Zabezpieczenie powództwa do polskiego systemu prawnego zostało wprowadzone w celu ochrony praw i interesów powoda (wierzyciela). Jest to niezwykle korzystne rozwiązanie chociażby z uwagi na fakt, iż sądy są przeciążone nakładem pracy i masą spraw do rozpoznania co z kolei wiąże się z niekiedy długim oczekiwaniem na wyznaczenie terminu rozprawy. W tym czasie oczekiwani wierzyciel może zostać narażony na niekorzystne dla niego skutki nawet jeżeli w efekcie końcowym po paru latach wygra spór.
Jak dokonać zabezpieczenia powództwa?
Regułą jest, że aby sąd udzielił zabezpieczenia, wierzyciel musi złożyć stosowny wniosek. Przy czym wniosek o udzielenie zabezpieczenia może zostać złożony zarówno przed wszczęciem postępowania (tzn. przed złożeniem pozwu) jak i w trakcie toczącego się postępowania przeciwko dłużnikowi.
Rodzaje zabezpieczeń zostały wyczerpująco ujęte w art. 747 kodeksu postępowania cywilnego i zgodnie z nim, zabezpieczenie roszczeń pieniężnych może nastąpić poprzez:
- zajęcie ruchomości, wynagrodzenia za pracę, wierzytelności z rachunku bankowego albo innej wierzytelności lub innego prawa majątkowego;
- obciążenie nieruchomości obowiązanego hipoteką przymusową;
- ustanowienie zakazu zbywania lub obciążania nieruchomości, która nie ma urządzonej księgi wieczystej lub której księga wieczysta zaginęła lub uległa zniszczeniu;
- obciążenie statku albo statku w budowie hipoteką morską;
- ustanowienie zakazu zbywania spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu;
- ustanowienie zarządu przymusowego nad przedsiębiorstwem lub gospodarstwem rolnym obowiązanego albo zakładem wchodzącym w skład przedsiębiorstwa lub jego częścią albo częścią gospodarstwa rolnego obowiązanego.
Wspomniany wyżej wniosek o zabezpieczenie powództwa nie musi być obowiązkowo złożony w formie osobnego pisma (choć oczywiście może) ale również wierzyciel może zawrzeć taki wniosek w pozwie, umieszczając sformułowanie „ Wnoszę o...” Taki wniosek jest oczywiście płatny, a opłata wynosi 100 zł w przypadku złożenia go przed wszczęciem postępowania. W sytuacji gdy składamy wniosek w toku postępowania nie musimy wnosić opłaty.
Elementy formalne wniosku o zabezpieczenie powództwa
-
Wniosek musi spełniać wszystkie wymogi formalne przewidziane dla składania każdego pisma procesowego, a więc: oznaczenie stron, oznaczenie sądu, wskazanie rodzaju pisma, podpis i datę oraz załączniki,
-
W treści wniosku muszą obligatoryjnie znaleźć się okoliczności uprawdopodobniające zasadność roszczenia tzn. wszystkie okoliczności wskazujące na faktycznie istnienie roszczenia (rachunki, faktury),
-
Zawarcie we wniosku uprawdopodobnienia istnienia interesu prawnego wierzyciela w udzieleniu zabezpieczenia. Innymi słowy należy wykazać, że brak zabezpieczenia uniemożliwi lub utrudni w znacznym stopniu wykonanie zapadłego orzeczenia (np. w przypadku gdy wierzyciel wie, że dłużnik rozpoczął już sprzedaż swojego majątku),
-
Należy również wskazać sposób zabezpieczenia (w przypadku roszczeń pieniężnych – sumę zabezpieczenia).
Ponadto jeżeli wierzyciel składa taki wniosek przed wszczęciem postępowania, powinien w nim krótko przedstawić przedmiot sprawy.
Korzyści zabezpieczenia powództwa
-
ochrona dochodzonych należności, zanim jeszcze rozpocznie się postępowanie egzekucyjne. Niekiedy nawet może to skłonić dłużnika do samorzutnego spełnienia świadczeń.
-
instytucja ta okazuje się niezwykle ważna w przypadku nieuczciwych dłużników, którzy w toku postępowania próbują wyzbyć się całego majątku
- postępowanie o udzielenie zabezpieczenia posiada również taki walor, że o jego trwaniu i przebiegu dłużnik nie ma pojęcia (nie jest informowany), a co za tym idzie nieświadomy dłużnik prawdopodobnie nie dokona żadnych czynności mających na celu ukrycie majątku.
