Budżet programu Fundusze Europejskie dla Kujaw i Pomorza wynosi ponad 1,8 mld euro, które w latach 2021-2027 mają przyczynić się do wzrostu społecznego i gospodarczego regionu. W obszarze rozwoju przedsiębiorczości zaplanowano działania na rzecz zwiększenia aktywności przedsiębiorstw w sferze badań i rozwoju, wdrażania innowacji poprzez wsparcie infrastruktury B+R oraz wykonywania i zakupu wyników prac B+R, cyfryzację MŚP, wzmacnianie produktywności i innowacyjności MŚP, zgodnie z regionalnymi inteligentnymi specjalizacjami. Na wskazane cele władze województwa zamierzają przeznaczyć kwotę blisko 200 mln euro. Warto się również przyjrzeć wskaźnikom, które mają być osiągnięte poprzez realizację programu. Planuje się, że 812 firm skorzysta z dotacyjnych form wsparcia, a 608 z instrumentów finansowych (pożyczek). Przedsiębiorstwa wniosą natomiast w formie wkładu prywatnego około 21 mln euro. Wsparciem objętych będzie również 256 nowych przedsiębiorstw. Zrealizowanych powinno być co najmniej 51 projektów B+R oraz wspartych 145 podmiotów nastawionych na wdrożenie innowacji. Szacuje się, że wsparcie na opracowywanie usług, produktów i procesów cyfrowych otrzyma 145 podmiotów, a w celu promocji gospodarki regionu dotację może uzyskać 45 przedsięwzięć o charakterze krajowym i międzynarodowym. Zobaczmy więc, z których dokładnie działań przedsiębiorcy z kujawsko-pomorskiego będą mogli realizować swoje projekty.
Co można finansować w ramach działania 1.3?
Wzrost konkurencyjności mikro, małych i średnich przedsiębiorstw oraz tworzenie nowych miejsc pracy na terenie województwa kujawsko-pomorskiego to główny cel działania 1.3 Wsparcie MŚP. Jakie projekty będą mogli realizować przedsiębiorcy? Katalog możliwości jest bardzo szeroki i obejmuje m.in.:
- doradztwo w zakresie opracowania strategii internacjonalizacji;
- udział MŚP w międzynarodowych targach i misjach gospodarczych;
- działania networkingowe, szkolenia i warsztaty (np. w zakresie e-eksportu oraz wsparcie dla promocji lub certyfikacji produktu w związku z wejściem na nowy rynek zbytu, w zakresie nawiązywania zagranicznych kontaktów gospodarczych przedsiębiorstw i współpracy gospodarczej);
- wsparcie dla startupów oraz dedykowanych im platform umożliwiających wsparcie w postaci inkubacji, doradztwa, networkingu oraz nawiązania współpracy z dużymi przedsiębiorstwami.
Województwo określiło preferencje dla pewnej grupy projektów. Mowa tutaj o przedsięwzięciach związanych z zieloną gospodarką, współpracą ponadregionalną i ponadnarodową w obszarach inteligentnych specjalizacji, stosowaniem rozwiązań energooszczędnych oraz gospodarki obiegu zamkniętego. Na uwagę zasługuje fakt, że maksymalne dofinansowanie w ramach działania może wynieść do 95% wartości projektu.
Co można finansować w ramach działania 1.1?
Przedsiębiorcy posiadający siedzibę na terenie województwa kujawsko-pomorskiego, którzy są zainteresowani rozwijaniem i wzmacnianiem zdolności badawczych oraz innowacyjnych wraz z wykorzystaniem nowoczesnych technologii, powinni zapoznać się z działaniem 1.1. Typy projektów możliwe do realizacji to m.in.:
- tworzenie i rozwój zaplecza B+R;
- wsparcie prowadzenia prac badawczo-rozwojowych przez przedsiębiorstwa lub ich konsorcja mających na celu opracowanie nowych produktów/usług, procesów lub wprowadzenie znaczących ulepszeń do istniejących produktów/usług;
- wsparcie zakupu wyników prac badawczo-rozwojowych w organizacjach prowadzących badania i upowszechniających wiedzę;
- wsparcie ochrony własności intelektualnej;
- wsparcie zakupu zaawansowanych usług doradczych/usług proinnowacyjnych (np. na przygotowanie wniosków patentowych, ochrony wzorów przemysłowych, związanych z prototypowaniem, testowaniem, transferem technologii itp.).
