Deklaracja złożona po terminie powoduje, że przedsiębiorca może zostać ukarany mandatem skarbowym. Przepisy Kodeksu karnego skarbowego nie nakazują jednak pracownikom urzędów skarbowych bezwzględnego nakładania kar grzywny za każde wykroczenie. Owszem, składając i opłacając zaległą deklarację podatkową podatnik ma obowiązek naliczenia i uiszczenia odsetek, natomiast nie musi być karany dodatkowym mandatem skarbowym.
Deklaracja złożona po terminie - interpretacje
W celu wyjaśnienia kwestii nadużywania kar grzywien w stosunku do podatników, którzy nie złożyli deklaracji VAT w terminie wystosowano do Ministra Finansów interpelację poselską (nr 16947). W odpowiedzi przedstawiciel ministerstwa zwrócił uwagę, iż samo niezłożenie deklaracji czy oświadczenia w uzgodnionym przepisami terminie jest: “czynem o charakterze formalnym, który nie jest związany z powstaniem zaległości podatkowej”. Jednak jest to czyn uznawany, zgodnie z Kodeksem karnym skarbowym, za wykroczenie skarbowe podlegające karze grzywny.
W zasadzie więc ciężko jest w sytuacji, gdy podatnik nie złożył deklaracji w terminie, udowodnić iż nałożenie kary grzywny jest naruszeniem przepisów przez organ skarbowy. Jeżeli bowiem kodeks nie stanowi inaczej, kara grzywny w drodze mandatu nałożona może być w sytuacji, gdy osoba i okoliczności popełnienia wykroczenia skarbowego nie budzą wątpliwości oraz kiedy nie zachodzi potrzeba wymierzenia kary surowszej.
Z drugiej zaś strony samo Ministerstwo Finansów zauważa, że rolą, jaką spełniają przepisy ustawy z dnia 10 września 1999 r. Kodeks karny skarbowy, jest dyscyplinowanie podatników do zachowań zgodnych z prawem i ingerowanie tam, gdzie przepisy zostały naruszone. Zasadniczą rolą organów skarbowych nie powinno być więc karanie, a prowadzenie działań prewencyjnych i informacyjnych. Dopiero, gdy zauważalne jest powtarzanie przez podatnika działań naruszających przepisy, stosowane powinny być kary przewidziane przez Kodeks karny skarbowy.
Każda sprawa ma indywidualny charakter, powinno się więc uczulić organy skarbowe na cel ich istnienia i przestrzec przedstawicieli skarbówki przed nakładaniem kar “z automatu”. Sam kodeks mówi, iż nie jest przestępstwem skarbowym lub wykroczeniem skarbowym czyn zabroniony, którego społeczna szkodliwość jest znikoma. Jeżeli więc podatnik uiścił należność podatkową, a jedynie nie złożył deklaracji w ustawowym terminie wydaje się, iż nie można w takim przypadku uznać, że szkodliwość społeczna popełnionego czynu jest tu większa niż znikoma, a organ skarbowy może wówczas wstrzymać się od nakładania mandatów skarbowych na podatnika.
