Nabywając towary z Unii Europejskiej, zazwyczaj mamy do czynienia z tzw. WNT, czyli wewnątrzwspólnotowym nabyciem towarów. Rozpoznanie WNT wymaga spełniania określonych warunków, zarówno po stronie nabywcy, jak i sprzedawcy. Zgodnie z przepisami obie strony transakcji powinny zarejestrować się jako podatnicy VAT-UE i posługiwać się NIP-em europejskim. Jak rozliczyć zakup towarów od podatnika nieposiadającego VAT UE? Odpowiedź w artykule!
Czym jest wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów?
Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy o VAT wewnątrzwspólnotowym nabyciem towarów nazywamy nabycie prawa do rozporządzania jak właściciel towarami, które w wyniku dokonanej dostawy są wysyłane lub transportowane na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium państwa członkowskiego rozpoczęcia wysyłki lub transportu. W ramach WNT towar może zostać przewieziony przez sprzedawcę, nabywcę albo podmiot działający na rzecz nabywcy lub sprzedawcy.
Kto jest zobowiązany do posiadania NIP-u europejskiego?
Numer VAT-UE, czyli NIP europejski to numer, którym powinni posługiwać się podatnicy dokonujący następujących transakcji na terenie Wspólnoty:
- WDT (wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów), czyli sprzedaży towarów do UE;
- WNT (wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów), czyli zakupu towarów od kontrahentów unijnych;
- sprzedaży usług dla kontrahentów unijnych, dla których miejscem świadczenia jest kraj prowadzenia działalności lub zamieszkania nabywcy;
- zakupu usług od firm posiadających siedzibę poza Polską, w odniesieniu do których to nabywca ma obowiązek rozliczenia podatku VAT na terenie Rzeczypospolitej.
Rejestracji na potrzeby transakcji unijnych czynni podatnicy VAT dokonują na druku VAT-R poprzez zaznaczenie odpowiedniego pola części C.3. Informacje dotyczące wykonywania transakcji wewnątrzwspólnotowych.
Zakup towarów od podatnika nieposiadającego VAT UE
W celu rozpoznania WNT zarówno nabywca, jak i dostawca muszą spełniać określone wymogi formalne.
Nabywca towarów musi być:
- podatnikiem VAT, a towary powinny być przeznaczone na cele jego działalności gospodarczej lub
- osobą prawną niebędącą podatnikiem VAT, jeżeli całkowita wartość wewnątrzwspólnotowego nabycia na terytorium kraju przekroczyła w trakcie roku podatkowego kwotę 50 000 zł.
Dokonujący dostawy towarów musi być natomiast:
- podatnikiem VAT lub
- podatnikiem podatku od wartości dodanej.
Może się zdarzyć, że będzie miał miejsce zakup towarów od podatnika nieposiadającego VAT UE, który nie jest zarejestrowanym podatnikiem VAT ani podatnikiem podatku od wartości dodanej, czyli korzysta ze zwolnienia z VAT. Transakcja nie spełnia wówczas warunków pozwalających na rozpoznanie wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów. Oznacza to, że nie wykazujemy jej w pliku JPK_V7, a wydatek może zostać zaliczony do kosztów uzyskania przychodów.
Wątpliwości wśród nabywców towarów od kontrahentów z UE budzi sytuacja, gdy sprzedawca jest podatnikiem podatku od wartości dodanej, ale nie jest zarejestrowany dla potrzeb transakcji wewnątrzwspólnotowych. W takim wypadku należy rozpoznać WNT, oczywiście o ile spełnione są pozostałe warunki pozwalające na naliczenie i odliczenie VAT, co potwierdza interpretacja indywidualna IPPP3/4512-93/16-2/JF z 6 maja 2016 r.
Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie stwierdził:
Jak rozliczyć w JPK_V7 i informacji podsumowującej VAT-UE zakup towarów od podatnika nieposiadającego VAT UE?
Jak już zostało wspomniane, bez względu na to, czy dokonywany jest zakup towarów od podatnika nieposiadającego VAT UE bądź posiadającego taki numer, o ile spełnione są pozostałe warunki, transakcja powinna zostać rozliczona jako WNT.
W przytoczonej wcześniej indywidualnej interpretacji Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie pisze:
Istotą wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów jest możliwość opodatkowania zakupu przez nabywcę. Podatek VAT wykazuje się wówczas w pliku JPK_V7 po stronie podatku należnego. Zazwyczaj podatek ten można również odliczyć jako podatek naliczony, dzięki czemu transakcja jest neutralna podatkowo dla nabywcy.
W przypadku wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów podatnik zobowiązany jest do złożenia informacji podsumowującej VAT-UE. Deklarację VAT-UE należy przekazać do urzędu skarbowego w formie elektronicznej. Okresem rozliczeniowym jest miesiąc kalendarzowy. Obowiązujący termin złożenia VAT-UE to 25. dzień miesiąca następującego po rozliczanym miesiącu.
W informacji podsumowującej VAT-UE transakcja nabycia towarów z Unii Europejskiej co do zasady powinna zostać uwzględniona w części D Informacje o wewnątrzwspólnotowych nabyciach towarów. W poszczególnych kolumnach wykazywany jest kod kraju kontrahenta, jego NIP i kwota transakcji. Jeżeli jednak dostawca nie został zarejestrowany do celów VAT-UE na terenie Wspólnoty, to takiej transakcji nie wykazuje się w składanej do urzędu skarbowego informacji podsumowującej VAT-UE, co również zostało potwierdzone we wcześniej przytoczonej interpretacji przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie: