Początek każdego roku kalendarzowego to czas zmian dla przedsiębiorców. Część z nich wynika jeszcze z roku poprzedniego, inne zaś są skutkiem bieżących modyfikacji prawnych. W niniejszym artykule przedstawiamy 9 ważnych zmian dla przedsiębiorców w 2024 roku.
Wzrost minimalnego wynagrodzenia za pracę i minimalnej stawki godzinowej
Wzrost minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz minimalnej stawki godzinowej jest jedną z tych zmian, które były już wiadome od kilku miesięcy. Korekta w tym zakresie ma znaczenie przede wszystkim dla przedsiębiorców zatrudniających pracowników lub korzystających z usług zleceniobiorców.
Zgodnie z przepisami określającymi wysokość minimalnego wynagrodzenia i minimalnej stawki godzinowej od 1 stycznia 2024 roku:
- minimalne wynagrodzenie za pracę wynosi 4242 zł;
- minimalna stawka godzinowa wynosi 27,70 zł.
Od 1 lipca 2024 roku powyższe należności będą przysługiwać w następującej wysokości:
- minimalne wynagrodzenie za pracę – 4300 zł;
- minimalna stawka godzinowa – 28,10 zł.
Minimalne wynagrodzenie na dany rok kalendarzowy jest podstawą ustalania innych należności przysługujących pracownikowi w danym roku kalendarzowym. Polega to na tym, że wraz ze wzrostem minimalnego wynagrodzenia za pracę podwyższeniu ulegają m.in.:
- kwoty wynagrodzenia wolne od potrąceń;
- dodatek do wynagrodzenia przysługujący pracownikowi za każdą godzinę pracy w porze nocnej;
- wynagrodzenie za czas niezawinionego przez pracownika przestoju;
- wysokość odszkodowania należnego pracownikowi w związku z naruszeniem wobec niego przez pracodawcę zasady równego traktowania w zatrudnieniu;
- maksymalna wysokość odprawy pieniężnej przysługującej pracownikowi, z którym rozwiązano umowę o pracę w ramach grupowego lub indywidualnego zwolnienia dokonanego na podstawie przepisów Ustawy z dnia 13 marca 2003 roku o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników.
Minimalna stawka godzinowa ma natomiast zastosowanie do umów zlecenia (art. 734 Ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 roku – Kodeks cywilny – dalej: kc) oraz umów o świadczenie usług, do których stosuje się przepisy o zleceniu (art. 750 kc).
Wysokość składek na ZUS dla przedsiębiorców
Przy ustalaniu składek na ZUS opłacanych przez przedsiębiorcę w standardowym wariancie kryterium do obliczenia podstawy wymiaru stanowi kwota prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia w 2024 roku (7824 zł). Podstawą wymiaru składek dla przedsiębiorców jest kwota odpowiadająca 60% tego wynagrodzenia. W konsekwencji podstawa oskładkowania wyniesie w 2024 roku 4694,40 zł. Składki ZUS wyniosą zatem 1600,27 zł.
W przypadku tzw. małego ZUS-u podstawę wymiaru składek stanowi z kolei minimalne wynagrodzenie za pracę. Przedsiębiorcy korzystający z tego rozwiązania opłacają składki od podstawy wynoszącej 30% minimalnej płacy. Oznacza to, że podstawa oskładkowania wyniesie:
- 1272,60 zł – za pierwsze półrocze 2024 roku, czyli wysokość składek to 402,65 zł;
- 1290 zł – za drugie półrocze 2024 roku, a więc wysokość składek to 408,16 zł.
Limit miesięcznej podstawy składek na ZUS dla przedsiębiorców
Przedsiębiorców obowiązuje zasada ograniczenia górnej podstawy oskładkowania, nie może ona mianowicie przekroczyć 250% kwoty prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia w 2024 roku. Limit ten odpowiada więc kwocie 19 560 zł.
Wnioski o wsparcie działań eksportowych przedsiębiorców w 2024 roku
Przedsiębiorcy mogą już składać wnioski o wsparcie promocji swoich działań eksportowych na światowych rynkach w 2024 roku. Program wsparcia jest adresowany do mikroprzedsiębiorców oraz małych i średnich firm, przy czym pula wsparcia przewidziana w ramach tej edycji wynosi 4,5 mln zł. Promocja polskich przedsiębiorstw na światowych rynkach polega na przyznaniu dofinansowania wydatków poniesionych przez przedsiębiorców na następujące cele:
- realizację branżowych przedsięwzięć promocyjnych wspierających eksport;
- organizację przedsięwzięć promocyjnych wspierających eksport;
- realizację przedsięwzięć wydawniczych wspierających eksport;
- uzyskanie certyfikatu wyrobu wymaganego w obrocie towarami na rynkach poza UE.
Dofinansowanie jest przyznawane przedsiębiorcom w formie dotacji, w charakterze pomocy publicznej de minimis. Przedsiębiorcy składają wniosek przed terminem realizacji przedsięwzięcia promocyjnego, lecz nie wcześniej niż 20 grudnia roku poprzedzającego rok, w którym będzie realizowane przedsięwzięcie promocyjne. Wnioski rozpatrywane są na bieżąco, aż do chwili wyczerpania dostępnej puli środków w danym roku.
