Sprawozdanie finansowe jednostki mikro – opis poszczególnych pozycji

Sprawozdanie finansowe jednostki mikro, sporządzone zgodnie z załącznikiem nr 4 do ustawy o rachunkowości, stanowi uproszczoną formę prezentacji sytuacji majątkowej i finansowej oraz wyników działalności gospodarczej. Celem sprawozdania finansowego jednostki mikro jest zapewnienie minimum informacji niezbędnych do oceny stanu finansowego firmy przy jednoczesnym ograniczeniu obciążeń administracyjnych.

Sprawozdanie finansowe jednostki mikro

Na mocy art. 3 ust. 1 pkt 1a ustawy o rachunkowości przez jednostkę mikro rozumie się jednostkę, która w roku obrotowym, za który sporządza sprawozdanie finansowe, oraz w roku poprzedzającym ten rok obrotowy, a w przypadku jednostki rozpoczynającej działalność albo prowadzenie ksiąg rachunkowych w sposób określony ustawą – w roku obrotowym, w którym rozpoczęła działalność albo prowadzenie ksiąg rachunkowych w sposób określony ustawą, nie przekroczyła co najmniej dwóch z następujących trzech wielkości:

1. 2 000 000 zł – w przypadku sumy aktywów bilansu na koniec roku obrotowego;
2. 4 000 000 zł – w przypadku przychodów netto ze sprzedaży towarów i produktów za rok obrotowy,
3. 10 osób – w przypadku średniorocznego zatrudnienia w przeliczeniu na pełne etaty – przy czym jednostka traci status jednostki mikro, jeżeli w roku obrotowym, za który sporządza sprawozdanie finansowe, oraz w roku poprzedzającym ten rok obrotowy przekroczyła co najmniej dwie z trzech tych wielkości.

Aktualnie status jednostki mikro nabywany jest automatycznie po spełnieniu powyższych kryteriów wartościowych. Natomiast stosowanie uproszczeń w sprawozdawczości dla jednostki mikro wymaga podjęcia decyzji w tym zakresie przez organ zatwierdzający. Oczywiście jednostka mikro nie musi korzystać z uproszczeń sprawozdawczych, zgodnie bowiem z art. 50 ust. 1 ustawy o rachunkowości informacje zawarte w sprawozdaniu finansowym mogą być wykazywane ze szczegółowością większą niż określona w załącznikach do ustawy, jeżeli wynika to z potrzeb lub specyfiki jednostki.

Sprawozdanie finansowe dla jednostki mikro sporządzającej uproszczone sprawozdanie finansowe według załącznika nr 4 do ustawy o rachunkowości obejmuje następujące elementy:

• informacje ogólne;
• uproszczony bilans;
• informacje uzupełniające do bilansu;
• uproszczony rachunek zysków i strat.

Należy podkreślić, że uproszczenia w sprawozdaniach finansowych jednostek mikro odnoszą się do ograniczenia liczby prezentowanych pozycji, a nie do zmiany ich treści (zawartości), co oznacza, że zakres danych jest węższy, lecz ich treść pozostaje bez zmian.

Uproszczone sprawozdanie finansowe jednostki mikro – opis poszczególnych pozycji

Informacje ogólne w uproszczonym sprawozdaniu finansowym jednostki mikro obejmują:

1. firmę, siedzibę i adres albo miejsce zamieszkania i adres oraz numer we właściwym rejestrze sądowym albo ewidencji;
2. wskazanie czasu trwania działalności jednostki, jeżeli jest ograniczony;
3. wskazanie okresu objętego sprawozdaniem finansowym;
4. wskazanie zastosowanych zasad rachunkowości przewidzianych dla jednostek mikro z wyszczególnieniem wybranych uproszczeń
5. wskazanie, czy sprawozdanie finansowe zostało sporządzone przy założeniu kontynuowania działalności gospodarczej przez jednostkę w dającej się przewidzieć przyszłości oraz czy nie istnieją okoliczności wskazujące na zagrożenie kontynuowania przez nią działalności;
6. omówienie przyjętych zasad (polityki) rachunkowości, w tym metod wyceny aktywów i pasywów (także amortyzacji), pomiaru wyniku finansowego oraz sposobu sporządzenia sprawozdania finansowego w zakresie, w jakim ustawa pozostawia jednostce prawo wyboru.