Elementem uzupełniającym w ramach ww. projektów może być wsparcie rozwoju kompetencji i umiejętności kadry badawczej pracującej przy realizacji prac B+R.
Co można finansować w ramach działania 2.5?
W programie dla Kujaw i Pomorza nie mogło zabraknąć działania wspierającego pozyskiwanie czystej energii – pochodzącej z odnawialnych źródeł energii. Rozwój małych instalacji OZE to dotacje m.in. na:
- infrastrukturę służącą do produkcji energii pochodzącej ze źródeł odnawialnych (przede wszystkim słońca, biogazu oraz wody, biomasy i geotermalnej) wraz z magazynami energii działającymi na potrzeby danego źródła OZE oraz przyłączeniem do sieci;
- projekty dotyczące magazynowania energii odnawialnej;
- budowę/przebudowę instalacji służących do wytwarzania biometanu i zielonego wodoru.
Przedsiębiorcy będą mieli możliwość pozyskania środków na zakup instalacji OZE na potrzeby własne wraz z magazynami energii oraz przyłączeniem do sieci. Wówczas maksymalna moc przewidziana do wsparcia to:
- w przypadku energii elektrycznej:
- wiatr: nie więcej niż 5 MWe,
- biomasa: nie więcej niż 5 MWe,
- biogaz: nie więcej niż 0,5 MWe,
- woda: nie więcej niż 5 Mwe,
- promieniowanie słoneczne: nie więcej niż 0,5 Mwe;
- w przypadku energii cieplnej:
- biomasa: nie więcej niż 5 MWth,
- promieniowanie słoneczne: nie więcej niż 0,5 MWth,
- geotermia: nie więcej niż 2 MWth.
Należy jednak podkreślić, że realizacja projektów polegających na pozyskiwaniu energii z wiatru będzie możliwa, o ile projekty te będą zgodne ze standardami kształtowania ładu przestrzennego w województwie. Preferowane będą natomiast inwestycje przyczyniające się do rozwoju klastrów energii i spółdzielni energetycznych.
Gdzie szukać wsparcia na zwiększenie liczby miejsc wychowania przedszkolnego?
Tworzenie nowych miejsc opieki nad dziećmi jest ściśle związane z rynkiem pracy. Na terenie całego kraju ciągle borykamy się ze zbyt małą liczbą miejsc w publicznych placówkach przedszkolnych oraz wysokimi cenami opieki w prywatnych przedszkolach i klubach malucha, co negatywnie wpływa na aktywizację zawodową osób sprawujących opiekę nad dziećmi. W ramach konkursu ogłoszonego w październiku 2023 (działanie 8.11 Wychowanie przedszkolne, Fundusze europejskie dla Kujaw i Pomorza 2021-2027) właściciele prywatnych placówek przedszkolnych mogli ubiegać się o wsparcie na:
- tworzenie nowych miejsc wychowania przedszkolnego i ich bieżące funkcjonowanie,
- realizację dodatkowej oferty edukacyjnej lub specjalistycznej dla dzieci w zakresie poprawy jakości świadczenia usług edukacyjnych oraz edukacji włączającej,
- dostosowanie istniejących miejsc wychowania przedszkolnego do potrzeb dzieci z niepełnosprawnościami,
- wsparcie dla przedstawicieli kadry ośrodka wychowania przedszkolnego ukierunkowane m.in. na podnoszenie kompetencji lub nabywanie kwalifikacji.
