniu handlu w niedziele i święta oraz w niektóre inne dni, zwana potocznie ustawą o zakazie handlu w niedzielę. Określa ona dni, w których zakazany lub ograniczony jest handel. Czy zakaz handlu w niedzielę dotyczy również sklepów internetowych, e-commerce?
Przedmiot ustawy o zakazie handlu w niedzielę
Ustawa wskazuje zasady dotyczące ograniczenia handlu oraz wykonywania czynności związanych z handlem (przez pracowników lub zatrudnionych) w niedziele i święta oraz 24 grudnia i w sobotę bezpośrednio poprzedzającą pierwszy dzień Wielkiej Nocy, czyli zakazuje handlu w podane niedziele w placówkach handlowych.
Wykonywanie czynności związanych z handlem dotyczy również magazynowania oraz inwentaryzacji towarów.
Placówką handlową wedle ustawy jest obiekt, w którym prowadzony jest handel oraz są wykonywane czynności z nim związane, w szczególności:
-
sklep,
-
stoisko,
-
stragan,
-
hurtownia,
-
skład węgla, materiałów budowlanych,
-
dom towarowy, wysyłkowy,
– jeżeli w takiej placówce praca jest wykonywana przez pracowników lub zatrudnionych (na podstawie umowy o pracę, zlecenie czy pracy tymczasowej).
Należy zwrócić uwagę, że ustawodawca użył tu słowa “w szczególności”, co oznacza, że katalog ten nie jest zamknięty.
Obowiązywanie przepisów, czyli od kiedy zakaz handlu w niedzielę?
Zakaz handlu w niedzielę jest wprowadzany stopniowo:
-
od 1.03.2018 roku - dozwolone są dwie niedziele handlowe w miesiącu - pierwsza i ostatnia oraz
-
handlowe są dwie niedziele przed Bożym Narodzeniem,
-
handlowa jest jedna niedziela przed Wielkanocą,
-
handlowa jest ostatnia niedziela stycznia, kwietnia, czerwca i sierpnia.
-
od 1.01.2019 roku - dozwolona jest jedna niedziela handlowa w miesiącu - ostatnia,
-
od 1.01.2020 roku - obowiązuje całkowity zakaz handlu w niedzielę.
Czy zakaz handlu w niedzielę dotyczy e-commerce?
Podmioty, których nie dotyczy zakaz handlu w niedziele, są wymienione w art. 6 ustawy. Są to m.in.:
-
stacje paliw,
-
kwiaciarnie,
-
apteki,
-
zakłady lecznicze dla zwierząt,
-
placówki handlowe, w których przeważająca działalność polega na handlu pamiątkami lub dewocjonaliami,
-
kioski,
-
placówki pocztowe,
-
hotele,
-
placówki handlowe na dworcach - w zakresie związanym z bezpośrednią obsługą podróżnych,
-
piekarnie, cukiernie i lodziarnie,
-
gastronomie,
-
sklepy internetowe i platformy internetowe.
Ważne!
Zakaz handlu nie dotyczy placówek handlowych, w których handel jest prowadzony wyłącznie osobiście, we własnym imieniu i na własny rachunek przez przedsiębiorcę będącego osobą fizyczną.
Art. 5 ustawy wyłącza z zakazu handlu w niedzielę sklepy i platformy internetowe, czyli branżę e-commerce. Przewiduje się, że takie rozwiązanie przyczyni się do wzrostu przychodów sklepów internetowych.
Jednakże zakazem handlu w niedzielę nie będą poszkodowane te supermarkety czy sklepy, które oprócz sprzedaży stacjonarnej oferują sprzedaż online, ponieważ wchodzą one w definicję sklepów internetowych. Oznacza to, że sprzedaż stacjonarna jest w niedzielę zabroniona, natomiast sprzedaż internetowa tego samego sklepu - dozwolona, nie zakazana.
Sprzedaż w sklepach internetowych, która nie jest objęta zakazem handlu w niedzielę, powinna polegać na dokonaniu transakcji za pośrednictwem internetu (czyli nie bezpośrednio w kontakcie z klientem, ale na odległość).
Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej wyraża pogląd, że za obejście przepisów należy uznać przypadek, w którym klient ogląda towary w sklepie tradycyjnym, a zakupu dokonuje przez internet (np. tzw. showroom i w efekcie pozorowanie sprzedaży internetowej).
Dodatkowo Ministerstwo w swych wyjaśnieniach stwierdza, że sprzedaż ze swojej istoty kończy się wydaniem towaru kupującemu, zatem należałoby dopuścić funkcjonowanie w niedziele i święta punktów odbioru osobistego towarów sprzedanych przez internet, jak również dostarczenie takich towarów klientowi przez pracownika sklepu internetowego.
Podsumowując - wspólne stanowisko Ministerstwa Pracy oraz Państwowej Inspekcji Pracy (która kontroluje niedzielny handel) mówi, że:
-
niedzielna sprzedaż w sklepie internetowym polegająca na dokonaniu transakcji za pośrednictwem środków komunikacji elektronicznej (internet) nie jest zakazana,
-
niedzielne dostarczenie zamówionych przez e-sklep towarów przez pracownika sklepu internetowego do klienta nie jest zakazane,
-
prowadzona sprzedaż bezpośrednia w siedzibie sklepu internetowego jest w niedzielę zakazana.
Należy mieć na uwadze, że jest to stanowisko Ministerstwa oraz PIP. W kręgach ekspertów pojawiają się głosy, że takie interpretacje mogą być sprzeczne z ustawą.