Zgodnie z art. 46 ust. 5 pkt 4 ustawy o rachunkowości bilans powinien zawierać informacje w zakresie ustalonym dla jednostek mikro sporządzających uproszczony bilans – w załączniku nr 4 do ustawy.

Uproszczony bilans jednostki mikro wygląda następująco: 

Aktywa

1. Aktywa trwałe, w tym środki trwałe
2. Aktywa obrotowe, w tym:
• zapasy
• należności krótkoterminowe
3. Należne wpłaty na kapitał (fundusz) podstawowy 
4. Udziały (akcje) własne

Aktywa razem

Pasywa

1. Kapitał (fundusz) własny, w tym:
• kapitał (fundusz) podstawowy
• (uchylone)
2. Zobowiązania i rezerwy na zobowiązania, w tym:
3. rezerwy na zobowiązania
4. zobowiązania z tytułu kredytów i pożyczek

Pasywa razem

Aktywa trwałe – w tej pozycji ujmuje się łączną wartość składników majątku o długoterminowym charakterze, takich jak: wartości niematerialne i prawne, środki trwałe (w tym w środki trwałe w budowie i zaliczki na środki trwałe w budowie), należności oraz inwestycje długoterminowe, a także długoterminowe rozliczenia międzyokresowe. Obowiązkowo należy w tej pozycji wyodrębnić wartość posiadanych przez jednostkę środków trwałych.

Aktywa obrotowe obejmują majątek przeznaczony do zużycia lub sprzedaży w krótkim okresie: zapasy, należności krótkoterminowe, inwestycje krótkoterminowe oraz krótkoterminowe rozliczenia międzyokresowe. Wymaga się wyodrębnienia wartości zapasów i należności krótkoterminowych. Do zapasów zalicza się m.in. materiały, produkty, półprodukty oraz towary. Należności krótkoterminowe to ogół należności z tytułu dostaw i usług oraz całość lub część należności z innych tytułów niezaliczanych do aktywów finansowych, które staną się wymagalne w ciągu 12 miesięcy od dnia bilansowego

Należne wpłaty na kapitał podstawowy – pozycja ta dotyczy zadeklarowanych, ale jeszcze niewniesionych na dzień bilansowy wkładów kapitałowych. Ujmuje się tu również zaliczki pobrane przez wspólników spółek osobowych, jeśli przekraczają zysk.

Udziały (akcje) własne obejmują akcje własne posiadane na dzień bilansowy przez spółkę akcyjną lub komandytowo-akcyjną oraz udziały własne posiadane przez spółkę z o.o. według cen ich nabycia.

Kapitał (fundusz) własny – wykazuje się tu wszystkie składniki kapitału własnego jednostki, takie jak: kapitał podstawowy, zapasowy, z aktualizacji wyceny, rezerwowe, wynik z lat ubiegłych oraz wynik netto bieżącego roku czy odpisy z zysku netto w ciągu roku obrotowego. Obowiązkowo należy w tej pozycji wyodrębnić wartość kapitału (funduszu) podstawowego.

Zobowiązania i rezerwy na zobowiązania – prezentowana jest tu łączna wartość zobowiązań długoterminowych i krótkoterminowych, rezerw na zobowiązania, funduszy specjalnych i rozliczeń międzyokresowych. Wyodrębnieniu podlega wartość rezerw na zobowiązania (rezerw z tytułu odroczonego podatku dochodowego, rezerw na świadczenia emerytalne i podobne oraz pozostałych rezerw) oraz zobowiązań z tytułu kredytów i pożyczek (wartość zaciągniętych przez jednostkę kredytów i pożyczek, bez względu na ich przeznaczenie).

Informacje uzupełniające do bilansu jednostki mikro sporządzającej uproszczone sprawozdanie finansowe: 

1. kwota wszelkich zobowiązań finansowych, w tym z tytułu dłużnych instrumentów finansowych, gwarancji i poręczeń lub zobowiązań warunkowych nieuwzględnionych w bilansie, ze wskazaniem charakteru i formy wierzytelności zabezpieczonych rzeczowo; wszelkie zobowiązania dotyczące emerytur oraz jednostek powiązanych lub stowarzyszonych są ujawniane odrębnie;
2. kwota zaliczek i kredytów udzielonych członkom organów administrujących, zarządzających i nadzorujących, ze wskazaniem oprocentowania, głównych warunków oraz wszelkich kwot spłaconych, odpisanych lub umorzonych, a także zobowiązań zaciągniętych w ich imieniu tytułem gwarancji i poręczeń wszelkiego rodzaju, ze wskazaniem kwoty ogółem dla każdej kategorii;
3. o udziałach (akcjach) własnych, w tym:
1. przyczyna nabycia udziałów (akcji) własnych dokonanego w roku obrotowym,
2. liczba i wartość nominalna nabytych oraz zbytych w roku obrotowym udziałów (akcji), a w przypadku braku wartości nominalnej, ich wartość księgowa, jak też część kapitału podstawowego, którą te udziały (akcje) reprezentują,
3. w przypadku nabycia lub zbycia odpłatnego, równowartość tych udziałów (akcji),
4. liczba i wartość nominalna lub, w razie braku wartości nominalnej, wartość księgowa wszystkich udziałów (akcji) nabytych i zatrzymanych, jak również część kapitału podstawowego, którą te udziały (akcje) reprezentują.

Na mocy art. 47 ust. 4 pkt 4 ustawy o rachunkowości rachunek zysków i strat powinien zawierać informacje w zakresie ustalonym dla jednostek mikro sporządzających uproszczony rachunek zysków i strat – w załączniku nr 4 do ustawy.

Uproszczony rachunek zysków i strat jednostki mikro

1. Przychody podstawowej działalności operacyjnej i zrównane z nimi, w tym zmiana stanu produktów (zwiększenie – wartość dodatnia, zmniejszenie – wartość ujemna)
2. Koszty podstawowej działalności operacyjnej:
1. Amortyzacja
2. Zużycie materiałów i energii
3. Wynagrodzenia, ubezpieczenia społeczne i inne świadczenia
4. Pozostałe koszty
3. Pozostałe przychody i zyski, w tym aktualizacja wartości aktywów
4. Pozostałe koszty i straty, w tym aktualizacja wartości aktywów
5. Podatek dochodowy
6. Zysk/Strata netto (A-B+C-D-E)

Przychody z podstawowej działalności operacyjnej i zrównane z nimi – w tej pozycji prezentuje się łącznie przychody netto ze sprzedaży produktów, zmianę stanu produktów, przychody netto ze sprzedaży towarów i materiałów oraz koszt wytworzenia produktów na własne potrzeby. Osobno należy wyodrębnić wartość zmiany stanu produktów.

Koszty podstawowej działalności operacyjnej – w ramach tej pozycji wyróżnia się cztery grupy kosztów: amortyzację, zużycie materiałów i energii, łącznie ujęte wynagrodzenia, ubezpieczenia i inne świadczenia, a także pozostałe koszty. 

Pozostałe przychody i zyski obejmują łącznie pozostałe przychody operacyjne, przychody finansowe oraz zyski tworzące jedną kategorię. W odrębnej pozycji wykazuje się tu także aktualizację wartości aktywów.

Pozostałe koszty i straty analogicznie, obejmują one pozostałe koszty operacyjne, koszty finansowe i straty wraz z aktualizacją wartości aktywów – wykazywaną odrębnie w ramach tej pozycji.

Podatek dochodowy – pozycję tę wypełniają jednostki mikro będące podatnikami podatku dochodowego od osób prawnych – wykazując kwotę podatku CIT, który należy odjąć od wyniku finansowego brutto, otrzymując w ten sposób wynik finansowy netto.

Zysk/Strata netto to ostatnia pozycja stanowiąca wynik następujących pozycji: A-B+C-D-E.

Sporządzenie e-sprawozdania finansowego w systemie wFirma

Po sporządzeniu i zatwierdzeniu bilansów oraz rachunków zysków i strat, system wFirma.pl umożliwia wygenerowanie e-sprawozdania finansowego. Aby to zrobić, należy przejść do zakładki: STRAT » SPRAWOZDANIA » E-SPRAWOZDANIE FINANSOWE

Następnie należy wybrać opcję DODAJ i wskazać odpowiedni typ jednostki dla, której ma zostać wygenerowane sprawozdanie:

• mikro
• mały
• inny - duży
• OPP

Szczegółowe informacje znajdują się w artykule: Jak sporządzić e-sprawozdanie finansowe w systemie wFirma?