Minimalny CIT dla przedsiębiorców, którzy ponieśli stratę lub nie uzyskali określonej rentowności
W 2024 roku wchodzą w życie przepisy umożliwiające uiszczanie minimalnego podatku CIT w przypadku, gdy podmioty prowadzące działalność odnotowały stratę lub nie przekroczyły progu rentowności. Wspomniane regulacje będą miały zastosowanie do:
- podatników mających siedzibę lub zarząd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (RP), a więc podlegających obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce ich osiągania;
- podatkowych grup kapitałowych;
- podatników prowadzących działalność poprzez położony na terytorium RP zagraniczny zakład, co oznacza podatników nieposiadających na terytorium RP siedziby lub zarządu, a zatem podlegających obowiązkowi podatkowemu wyłącznie od dochodów, które osiągają na terytorium RP.
Zgodnie z art. 24ca ust. 1 Ustawy z dnia 15 lutego 1992 roku o podatku dochodowym od osób prawnych podatek od wyżej wymienionych podmiotów, które w roku podatkowym:
poniosły stratę ze źródła przychodów innych niż z zysków kapitałowych albo
osiągnęły udział dochodów ze źródła przychodów innych niż z zysków kapitałowych, w przychodach innych niż z zysków kapitałowych w wysokości nie większej niż 2%
– wynosi 10% podstawy opodatkowania (minimalny podatek dochodowy).
Limit transakcji gotówkowych między przedsiębiorcami
Mimo zapowiedzi obniżenia limitu płatności gotówkowych między przedsiębiorcami w roku 2024 – z 15 000 zł do 8000 zł – zmiana ta nie doszła do skutku. Wobec powyższego w roku bieżącym przedsiębiorca może dokonać płatności gotówkowej innej firmie, jeśli jednorazowo transakcja nie przekracza kwoty 15 000 zł brutto.
Elektroniczne wnioski w sprawie wiążących informacji stawkowych, akcyzowych i o pochodzeniu
Od 1 stycznia 2024 roku wprowadzono nowe funkcje w e-Urząd Skarbowy i na portalu PUESC. Oznacza to, że umożliwiono składanie drogą elektroniczną wniosków o wydanie wiążących:
- informacji stawkowych (WIS)’
- informacji akcyzowych (WIA);
- informacji o pochodzeniu (WIP).
Wnioski o wydanie informacji WIS składa się w serwisie e-Urząd Skarbowy, natomiast wnioski o wydanie informacji WIA i WIP – na portalu PUESC.
Skrócenie okresu amortyzacji budynków na obszarach z wysokim bezrobociem
Od stycznia 2024 roku wchodzą w życie zmiany pozwalające przedsiębiorcom na skrócenie amortyzacji budynków i budowli niemieszkalnych odpowiednio do 5 lub 10 lat. Rozwiązania te będą miały zastosowanie do mikro-, małych i średnich przedsiębiorców w rozumieniu ustawy – Prawo przedsiębiorców, którzy prowadzą działalność na obszarze gmin o podwyższonym wskaźniku bezrobocia oraz niskim dochodzie w przeliczeniu na mieszkańca. Przedsiębiorcy, o których mowa, będą uprawnieni do skrócenia okresu amortyzacji przy zastosowaniu indywidualnych stawek, jeżeli środek trwały znajduje się na obszarze gminy usytuowanej w powiecie, w którym przeciętna stopa bezrobocia wynosi:
- od 120% do 170% przeciętnej stopy bezrobocia w kraju – wówczas okres amortyzacji dla środka trwałego nie może być krótszy niż 10 lat;
- powyżej 170% przeciętnej stopy bezrobocia w kraju – w takim przypadku okres amortyzacji dla środka trwałego nie może być krótszy niż 5 lat.
Zmiany w zakresie krajowego systemu e-faktur (KSeF)
Jedną z najpoważniejszych zmian dla przedsiębiorców w 2024 roku miało być wdrożenie KSeF. Jednak zgodnie z informacjami przekazanymi na briefingu prasowym, który odbył się 19 stycznia 2024 roku z udziałem Ministerstwa Finansów, resort poinformował, że podatnicy nie będą zobowiązani do fakturowania za pośrednictwem KSeF w 2024 roku.
KSeF jest obecnie dostępny jako rozwiązanie fakultatywne — łączenie się z tym systemem następuje poprzez zintegrowane oprogramowanie finansowo-księgowe (API) lub bezpłatne narzędzia przygotowane przez Ministerstwo Finansów. Logowanie do KSeF może być zrealizowane za pośrednictwem:
- profilu zaufanego;
- kwalifikowanego podpisu elektronicznego;
- kwalifikowanej pieczęci elektronicznej.
Po pierwszym uwierzytelnieniu z użyciem jednej ze wskazanych metod można wygenerować token przypisany do danej osoby.
9 ważnych zmian dla przedsiębiorców w 2024 roku — podsumowanie
W artykule przedstawiono 9 ważnych zmian dla przedsiębiorców w 2024 roku. Jak każdy wybór – wspomniany tekst ma subiektywny charakter, wyróżniono w nim nowości prawne, które w naszej ocenie mają największe znaczenie dla firm. Warto w tym miejscu wspomnieć choćby o wzroście minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz minimalnej stawki godzinowej, wysokości składek na ZUS czy zmianie dotyczącej wdrażaniu krajowego systemu e-faktur. Interesujące rozwiązania przewidują także: nowelizacja w zakresie minimalnego CIT oraz zmiany pozwalające przedsiębiorcom na skrócenie amortyzacji budynków i budowli niemieszkalnych.
