Prowadzenie działalności w formie spółki cywilnej to popularne rozwiązanie, które wiąże się z określonymi obowiązkami wobec Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Wielu przedsiębiorców zastanawia się, jakie ulgi w ZUS dla wspólnika spółki cywilnej są dostępne i na jakich zasadach można z nich skorzystać. Wyjaśniamy, jakie preferencje przysługują wspólnikom.
Ubezpieczenie społeczne wspólników spółki cywilnej
Wskazać należy, że spółka cywilna jest niewątpliwie najbardziej odformalizowanym sposobem prowadzenia działalności przez co najmniej dwie osoby. Na wstępie wskazać należy, że spółka cywilna jest umową, a nie spółką jak inne spółki wskazane w Kodeksie spółek handlowych.
Spółkę cywilną mogą związać zarówno osoby fizyczne, osoby prawne, jak i osoby fizyczne wspólnie z osobami prawnymi.
Z tego wynika, kiedy wspólnik spółki cywilnej ma tytuł do ubezpieczeń. Prowadząc działalność gospodarczą, wspólnik spółki cywilnej może korzystać z preferencyjnych ulg w zakresie składek do ZUS-u.
Ulga na start dla wspólnika spółki cywilnej
Ulga na start dotyczy przedsiębiorców, którzy spełniają następujące kryteria:
są osobami fizycznymi prowadzącymi jednoosobową działalność gospodarczą albo wspólnikami spółki cywilnej;
podejmują działalność gospodarczą po raz pierwszy albo podejmują ją ponownie po upływie co najmniej 60 miesięcy od dnia jej ostatniego zawieszenia lub zakończenia;
nie wykonują działalności na rzecz byłego pracodawcy, u którego w bieżącym lub w poprzednim roku kalendarzowym pracowali na etacie i wykonywali czynności wchodzące w zakres obecnie wykonywanej działalności.
na ubezpieczenia emerytalne,
na ubezpieczenie rentowe
na ubezpieczenia wypadkowe
na Fundusz Solidarnościowy.
Ulga na start nie obejmuje zwolnienia ubezpieczenia zdrowotnego.
Z powyższego wynika, że wspólnik spółki cywilnej może skorzystać z ulgi na start.
Preferencyjne składki ZUS przez 24 miesiące
Ulga dotycząca preferencyjnych składek przez okres 24 miesięcy przysługuje przedsiębiorcy spełniającemu łącznie następujące warunki:
podejmującemu działalność gospodarczą po raz pierwszy albo podejmującemu ją ponownie, po upływie co najmniej 60 miesięcy od dnia jej ostatniego zawieszenia lub zakończenia;
który nie wykonuje działalności gospodarczej na rzecz byłego pracodawcy, u którego w bieżącym lub w poprzednim roku kalendarzowym pracował na umowie o pracę i wykonywał czynności wchodzące w zakres obecnie wykonywanej działalności.
Ulga ta nie będzie przysługiwała, jeżeli aktualnie lub w okresie ostatnich 60 miesięcy kalendarzowych przedsiębiorca, który chciałby z niej korzystać:
prowadził pozarolniczą działalność gospodarczą na podstawie przepisów o działalności gospodarczej lub innych przepisów szczególnych;
wykonywał działalność twórczą lub artystyczną;
prowadził działalność gospodarczą w zakresie wolnego zawodu w rozumieniu przepisów o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne albo takiej, z której przychody są przychodami z działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych;
był wspólnikiem jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, spółki jawnej, komandytowej lub partnerskiej;
prowadził publiczną lub niepubliczną szkołę, inną formę wychowania przedszkolnego, placówkę lub ich zespół na podstawie Prawa oświatowego.
Ulgi w zus dla wspólnika spółki cywilnej - Mały ZUS plus
Ulga mały ZUS plus przysługuje przedsiębiorcy, który
za poprzedni rok kalendarzowy osiągnął przychody z pozarolniczej działalności gospodarczej prowadzonej nieprzekraczające kwoty 120 000 zł;
prowadził działalność gospodarczą w poprzednim roku kalendarzowym przez nie mniej niż 60 dni kalendarzowych.
Przewidziano następujące ograniczenia w korzystaniu z ulgi Mały ZUS Plus:
nie jest to możliwe w pierwszym roku prowadzenia działalności;
nie jest to możliwe, gdy przedsiębiorca spełnia warunki do korzystania z ulgi, która pozwala na płacenie preferencyjnych składek od podstawy wynoszącej 30% minimalnego wynagrodzenia.
Ulga mały ZUS plus dotyczy tylko składek na ubezpieczenia społeczne, w tym wypadku składka zdrowotna jest płatna w pełnej wysokości.
Z ulgi mały ZUS Plus przedsiębiorcy mają możliwość korzystania, gdy wcześniej korzystali z ulgi na start oraz małego ZUS-u. Ulga mały ZUS plus przysługuje maksymalnie przez 36 miesięcy w ciągu kolejnych 60 miesięcy kalendarzowych prowadzenia działalności gospodarczej.
Regulacje dotyczące ulgi mały ZUS plus przewidują następujące ograniczenia, które wykluczają możliwość korzystania z ulgi, nawet gdy podstawowe przesłanki zostały spełnione. Są to następujące przypadki:
kiedy przedsiębiorca w poprzednim roku kalendarzowym rozliczał się w formie karty podatkowej i jednocześnie korzystał ze zwolnienia z VAT;
kiedy przedsiębiorca podlegał ubezpieczeniom społecznym lub ubezpieczeniu zdrowotnemu także z tytułu innej pozarolniczej działalności;
kiedy przedsiębiorca wykonuje w ramach działalności gospodarczej te same zadania, które wykonywał dla byłego bądź obecnego pracodawcy jako pracownik w bieżącym lub poprzednim roku kalendarzowym;
kiedy przedsiębiorca prowadzi działalność jako twórca, artysta, osoba wykonująca wolny zawód, wspólnik spółki jawnej, komandytowej, partnerskiej albo jednoosobowej spółki z o.o., osoba prowadząca publiczną lub niepubliczną szkołę, inną formę wychowania przedszkolnego, placówkę lub ich zespół.
[alrt-info]Ulga mały ZUS plus przysługuje wspólnikom spółki cywilnej, jeśli spełniają oni przesłanki ogólne do korzystania.[/alert-info]
Wakacje składkowe dla wspólników spółki cywilnej
W 2024 roku wprowadzona została także możliwość zwolnienia z obowiązku opłacania składek na ubezpieczenie społeczne, co określane jest jako wakacje składkowe.
- prowadzący pozarolniczą działalność gospodarczą lub komornicy sądowi, gdy w miesiącu przed złożeniem wniosku o nie zgłaszali do ubezpieczeń społecznych (emerytalnego, rentowych i wypadkowego) lub ubezpieczenia zdrowotnego nie więcej niż 10 ubezpieczonych (wliczając siebie);
- którzy w okresie od początku roku kalendarzowego do dnia złożenia wniosku o wakacji składkowe i w poprzednim roku kalendarzowym nie wykonywali pozarolniczej działalności gospodarczej na rzecz byłego pracodawcy;
- którzy w miesiącu kalendarzowym poprzedzającym miesiąc złożenia wniosku jako ubezpieczeni podlegali ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej;
- będący mikroprzedsiębiorcami, czyli przedsiębiorcami, którzy w co najmniej 1 roku z 2 ostatnich lat obrotowych spełnia łącznie następujące warunki:
- zatrudniali średniorocznie mniej niż 10 pracowników,
- osiągnęli roczny obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz z operacji finansowych nieprzekraczający równowartości w złotych 2 milionów euro lub sumy aktywów jego bilansu sporządzonego na koniec 1 z tych lat nie przekroczyły równowartości w złotych 2 milionów euro.
Limit 10 ubezpieczonych obejmuje:
przedsiębiorcę,
pracowników,
zleceniobiorców z wyłączeniem uczniów i studentów do 26. roku życia,
osoby współpracujące.
Limit zgłoszonych do ubezpieczeń nie obejmuje osób:
pobierających zasiłek macierzyński,
przebywających na urlopie wychowawczym,
przebywających na urlopie bezpłatnym.
Z wakacji składkowych nie skorzystają następujący przedsiębiorcy:
- którzy zgłaszali do ubezpieczeń społecznych (emerytalnego, rentowych i wypadkowego) lub ubezpieczenia zdrowotnego więcej niż 10 ubezpieczonych (wliczając siebie);
- mały przedsiębiorca, czyli przedsiębiorca, który w co najmniej 1 roku z 2 ostatnich lat obrotowych spełnia łącznie następujące warunki:
- zatrudniał średniorocznie mniej niż 50 pracowników,
- osiągnął roczny obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz z operacji finansowych nieprzekraczający równowartości w złotych 10 milionów euro, lub sumy aktywów jego bilansu sporządzonego na koniec 1 z tych lat nie przekroczyły równowartości w złotych 10 milionów euro,
- nie jest mikroprzedsiębiorcą;
- średni przedsiębiorca, czyli przedsiębiorca, który w co najmniej 1 roku z 2 ostatnich lat obrotowych spełnia łącznie następujące warunki:
- zatrudniał średniorocznie mniej niż 250 pracowników,
- osiągnął roczny obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz z operacji finansowych nieprzekraczający równowartości w złotych 50 milionów euro, lub sumy aktywów jego bilansu sporządzonego na koniec 1 z tych lat nie przekroczyły równowartości w złotych 43 milionów euro,
- nie jest mikroprzedsiębiorcą ani małym przedsiębiorcą;
- przedsiębiorca korzystający z ulgi na start, czyli zwolnienia przedsiębiorcy, który rozpoczyna prowadzenie działalności gospodarczej lub ją wznawia po co najmniej 60 miesiącach, przez 6 pełnych miesięcy od rozpoczęcia działalności z płacenia składek na ubezpieczenia społeczne (emerytalne, rentowe, wypadkowe) oraz składek na Fundusz Pracy i Fundusz Solidarnościowy;
- którzy, w okresie od początku roku kalendarzowego do dnia złożenia wniosku o wakacje składkowe i w poprzednim roku kalendarzowym wykonywali pozarolniczą działalność gospodarczą na rzecz byłego pracodawcy.
Przykład 1.
Pani Małgorzata i pan Stanisław są wspólnikami spółki cywilnej. W 2025 roku korzystają oni z ulgi na start. Czy w związku z tym mogą korzystać z wakacji składkowych?
W tym wypadku wykluczone jest skorzystanie z wakacji składkowych, ulga na start zwalnia bowiem wspólników ze składek, które obejmuje zwolnienie przyznawane w ramach wakacji składkowych.
Podsumowanie
Podsumowując, wspólnicy spółki cywilnej mogą korzystać z wszelkich preferencyjnych form dotyczących opłacania składek. Obejmuje to ulgę na start, preferencyjne składki przez 24 miesiące, mały ZUS Plus. Dotyczą ich także wakacje składkowe.
