0 0
dni
0 0
godz
0 0
min
0 0
sek

NIP-7 - czy trzeba go złożyć prowadząc działalność nierejestrowaną?

Nasz ekspert:
Artykuły autora

Wielkość tekstu:

Działalność nierejestrowana stanowi szczególny rodzaj aktywności gospodarczej. Osoba prowadząca działalność nierejestrowaną jest zwolniona z wielu obowiązków nakładanych na klasycznych przedsiębiorców. W związku z tym warto zastanowić się, czy preferencje obejmują także obowiązki ewidencyjne związane z uzyskaniem NIP-u. Zastanowimy się, czy osoba rozpoczynająca prowadzenie działalności nierejestrowanej ma obowiązek złożenia NIP-7.

Zakres obowiązków ewidencyjnych podatników prowadzących działalność gospodarczą

Przedmiotem naszej analizy będzie ustawa o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników.

Stosownie do art. 2 ust. 1 tej ustawy osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które na podstawie odrębnych ustaw są podatnikami, podlegają obowiązkowi ewidencyjnemu.

Zgodnie z art. 2 ust. 2 ustawy o NIP obowiązkowi ewidencyjnemu podlegają również inne podmioty niż wymienione w ust. 1, jeżeli na podstawie odrębnych ustaw są podatnikami, oraz płatnicy podatków.

Na mocy art. 3 ust. 1 ustawy o NIP identyfikatorem podatkowym jest:

  1. numer PESEL – w przypadku podatników będących osobami fizycznymi objętymi rejestrem PESEL nieprowadzących działalności gospodarczej lub niebędących zarejestrowanymi podatnikami podatku od towarów i usług,
  2. NIP – w przypadku pozostałych podmiotów podlegających obowiązkowi ewidencyjnemu, o którym mowa w art. 2.

W świetle powyższego podmioty prowadzące działalność gospodarczą mają obowiązek posługiwania się NIP-em. Podatnicy nieprowadzący działalności gospodarczej jako identyfikatora podatkowego używają numeru PESEL.

Sama ustawa o ewidencji i identyfikacji podatników nie definiuje pojęcia działalności gospodarczej. W tym zakresie należy każdorazowo odnosić się do legalnych definicji danej ustawy podatkowej.

Dodatkowego podkreślenia wymaga, że obowiązek ewidencyjny obejmuje również co do zasady podmioty korzystające w całości lub w części ze zwolnień podatkowych, ponieważ posiadają one status podatników.

Podatnicy prowadzący działalność gospodarczą mają obowiązek posługiwania się NIP-em, który jest dla nich identyfikatorem podatkowym.

Zgłoszenie identyfikacyjne podatników

Na podstawie art. 5 ust. 1 ustawy o NIP podatnicy są obowiązani do dokonania zgłoszenia identyfikacyjnego do naczelnika urzędu skarbowego albo organu właściwego na podstawie odrębnych przepisów. Zgłoszenia identyfikacyjnego dokonuje się jednokrotnie, bez względu na rodzaj oraz liczbę opłacanych przez podatnika podatków, formę opodatkowania, liczbę oraz rodzaje prowadzonej działalności gospodarczej, a także liczbę prowadzonych przedsiębiorstw.

Stosownie do art. 5 ust. 2 ustawy o NIP zgłoszenie identyfikacyjne osób fizycznych zawiera nazwisko, imię (imiona), imiona rodziców, datę i miejsce urodzenia, płeć, nazwisko rodowe, obywatelstwo lub obywatelstwa, adres miejsca zamieszkania, rodzaj, serię i numer dokumentu tożsamości oraz numer PESEL, jeżeli został nadany. 

W myśl art. 5 ust. 2a ustawy o NIP zgłoszenia identyfikacyjnego nie dokonują podatnicy będący osobami fizycznymi objętymi rejestrem PESEL nieprowadzący działalności gospodarczej lub niebędący zarejestrowanymi podatnikami podatku od towarów i usług.

Zgodnie z art. 5 ust. 4 ustawy o NIP zgłoszenie identyfikacyjne podatników będących osobami fizycznymi wykonujących działalność gospodarczą zawiera dane, o których mowa w ust. 2, nazwę (firmę), adres głównego miejsca wykonywania działalności gospodarczej, adresy dodatkowych miejsc wykonywania działalności, numer identyfikacyjny REGON, organ ewidencyjny, wykaz rachunków bankowych, adres miejsca przechowywania dokumentacji rachunkowej oraz przedmiot wykonywanej działalności określony według obowiązujących standardów klasyfikacyjnych.

