Masz długi? Potrzebujesz pomocy prawnej, lecz Cię na nią nie stać? Zobacz, co się zmieniło w polskim prawie dotyczącym darmowej pomocy prawnika. Nowa ustawa o bezpłatnej pomocy prawnej nie wymaga już udowadniania złej sytuacji materialnej – wystarczy złożyć odpowiednie oświadczenie. Wprowadziła także nieodpłatne poradnictwo obywatelskie i mediacje. Bezpłatna pomoc prawna - sprawdź, kto może skorzystać!
Bezpłatna pomoc prawna – co daje nowa wersja ustawy?
Choć nie masz pieniędzy na porady prawne, nie musisz rezygnować z ochrony swoich praw. Zgodnie z nowelizacją ustawy o nieodpłatnej pomocy prawnej, która weszła w życie w 2019 roku, znaczenie ma realna sytuacja materialna osoby w potrzebie. Oznacza to, że osoba ubiegająca się o wsparcie prawne, nie musi wykazywać złej sytuacji materialnej, np. pokazując PIT, lecz wystarczy, że złoży oświadczenie. Należy w nim napisać, że nie jest się w stanie pokryć kosztów odpłatnej porady prawnej.
Nowości prawne dotyczą poza bezpłatną pomocą prawną (pełnomocnik albo obrońca w sądzie za darmo) także bezpłatnych mediacji i bezpłatnego poradnictwa obywatelskiego. W ich przypadku również wystarczy złożyć oświadczenie, by skorzystać z pomocy. Poradnictwo obywatelskie pomaga głównie w przypadkach zadłużeń mieszkaniowych i gdy problem dotyczy zabezpieczenia społecznego. Jest to informowanie zainteresowanego o uprawnieniach i obowiązkach związanych ze sprawą oraz udzielenie porady dotyczącej samodzielnego rozwiązania problemu wraz ze sporządzeniem planu działania.
Darmowa mediacja – nowość w polskim prawie
Darmowe mediacje (art. 3 ust. 1 pkt 3a i 4a ustawy o nieodpłatnej pomocy prawnej) to pomoc, w przypadku której prawnik informuje zainteresowanego, jak w polubowny i mniej kosztowny sposób może rozwiązać swój problem. Gdy osoba uprawniona wyrazi zgodę na mediację (czyli metodę polubowną), to prawnik przygotowuje wniosek o przeprowadzenie mediacji oraz projekt umowy o mediację. Uzupełnia to projektem przeprowadzenia mediacji w sprawie karnej.
Proces ten może być przeprowadzony przez mediatora, wpisanego na listę stałych mediatorów sądu okręgowego lub osobę „wpisaną na listę mediatorów prowadzoną przez organizację pozarządową w zakresie swoich zadań statutowych lub uczelnię, o której mowa w Ustawie – Kodeks postępowania cywilnego”. Mediator musi być osobą, która nie wzbudza wątpliwości co do bezstronnego podejścia do klienta i jego sprawy.
Czy warto skorzystać z bezpłatnej pomocy prawnej?
To doskonała metoda na ochronę swoich praw dla osób, które nie mają na to pieniędzy. Bezpłatna pomoc prawna to możliwość uzyskania od prawnika:
- informacji o obowiązującym stanie prawnym – także w przypadku toczących się postępowań,
- wiedzy o uprawnieniach i obowiązkach spoczywających na obywatelu (dotyczy także toczących się postępowań),
- informacji o kosztach sądowych i ryzyku finansowym, gdy sprawa trafi do sądu,
- projektu pisma np. pozwu, wniosku itp. (nie dotyczy pism procesowych toczących się postępowań przygotowawczych, sądowych i administracyjnych),
- projektu pisma o zwolnienie z kosztów sądowych,
- projektu pisma o ustanowienie pełnomocnika z urzędu, adwokata, doradcy podatkowego, radcy prawnego, rzecznika patentowego w przypadku postępowania sądowo-administracyjnego.
Bezpłatna pomoc prawna nie dotyczy spraw związanych z działalnością gospodarczą. Może zostać udzielona jedynie w przypadku chęci rozpoczęcia takiej działalności.
