Na rynku pracy Unii Europejskiej pojawiają się pewne problemy związane z brakami wśród wysoko wykwalifikowanych pracowników np. z branży medycznej. Sytuacja ma się podobnie również na polskim rynku pracy. W obliczu takich okoliczności władze unijne zdecydowały się na aktualizację dyrektywy o niebieskiej karcie dla cudzoziemców.
Niebieska karta Unii Europejskiej jest najprościej mówiąc zezwoleniem na pobyt przeznaczonym dla cudzoziemców, którzy chcą podjąć pracę na ternie krajów członkowskich Unii Europejskiej. W odróżnieniu od zwykłego zezwolenia na pobyt, procedura związana
z uzyskaniem niebieskiej karty jest znacznie prostsza i szybsza. Niebieska karta daje posiadającemu ją pracownikowi też nieco szersze uprawnienia. Na przykład taki pracownik może przemieszczać się po Unii Europejskiej i podejmować zatrudnienie czasowo w innym kraju, niż ten w którym jest pierwotnie zatrudniony.
Kto może ubiegać się o niebieską kartę UE?
W pierwszej kolejności cudzoziemiec ubiegający się o niebieską kartę musi spełnić pewne wymagania w postaci udokumentowanych kwalifikacji pozwalających na prace na określonym stanowisku. Kompetencje te mogą być potwierdzone poprzez:
- Ukończone 5 letnie studia wyższe.
- Co najmniej 5 letnie doświadczenie zawodowe.
Jeśli więc pomimo tego, że zdobyte wykształcenie lub doświadczenie nie odpowiadają stanowisku, ale pracodawca uzna, że posiadane kwalifikacje są wystarczające do wykonywania powierzonej pracy to nic nie stoi na przeszkodzie, aby takiego cudzoziemca mógł zatrudnić.
Kolejnym ważnym aspektem jest wynagrodzenie. W związku z tym, że niebieska karta dotyczy pracowników ubiegających się o zatrudnienie na stanowiskach wymagających wysokich kwalifikacji, przepisy unijne wprowadzają również pewne wytyczne w zakresie wynagrodzenia przysługującego cudzoziemcowi ubiegającemu się o niebieską kartę.
Przykładowo w Polsce, w zeszłym roku (2024), zgodnie z danymi podanymi przez Główny Urząd Statystyczny, przeciętne wynagrodzenie wyniosło 8181,72 zł brutto. Oznacza to, że wynagrodzenie dla cudzoziemca ubiegającego się o niebieską kartę powinno w 2025 r. wynosić minimum 12 272,58 zł brutto.
Takie regulacje niewątpliwie rodzą istotne problemy w przypadku niektórych zawodów. Wysokość wynagrodzenia często może okazać się dla wielu pracodawców barierą nie do przejścia.
Niebieska karta Unii Europejskiej - proces otrzymania
W pierwszej kolejności cudzoziemiec zainteresowany ubieganiem się o niebieską kartę musi znaleźć pracodawcę, który chciałby go zatrudnić na ustalonych warunkach, zwłaszcza
w odniesieniu do wymaganego wynagrodzenia. Rozpoczęcie procedury związanej z niebieską kartą jest możliwe dopiero po podpisaniu umowy o pracę lub umowy cywilnoprawnej, np. umowy zlecenia.
Po podpisaniu umowy cudzoziemiec może już złożyć niezbędne dokumenty do Urzędu Wojewódzkiego. Dokumenty wymagane do uzyskania niebieskiej karty to:
- Wniosek o udzielenie zezwolenia na pobyt czasowy;
- Ważny dokument podróży;
- Potwierdzenie od starosty właściwego dla siedziby pracodawcy, że nie m możliwości znaleźć na danego stanowisko obywatela Polski;
- Umowa o pracę lub umowa cywilnoprawna zawarta na co najmniej rok;
- Potwierdzenie posiadania ubezpieczenia zdrowotnego;
- Dokumenty potwierdzające ukończenie studiów wyższych (jeśli dotyczy danego pracownika);
- Cztery fotografie;
- Potwierdzenie uiszczenia opłaty skarbowej.