Władze województwa na dofinansowanie projektów przeznaczyły kwotę blisko 8 mln zł (wpłynęło 15 wniosków na kwotę ponad 11 mln zł). Zwycięzców konkursu poznamy w II kwartale 2024 roku.
Gdzie szukać wsparcia na aktywne i zdrowe starzenie się?
Wspieranie aktywnego i zdrowego starzenia się oraz eliminacja zdrowotnych czynników ryzyka w miejscu pracy to główne założenia działania 8.8 Wsparcie w obszarze zdrowia (FEKP 2021-2027). Typy projektów, które będą możliwe do realizacji, to m.in.:
- działania ukierunkowane na eliminowanie i minimalizowanie czynników ryzyka utraty zdrowia w miejscu pracy wynikające z uwarunkowań zawodowych i środowiskowych (np. narażenie na substancje zanieczyszczone, rakotwórcze i toksyczne);
- działania ograniczające i eliminujące szkodliwe dla zdrowia zachowania w miejscu pracy;
- działania polegające na przekwalifikowaniu pracowników długotrwale pracujących w warunkach negatywnie wpływających na zdrowie;
- działania ukierunkowane na poprawę ergonomii pracy, środowiska pracy;
- finansowanie badań profilaktycznych nakierowanych na choroby związane z miejscem pracy;
- działania rehabilitacyjne dla pracodawców i pracowników w zakresie chorób wynikających z ryzyk w miejscu pracy;
- działania wspierające rekrutację i powrót do pracy osób z (przewlekłą lub rzadką) chorobą, niepełnosprawnością lub zaburzeniami zdrowia psychicznego, np. poprzez organizowanie etapów szkolenia zawodowego dla tych grup bez lub po obniżonych kosztach dla pracodawcy.
W czerwcu 2024 zostaną ogłoszone 2 nabory wniosków w ramach działania 8.8, na które władze województwa przeznaczą kwotę 46 mln zł.
Gdzie szukać wsparcie na podnoszenie i zmianę kwalifikacji?
Wsparcie elastycznych form podnoszenia kwalifikacji zawodowych, ułatwienie zmiany ścieżki zawodowej i wspieranie mobilności zawodowej to najważniejsze cele, które mają zostać osiągnięte poprzez wdrażanie działania 8.19 Uczenie się dorosłych (FEKP 2021-2027). Na kwiecień 2024 planowane jest ogłoszenie konkursu, w ramach którego wsparcie uzyskają projekty edukacyjne osób dorosłych o niskich umiejętnościach podstawowych realizowane 3-stopniowo poprzez:
- diagnozę umiejętności,
- wsparcie edukacyjne dopasowane do indywidualnych potrzeb,
- potwierdzenie nabycia umiejętności.
Kwota przeznaczona na nabór wniosków to 9,6 mln zł. Wśród podmiotów uprawnionych do składania wniosków wymienia się m.in. osoby fizyczne i przedsiębiorców.
Podsumowując, pozytywny wpływ wdrażania Funduszy Europejskich w województwie kujawsko-pomorskim jest widoczny gołym okiem. W roku wejścia do Unii Europejskiej (2004 roku) region charakteryzował się wskaźnikiem zatrudnienia osób w wieku 20-64 lata wynoszącym 57,2%, natomiast w 2021 roku wartość tego wskaźnika wynosiła już 74,7%. Szacuje się, że wyniku realizacji inwestycji współfinansowanych z budżetu UE powstało blisko 26000 miejsc pracy. Jeżeli w ciągu najbliższych lat poprzez wdrażanie programu Fundusze Europejskie dla Kujaw i Pomorza 2021-2027 zrealizowane zostaną wszystkie wskaźniki przytoczone na początku artykułu, można się spodziewać kolejnych kilku tysięcy miejsc pracy oraz rozwoju przedsiębiorczości w regionie.