Natomiast na podstawie art. 5 ust. 5a ustawy o NIP do zgłoszeń identyfikacyjnych oraz zgłoszeń aktualizacyjnych podatników będących osobami fizycznymi wykonującymi działalność gospodarczą stosuje się formularz wniosku o wpis do CEIDG.

To powoduje, że dla osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą zgłoszeniem identyfikacyjnym – na podstawie którego przyznawany jest NIP – będzie formularz CEIDG-1.

Przedsiębiorca prowadzący JDG nie musi składać dodatkowych dokumentów w zakresie identyfikacji jako osoba prowadząca działalność gospodarczą.

Osoba fizyczna rozpoczynająca prowadzenie działalności gospodarczej rejestruje się jako podatnik poprzez formularz CEIDG-1. W ten sposób podatnik dokonuje zgłoszenia identyfikacyjnego.

Prowadzenie działalności nierejestrowanej a złożenie NIP-7

Przechodząc na grunt przepisów stanowiących o zasadach funkcjonowania działalności nierejestrowanej, należy wskazać, że zgodnie z art. 5 ustawy Prawo przedsiębiorców nie stanowi działalności gospodarczej działalność wykonywana przez osobę fizyczną, której przychód należny z tej działalności nie przekracza w żadnym miesiącu (od 1 lipca 2023 roku) 75% kwoty minimalnego wynagrodzenia i która w okresie ostatnich 60 miesięcy nie wykonywała działalności gospodarczej.

To oznacza, że przepisy ustawy – Prawo przedsiębiorców pozwalają działać podmiotom na małą skalę bez konieczności rejestracji w CEiDG i opłacania składek ZUS.

Dodatkowo wskażmy, że na podstawie art. 20 ust. 1ba ustawy o PIT przychody z działalności gospodarczej nie są kwalifikowane jako pochodzące z pozarolniczej działalności gospodarczej (art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy o PIT), lecz jako przychody z innych źródeł (art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o PIT).

W konsekwencji na gruncie podatku PIT działalność nierejestrowana nie jest uznawana za działalność gospodarczą. 

Jednakże trzeba zwrócić uwagę na treść regulacji ustawy o podatku od towarów i usług.

Ustawa o VAT zawiera własną definicję podatnika oraz działalności gospodarczej.

Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy – podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Pod pojęciem działalności gospodarczej – na podstawie art. 15 ust. 2 ustawy ww. ustawy – należy rozumieć wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Zatem z punktu widzenia ustawy o VAT osoba prowadząca działalność nierejestrowaną będzie podatnikiem VAT, jeśli prowadzi działalność gospodarczą zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy o VAT.

Podkreślmy, że nie ma tu znaczenia, czy podatnik będzie prowadził działalność jako podatnik VAT czynny, czy też jako podatnik VAT zwolniony. W obu wariantach osoba prowadząca działalność nierejestrowaną jest traktowana jako podatnik prowadzący działalność gospodarczą na gruncie ustawy o VAT.

Tak też wypowiedział się Dyrektor KIS w interpretacji z 24 września 2018 roku (nr 0111-KDIB3-3.4018.5.2018.2.MS), wskazując, że podatnik, świadcząc usługi kosmetyczne i kosmetologiczne w ramach działalności nierejestrowanej, będzie w rozumieniu przepisów ustawy o podatku VAT podatnikiem, a więc będzie zobowiązany wystąpić o nadanie numeru identyfikacji podatkowej – NIP-u.

Podkreślenia jednak wymaga, że osoba prowadząca działalność nierejestrowaną nie składa formularza CEIDG-1. W tym przypadku nadanie NIP-u odbywa się poprzez formularz NIP-7

Na podstawie art. 6 ust. 1 ustawy o NIP formularz NIP-7 należy złożyć przed wykonaniem pierwszej czynności, a więc przed pierwszą dostawą towarów albo przed pierwszym świadczeniem usług.

Chociaż osoba prowadząca działalność nierejestrowaną nie jest przedsiębiorcą, to jednak na gruncie podatku VAT jest uważana za wykonującą działalność gospodarczą, co obliguje ją do uzyskania NIP-u. Zgłoszenia identyfikacyjnego osoba prowadząca działalność nierejestrowaną dokonuje poprzez formularz NIP-7.

Podsumowując nasze dzisiejsze rozważania, należy wskazać, że osoba prowadząca działalność nierejestrowaną nie jest zwolniona ze wszystkich obowiązków przewidzianych w przepisach prawa. Przykładem będzie tutaj konieczność dokonania zgłoszenia identyfikacyjnego w celu uzyskania NIP-u.

Artykuły
Brak wyników.
Więcej artykułów
Wzory
Brak wyników.
Więcej wzorów