Warto również dodać, że procedura aplikacji wymaga dostarczenia wszystkich dokumentów w języku polskim, przetłumaczonych przez tłumacza przysięgłego, co może wpłynąć na czas i koszt przygotowań.
Istotnym ograniczeniem są regulacje dotyczące okresu pozostawania bez zatrudnienia przez cudzoziemca. Cudzoziemiec posiadający niebieska kartę może w czasie ważności dokumentu pozostawać bez pracy jedynie przez okres trzech miesięcy łącznie, jednak nie więcej niż dwa razy.
Korzyści niebieskiej karty UE z perspektywy pracodawcy
Główną korzyścią płynącą dla pracodawców z wprowadzenia niebieskiej karty jest nieograniczony dostęp do wykwalifikowanych pracowników z całego świata. Taka możliwość może okazać się nieoceniona z perspektywy pracodawców z obszarów dotkniętych brakami pracowniczymi, często może też okazać się jedynym możliwym wyjściem.
Wbrew pozorom zatrudnianie cudzoziemców może wiązać się również z korzyściami finansowymi. Co prawda pracodawca chcący zatrudnić pracownika z niebieską kartą musi zaproponować mu określone przepisami wynagrodzenie, w wysokości co najmniej 150% przeciętnego wynagrodzenia w danym kraju w poprzednim roku, jednak może okazać się, że nie zawsze jest to wygórowana stawka, Zwłaszcza w przypadku pracowników będących specjalistami w danej dziedzinie, zwłaszcza z obszarów, w których takich specjalistów brakuje. Często pracownicy specjalizujący się w dziedzinach dotkniętych brakami kadrowymi żądają wysokich wynagrodzeń, może zatem okazać się, że zatrudnienie cudzoziemca jest korzystniejszym wyjściem.
Korzyści dla pracownika
Niebieska karta Unii Europejskiej daje pracownikowi zdecydowanie większe korzyści niż zwykłe zezwolenie. Posiadanie niebieskiej karty pozwala pracownikowi na prace w wielu krajach Unii Europejskiej.
Za zgodą pracodawcy ma on możliwość do okresowego wykonywania pracy na terenie innego kraju. Okres ten wynosi 3 miesiące, po jego upływie musi powrócić do kraju, który pierwotnie wydał mu zezwolenie. Co więcej po 12 miesiącach pracy w danym kraju cudzoziemiec może przenieść się do innego kraju członkowskiego UE, gdzie będzie mógł mieszkać oraz pracować. Jedyne, co musi zrobić to złożyć wniosek o zezwolenie na pobyt czasowy w tym kraju.
Niewątpliwa korzyścią jest też łatwiejszy dostęp karty rezydenta długoterminowego. Cudzoziemcom często bardzo zależy na uzyskaniu statusu rezydenta długoterminowego, ponieważ wiąże się z tym szereg dodatkowych uprawień. Ich pozycja na rynku pracy praktyczne zrównuje się z pozycją jaką mają obywatele Polski. Otrzymanie statusu rezydenta długoterminowego wiąże się z przebywaniem na terenie kraju przez pięć lat. W przypadku cudzoziemca posiadającego niebieska kartę okres 5 lat dotyczy całego terenu Unii Europejskiej. Oznacza to, że cudzoziemiec, który ubiega się kartę rezydenta długoterminowego może pracować przez 3 lata w Polsce, następnie przez rok na przykład
w Niemczech i przez rok w Francji, a po upływie 5 lat ubiegać się o kartę rezydenta w Polsce.
Podstawa prawna
- Dyrektywa Rady 2009/50/WE z dnia 25 maja 2009 r. w sprawie warunków wjazdu i pobytu obywateli państw trzecich w celu podjęcia pracy w zawodzie wymagającym wysokich kwalifikacji.
- Ustawa z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach (Dz. U. 2013 poz. 1650).
Materiał opracowany przez zespół „Tak Prawnik”.
Właścicielem marki „Tak Prawnik” jest BZ Group Sp. z o.o.
Polecamy:
