Od 19 września 2020 r. nastąpiła spora nowelizacja ustawy Prawa Budowlanego. Celem zmian jest poprawa i przyspieszenie procesu inwestycyjno-budowlanego. Zmiany te dotyczą potencjalnych stron postępowania. Omówmy najważniejsze postanowienia tych nowel.
Nowelizacja prawa budowlanego zwalnia z obowiązku uzyskania pozwolenia na budowę i zgłoszenia pewne obiekty. Przykładowo budowa naziemnych zbiorników będących obiektami budowlanymi, służących do przechowywania paliw płynnych klasy III, na potrzeby własne użytkownika, o pojemności do 5 m sześć, dotychczas wymagała uzyskania pozwolenia na budowę, wraz ze zmianą wprowadzoną 19 września 2020 r. - obecnie inwestycja nie wymaga pozwolenia na budowę i zgłoszenia.
Poprzednio budowa i przebudowa urządzeń melioracji wodnych wymagała dokonania zgłoszenia, a obecnie nie wymaga zarówno uzyskania pozwolenia na budowę jak i zgłoszenia.
Porządki w prawie budowlanym
Wraz z nowelizacją porządkowano informacje w zakresie stawiania bankomatów, biletomatów, wpłatomatów, automatów sprzedających, automatów przechowujących przesyłki lub automatów służących do wykonywania innego rodzaju usług o wysokości do 3 m włącznie.
Dotychczas kwestia pozwolenia czy zgłoszenia postawienia w/w urządzeń nie do końca było jasna. Wyszczególnione urządzenia nie były wymienione w art. 29 prawa budowlanego, jako obiekty zwolnione z obowiązku uzyskania pozwolenia na budowę lub zgłoszenia, co powodowało powstanie sporów interpretacyjnych w zakresie ewentualnego zgłoszenia czy pozwolenia na budowę. Wraz z nowelizacją ustawodawca uporządkował te niejasności, wskazał, że obecnie stawianie tych urządzeń nie jest konieczne pozwolenie na budowę, jak i zgłoszenie.
Zmiany zaszły także w zakresie budowy gospodarczych obiektów budowlanych o powierzchni zabudowy do 35 mkw., przy rozpiętości konstrukcji nie większej niż 4,80 m oraz stawów i zbiorników wodnych o powierzchni nieprzekraczającej 500 mkw. i głębokości nieprzekraczającej 2 m od naturalnej powierzchni terenu przeznaczonych wyłącznie na cele gospodarki leśnej i położonych na gruntach leśnych Skarbu Państwa, z wyjątkiem sytuowanych na obszarze Natura 2000.
Poprzednio, bez pozwolenia na budowę i zgłoszenia można było zbudować wyłącznie obiekty budowlane o powierzchni zabudowy do 35 mkw., przy rozpiętości konstrukcji nie większej niż 4,80 m, przeznaczone wyłącznie na cele gospodarki leśnej i położone na gruntach leśnych Skarbu Państwa. Już po nowelizacji ustawodawca całkowicie zrezygnował z konieczności uzyskania pozwolenia na budowę czy zgłoszenia. Z pewnością zwolenników tarasów naziemnych ucieszy również fakt, że obecnie już nie będzie konieczne uzyskanie pozwolenia na budowę oraz zgłoszenia.
Inwestycje wymagające zgłoszenia
W poprzednim stanie prawnym, budowa oczyszczalni ścieków wymagała jedynie zgłoszenia, jeśli oczyszczalnia będąca w planach miała wydajność do 7,50 m3 i była przydomową oczyszczalnią. Jeśli budowa nie obejmowała przydomowej oczyszczalni lub jej wydajność była większa konieczne było uzyskanie pozwolenia na budowę. Dzisiaj już to tylko konieczność zgłoszenia.
Podobnie, wcześniej wykonanie podbudowy słupowej dla telekomunikacyjnych linii kablowych, nie wymagało uzyskania zezwolenia lub pozwolenia na budowę, od 19 września 2020r. wymagane jest zgłoszenie.
Innym przykładem zamian w prawie budowalnym jest budowa stacji regazyfikacji LNG o pojemności zbiornika magazynowania gazu do 10 m3, gdzie pod rządami poprzedniej ustawy wymagane było pozwolenie na budowę, a obecnie konieczne jest jedynie zgłoszenie.
Zmiany dotyczące projektu budowalnego
Ustawodawca wskazał, że dotychczasowy zakres i treść projektu budowlanego uwzględnia także warunki ochrony przeciwpożarowej. Ponadto dokonano podziału projektu budowlanego na trzy części tj. projekt zagospodarowania działki lub terenu (sporządzony na aktualnej mapie do celów projektowych), projekt architektoniczno-budowlany oraz projekt techniczny.
Wyłączenie możliwości stwierdzenia nieważności decyzji o pozwoleniu na budowę
W ustawie przewidziano wyłączenie możliwości stwierdzenia nieważności decyzji o pozwoleniu na budowę, jeżeli od dnia jej doręczenia lub ogłoszenia upłynęło 5 lat.
Jeżeli nie można stwierdzić nieważności decyzji na skutek okoliczności, o których mowa powyżej, organ administracji publicznej ograniczy się do stwierdzenia wydania zaskarżonej decyzji z naruszeniem prawa oraz wskazania okoliczności, z powodu, których nie stwierdził nieważności decyzji.
Nowe obowiązki inwestora
Zamiany w zakresie obowiązków inwestora mają także charakter uzupełniający, Dotychczas, bowiem w przypadku podjęcia prac przygotowawczych i tak inwestor musiał zawiadomić o zamierzonym terminie rozpoczęcia robót budowlanych, organ nadzoru budowlanego oraz projektanta sprawującego nadzór nad zgodnością realizacji budowy z projektem i to się nie zmieniło.
Obecnie doprecyzowano co zawiadomienie musi zawierać. Do zawiadomienia o zamierzonym terminie rozpoczęcia robót budowlanych inwestor dołącza:
-
informację wskazującą imiona i nazwiska osób, które będą sprawować funkcję:
-
kierownika budowy,
-
inspektora nadzoru inwestorskiego - jeżeli został on ustanowiony
- oraz w odniesieniu do tych osób dołącza kopie zaświadczeń, o których mowa w art. 12 ust. 7, wraz z kopiami decyzji o nadaniu uprawnień budowlanych w odpowiedniej specjalności;
-
oświadczenie projektanta i projektanta sprawdzającego o sporządzeniu projektu technicznego, dotyczącego zamierzenia budowlanego zgodnie z obowiązującymi przepisami, zasadami wiedzy technicznej, projektem zagospodarowania działki lub terenu oraz projektem architektoniczno-budowlanym oraz rozstrzygnięciami dotyczącymi zamierzenia budowlanego.
Zmieniono także brzmienie art. 42 ust., 1 w którym określono obowiązki inwestora w związku z prowadzeniem robót.
Nowe obowiązki kierownika budowy przed rozpoczęciem budowy
Wprowadzono przepis zgodnie, z którym, przed rozpoczęciem budowy kierownik budowy jest obowiązany:
-
zabezpieczyć teren budowy lub rozbiórki;
-
potwierdzić wpisem w dzienniku budowy otrzymanie od inwestora zatwierdzonego projektu budowlanego oraz, o ile jest wymagany - projektu technicznego;
-
umieścić na terenie budowy, w widocznym miejscu:
-
tablicę informacyjną oraz
- ogłoszenie zawierające dane dotyczące bezpieczeństwa pracy i ochrony zdrowia – w przypadku budowy, na której przewiduje się prowadzenie robót budowlanych trwających dłużej niż 30 dni roboczych i jednoczesne zatrudnienie, co najmniej 20 pracowników lub przewidywany zakres robót budowlanych przekracza 500 osobodni.
W przypadku braku obowiązku ustanowienia kierownika budowy spełnienie obowiązku, wskazanego powyżej należy do inwestora.
Postępowanie legalizacyjne
Nowelizacja dodała także przepisy dotyczące uporządkowania postępowania legalizacyjnego. Dodany przepis zakłada, że w terminie 30 dni od dnia doręczenia postanowienia o wstrzymaniu budowy inwestor, właściciel lub zarządca obiektu budowlanego może złożyć wniosek o legalizację. Jeżeli zostało wniesione zażalenie na postanowienie o wstrzymaniu budowy, termin, na złożenie wniosku o legalizację, biegnie od dnia, w którym to postanowienie stało się ostateczne.
W przypadku złożenia wniosku o legalizację organ nadzoru budowlanego nakłada, w drodze postanowienia, obowiązek przedłożenia dokumentów legalizacyjnych w terminie nie krótszym niż 60 dni od dnia doręczenia tego postanowienia. Ustawa określa, jakie dokumenty mogą być konieczne do przeprowadzenia skutecznego procesu legalizacyjnego. Konieczne jest także uiszczenie opłaty legalizacyjnej.
Ustawodawca również określił przesłanki wszczęcia uproszczonego postępowania legalizacyjnego. W przypadku stwierdzenia budowy obiektu budowlanego lub jego części: bez wymaganej decyzji o pozwoleniu na budowę albo bez wymaganego zgłoszenia albo pomimo wniesienia sprzeciwu do tego zgłoszenia - jeżeli od zakończenia budowy upłynęło, co najmniej 20 lat, organ nadzoru budowlanego wszczyna uproszczone postępowanie legalizacyjne. W ustawie sprecyzowano odpowiednie terminy i czynności związane z uproszczoną legalizacją.
Podstawa prawna:
Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane, Dz.U.2020.1333.
Materiał opracowany przez zespół „Tak Prawnik”.
Właścicielem marki „Tak Prawnik” jest BZ Group Sp. z o.o.
